Γράφει ο Ryan Holiday στο medium.com
Ποια είναι η δουλειά ενός φιλοσόφου;
«Όταν έχουν τεθεί τα πρότυπα», είπε ο Επίκτητος, «το έργο της φιλοσοφίας είναι ακριβώς αυτό, να εξετάζει και να υποστηρίζει τα πρότυπα, αλλά το έργο ενός πραγματικά καλού ανθρώπου είναι να χρησιμοποιεί αυτά τα πρότυπα όταν τα γνωρίζει».
Πολύ απλό λοιπόν: Καθορίστε τους κανόνες σας. Ζήστε μια καλή ζωή με αυτούς.
Αλλά οι Στωικοί δεν ήταν τόσο ευθείς και συγκεκριμένοι στην πράξη. Ενώ μιλούσαν, έγραφαν και συζητούσαν, πουθενά δεν έβαλαν τις «εντολές» τους σε ένα μέρος. Όχι σε καμία μορφή που επιβίωσε, τουλάχιστον. Ένας Στωικός, ο Χρύσιππος, υποτίθεται ότι έγραφε 500 γραμμές την ημέρα — η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων έχει χαθεί.
Μελετώντας τα γραπτά τους για τη δική μου πρακτική, έχω συγκεντρώσει 50 κανόνες από τους Στωικούς, που συγκεντρώθηκαν από το τεράστιο έργο τους για δύο χιλιάδες χρόνια. Αυτοί οι κανόνες λειτουργούσαν τότε, όπως και τώρα, ως οδηγοί σε αυτό που οι αρχαίοι αποκαλούσαν «καλή ζωή». Ας ελπίσουμε ότι κάποια από αυτά θα φωτίσουν το δικό σας μονοπάτι.
1. Εστιάστε σε αυτά που μπορείτε να ελέγξετε.
2. Εσείς ελέγχετε το πώς ανταποκρίνεστε στα πράγματα.
3. Ρωτήστε τον εαυτό σας, «Είναι απαραίτητο αυτό;»
4. Διαλογιστείτε πάνω στη θνητότητά σας κάθε μέρα.
5. Εκτιμήστε τον χρόνο περισσότερο από τα χρήματα και τα υπάρχοντα.
6. Είστε προϊόν των συνηθειών σας.
7. Θυμηθείτε ότι έχετε τη δυνατότητα να μην έχετε γνώμη.
8. Να είστε σε πλήρη συνείδηση και εγρήγορση κάθε πρωί.
9. Να αναθεωρείτε τον εαυτό σας. Να κάνετε ερωτήσεις στον εαυτό σας.
10. Μην υποφέρετε από φανταστικά προβλήματα.
11. Προσπαθήστε να δείτε το καλό στους ανθρώπους.
12. Ποτέ μην ακούγεσαι να παραπονιέσαι —ακόμα και για τον εαυτό σου.
13. Έχετε δύο αυτιά, κι ένα μόνο στόμα, για κάποιο λόγο.
14. Υπάρχει πάντα κάτι που μπορείτε να κάνετε.
15. Μην συγκρίνετε τον εαυτό σας με τους άλλους.
16. Ζήστε σαν μόλις να έχετε πεθάνει και να έχετε επιστρέψει (κάθε λεπτό είναι δώρο-χρόνος).
17. «Η καλύτερη εκδίκηση είναι να μην είσαι έτσι όπως είσαι». — Μάρκος Αυρήλιος
18. Να είσαι αυστηρός με τον εαυτό σου και ανεκτικός με τους άλλους.
19. Να ελέγχετε κάθε εντύπωση, κάθε συναίσθημα, πριν δράσετε με βάση αυτά.
20. Μάθετε κάτι από όλους.
21. Εστιάστε στη διαδικασία, όχι στα αποτελέσματα.
22. Καθορίστε τι σημαίνει επιτυχία για εσάς.
23. Βρείτε έναν τρόπο να αγαπάτε όλα όσα συμβαίνουν.
24. Αναζητήστε προκλήσεις.
25. Μην ακολουθείτε τον όχλο.26. Αντιμετωπίστε τα πράγματα με τον πιο ήρεμο τρόπο.
27. Κάθε άνθρωπος είναι μια ευκαιρία για καλοσύνη.
28. Πείτε όχι (πολλές φορές).
29. Μη φοβάστε να ζητήσετε βοήθεια.
30. Βρείτε ένα πράγμα που να σας κάνει σοφότερους κάθε μέρα.
31. Ό,τι είναι κακό για την κυψέλη είναι κακό για τη μέλισσα.
32. Μην κρίνετε τους άλλους ανθρώπους.
33. Μελετήστε τις ζωές των μεγάλων.
34. Συγχώρεσε, συγχώρεσε, συγχώρεσε.
35. Κάντε λίγη πρόοδο κάθε μέρα.
36. Κρατάτε καθημερινό ημερολόγιο.
37. Προετοιμαστείτε για τις αναπόφευκτες αναποδιές της ζωής.
38. Αναζητήστε την ποίηση σε συνηθισμένα πράγματα.
39. Το να κάνετε κακό σε κάποιον, σημαίνει να κάνετε κακό στον εαυτό σας.
40. Να επιλέγετε πάντα να ζείτε στον παρόντα χρόνο.
41. Να συναναστρέφεστε μόνο με άτομα που σας κάνουν καλύτερους.
42. Εάν κάποιος σας προσβάλει, συνειδητοποιήστε ότι είστε “συνένοχος” στο αίσθημα της προσβολής.
43. Η μοίρα συμπεριφέρεται όπως θέλει…μην το ξεχνάτε αυτό.
44. Τα υπάρχοντα είναι δικά σας μόνο με πίστωση.
45. Μην χειροτερεύετε τα προβλήματά σας, κλαψουρίζοντας για αυτά.
46. Αποδεχτείτε την επιτυχία χωρίς αλαζονεία, χειριστείτε την αποτυχία με αδιαφορία.
47. Κουράγιο. Εγκράτεια. Δικαιοσύνη. Σοφία. (Πάντα).
48. Το εμπόδιο είναι ο δρόμος.
49. Το “εγώ” είναι ο εχθρός.
50. Η ηρεμία είναι το κλειδί.
Θα σας αφήσω με τον έναν κανόνα που ενεργοποιεί όλους τους άλλους κανόνες. Προέρχεται από τον Επίκτητο:
«Μην εξηγείς τη φιλοσοφία σου. Ζήσε την.”
Μην συζητάς για να συζητάς. Το όλο νόημα του στωικισμού είναι αυτό που κάνεις. Είναι αυτό που είσαι. Είναι η πράξη της αρετής, όχι η πράξη του να μιλάς για την αρετή. Ή διαβάζοντας για αυτό. Ή γράφοντας για αυτό. Έχει να κάνει με την πραγμάτωση των κανόνων και των αρχών σας. Αφήστε τις πράξεις σας να μιλήσουν για εσάς.
Έτσι, ο Μάρκος Αυρήλιος υπενθύμιζε στον εαυτό του και τώρα σε εμάς, «Μην χάνετε άλλο χρόνο μιλώντας για το πώς είναι ένας καλός άνθρωπος. Γίνε ένας.”
Διαβάστε επίσης:
Μαθήματα καθημερινής σοφίας από τους στωικούς
Συνέντευξη με τον Μάρκο Αυρήλιο
Οι δέκα συμβουλές του Επίκτητου για μια καλύτερη ζωή
Νίκησε το άγχος! Κάν’ το όπως ο Σενέκας
Σενέκας: Έχω ζήσει
