«Μια περιπλανώμενη νέγρα, μια μουσικός με το μαντολίνο της, ξαπλώνει με τη στάμνα της δίπλα της (ένα βάζο με πόσιμο νερό), εξαντλημένη από την κούραση και βυθίζεται σε ύπνο βαθύ. Ένα λιοντάρι τυχαίνει να περνά, αντιλαμβάνεται τη μυρωδιά της, μα δεν την καταβροχθίζει. Υπάρχει η ποιητική επίδραση του φεγγαρόφωτος.»
Με αυτά τα λόγια περιέγραψε ο καλλιτέχνης το έργο του. «Η κοιμισμένη Τσιγγάνα» έχει τόσο ασυνήθιστο θέμα που δημιουργήθηκε η φήμη ότι ήταν πλαστός.
Ο Ανρί Ρουσό είναι η απόλυτη ενσάρκωση του ρητού «Ποτέ δεν είναι αργά». Ήταν τελωνειακός. Όμως αυτό που τον διαφοροποιούσε από τους μικροαστούς γείτονές του ήταν η δημιουργικότητά του…
Στα 40 του χρόνια άρχισε να ζωγραφίζει, αυτοδίδακτος. Αν και ήθελε να μπει στην Ακαδημία, αυτό
ποτέ δεν έγινε. Θα είχε παραμείνει αφανής αν δεν τον ανακάλυπτε «η υψηλή κοινωνία» στις αρχές του 20ου αιώνα. Ο Πάμπλο Πικάσο είδε έναν πίνακα του Ρουσώ σε κάποιο παλιατζίδικο. Όταν εξέφρασε
ενδιαφέρον ο καταστηματάρχης του το έδωσε σε φτηνή τιμή, λέγοντας: «Μπορείς να ζωγραφίσεις από πάνω». Ο Πικάσο και οι μποέμ φίλοι του επισκέφθηκαν τον Ρουσώ στο φτωχικό ατελιέ του.
Ενθουσιάστηκαν με την «αφέλεια» και το «πρωτόγονο» ύφος του κι εκτίμησαν το όραμά του, ελεύθερο από ακαδημαϊκές συμβάσεις και χωρίς επιρροές από κάποια σχολή ή ρεύμα…
Η βαθιά ακαμψία κι ο «πρωτογονισμός» των έργων του έχουν μια παράξενη γοητεία. Δυναμισμός, έντονα χρώματα, φανταστική εικονοποιία, προσεκτική σχεδίαση, ένας «διάλογος» με ένα στυλ πολύ πιο μπροστά από την εποχή του – αυτά χαρακτηρίζουν τον Ανρί Ρουσό.
Ένα εκπληκτικό έργο από ένα ακατέργαστο ταλέντο.
