9
Το να ικανοποιείς τις επιθυμίες σου
δεν είναι πάντα τόσο καλό,
όσο να τις σταματάς όταν πρέπει.
22
Το λυγισμένο θα ισιώσει και το ανώμαλο
θα λειανθεί,
οι άδειες λίμνες θα γεμίσουν
και το φθαρμένο θα ανανεωθεί,
αυτός που είναι φτωχός θα πάρει και ο
πλούσιος θα έχει απώλειες.
Ο Σοφός θα εξυμνείται ως πρότυπο
στον κόσμο.
Δεν επιβάλλεται, μα είναι διάσημος.
Δεν υπερηφανεύεται, μα είναι αποτελεσματικός.
Δεν προσβάλλεται, μα είναι αρχηγός.
Αφού κανένα δεν ανταγωνίζεται,
ποιος θα μπορούσε να τον ανταγωνιστεί ;
23
Ολιγόλογη είναι η φύση στην ομιλία της.
Ο ανεμοστρόβιλος δε θα διαρκέσει όλο το πρωινό.
Η μπόρα τελειώνει πριν τελειώσει η μέρα.
Ποιος μιλά έτσι ;
Η φύση. Κι αν αυτή μιλά έτσι, γιατί
όχι κι ο άνθρωπος.
24
Λίγη πίστη δίνεται σ’ αυτούς που
η πίστη τους είναι μικρή.
26
Ποιος τρέχει με άγριο άλογο μεθυσμένος ;
Αυτός που ακολουθεί τις επιθυμίες του
δεν κάνει για κυβερνήτης.
Και αν είναι ανάξιος τότε και
οι συνεργάτες του θα αποτύχουν.
Αν αυτός είναι βίαιος δε θα είναι κυρίαρχος.
29
Αλήθεια υπάρχουν πράγματα
που ενώ προχωρούν μπροστά
τα βλέπουμε πίσω.
Και πράγματα που φαίνονται κρύα,
και μετά είναι ζεστά.
Ακόμη υπάρχουν πράγματα
που φαίνονται ισχυρά
και μετά είναι αδύναμα.
Και πράγματα που φαίνονται νέα,
κι όμως φθείρονται γρήγορα.
Να γιατί πρέπει να αποφεύγεις τα άκρα.
31
Τα όπλα μισητά κι περιφρονεμένα
απ’ τους ανθρώπους του Τάο,
είναι και οιωνοί.
Σύμφωνα με τα έθιμα των ευγενών,
οι επίσημοι κάθονται αριστερά.
Οι καλοί οιωνοί βρίσκονται επίσης αριστερά
ενώ οι κακοί δεξιά.
Έτσι οι πολεμόχαροι πιέζουν πάντα προς τα δεξιά.
Όταν ο Στρατηγός κάθεται δεξιά,
οι αξιωματικοί στέκονται αριστερά.
Έτσι σύμφωνα με τα έθιμα των ευγενών,
ακολουθείται σειρά όμοια με τις νεκρώσιμες τελετές.
Τα όπλα είναι κακοί οιωνοί.
Και οι ευγενείς δεν τα μεταχειρίζονται.
Όταν όμως δεν μπορούν να τα αποφύγουν,
τα χρησιμοποιούν με ηρεμία και αυτοκυριαρχία. ,
γιατί την ώρα της νίκης
είναι μισητά να τα βλέπεις .
Εκείνοι που τα θαυμάζουν πραγματικά,
μόνο πολεμόχαροι μπορεί να είναι.
Δεν αποκτούν όμως ποτέ αυτό
που η αισιοδοξία τους σπρώχνει να κατακτήσουν.
Μια μεγάλη σφαγή, και ο θάνατός τους
είναι αξιολύπητος.
Η νίκη μετά από μια σύγκρουση
μπορεί να γίνει θέμα μόνο για νεκρώσιμη ακολουθία.
33
Είναι σοφία το να γνωρίζεις τους άλλους
και φώτιση το να γνωρίσεις τον εαυτό σου
Ο κυρίαρχος των ανθρώπων είναι ισχυρός.
Ο κύριος του εαυτού του είναι πανίσχυρος.
Ευτυχία είναι το να είσαι ευχαριστημένος
και δυστυχία το να επιβάλλεσαι στους άλλους .
Διάρκεια είναι να παραμένεις στην θέση σου
αιωνιότητα είναι να πεθαίνεις και να χάνεσαι.
36
Σαν ένα απαλό φως το Τάο
θα υπερισχύσει πάνω στη σκληρότητα
και τη δύναμη,
γιατί τα ψάρια δεν έπρεπε να βγαίνουν
απ’ τα βαθιά νερά τους
και τα επικίνδυνα πράγματα
δεν έπρεπε να δείχνονται σε κανέναν.
38
Όταν η δύναμη δεν προβάλλεται
τότε είναι αληθινή.
Όταν η δύναμη επιδεικνύεται,
τότε είναι μηδαμινή.
Η ύψιστη δύναμη είναι ήρεμη: δεν είναι
ανάγκη να δράσει
αλλά η μικρή δύναμη συνεχώς ασχολείται
και προσπαθεί.
Αγάπη του καλύτερου εαυτού,
σημαίνει τίμιες πράξεις.
Ηθική του καλύτερου εαυτού,
σημαίνει σκέψη πριν από την πράξη.
Ορθή συμπεριφορά
σημαίνει δράση χωρίς ανταπόκριση.
Αλήθεια όταν το Τάο χάνεται
τότε εμφανίζεται η δύναμή του.
Όταν η δύναμή του χάνεται ,
τότε εμφανίζεται η συμπόνια,
μετά εμφανίζεται η δικαιοσύνη
και όταν κι αυτή χάνεται ,
εμφανίζονται οι κανόνες συμπεριφοράς
που δείχνουν την έλλειψη εμπιστοσύνης
και είναι η αιτία κάθε αναταραχής.
Έτσι ο σοφός βασίζεται στο σταθερό
κι όχι στο επιφανειακό,
παίρνει τον καρπό και όχι το λουλούδι
προτιμάει αυτό κι όχι εκείνο.
43
Το Τάο παντού διεισδύει
και μπαίνει εκεί που τίποτα δεν χωρά.
Αν είσαι ήρεμος σαν αυτό, θα πετύχεις.
Αυτή είναι η χωρίς προσπάθεια πληρότητα.
Αυτή είναι η διδασκαλία που δε χρειάζεται λόγια.
Αλλά λίγοι στον κόσμο την καταλαβαίνουν .
42
Ό,τι διδάχτηκα θα διδάξω
Αν αυτός που ακολουθεί τη βία
Δε βρει βίαιο θάνατο,
θα τον καλέσω να με διδάξει.
44
Τι έχει αξία, η φήμη ή ο εαυτός ;
τι έχει αξία, ο άνθρωπος ή τα αγαθά ;
τι έχει αξία το κέρδος ή η απώλεια ;
Ο μικροπρεπής θα υποχρεωθεί να πληρώσει
κι ο άπληστος θα χάσει πολλά.
¨Όταν σου αρκούν όσα έχεις, δε θα στα πάρουν.
Όταν γνωρίζεις να σταματάς, δε σε σταματούν.
Όταν ακολουθείς το Τάο, δεν υπάρχει εμπόδιο.
45
Η κίνηση νικά το κρύο
κι η ηρεμία νικά τη ζέστη.
Ο σοφός καθαρός και γαλήνιος
εξουσιάζει με το Τάο.
46
Υπάρχει τίποτα χειρότερο από το πάθος ;
Υπάρχει τίποτα χειρότερο από τη μνησικακία ;
Υπάρχει τίποτα χειρότερο από την επιθυμία ;
Αν είσαι χαρούμενος με όσα έχεις,
τότε η χαρά σου θα διαρκέσει.
50
Έχω ακούσει ότι ο άνθρωπος του Τάο
ποτέ δε συναντά μια τίγρη ή ένα βουβάλι
Γιατί έτσι ;
Γιατί δεν υπάρχουν σ’ αυτόν μέρη
να γαντζωθούν τα νύχια της τίγρης
ή να χτυπήσουν τα κέρατα του βουβαλιού,
ούτε μέρος για να μπήξει ο στρατιώτης το ξίφος του.
Γιατί δεν υπάρχουν σ’ αυτόν σημεία θανάτου.
55
Η πολλή ζωτικότητα οδηγεί στην επιθετικότητα,
αλλά η αρμονία οδηγεί στη σταθερότητα
και ο έλεγχος της πνοής στη φώτιση.
58
Ο Σοφός είναι ειλικρινής, αλλά όχι σκληρός
μιλά την αλήθεια, αλλά δεν πληγώνει
ακτινοβολεί, αλλά δε θαμπώνει.
Δράσε με άνεση
αλλά να είσαι ήρεμος όταν εργάζεσαι
Προίκισε με χάρη τα άνοστα πράγματα
μεγάλα ή μικρά, κοινά ή ασυνήθιστα.
Αντιμετώπισε την οργή με καρτερία.
Ανέλαβε εύκολες εργασίες σαν να ‘ταν δύσκολες
και μεγάλες επιχειρήσεις σαν να ήταν μικρές
Τα εμπόδια στον κόσμο δεν μπορούν να γκρεμισθούν
αν δε γίνουν μεγάλα.
Οι προσπάθειες δεν μπορούν να πετύχουν
αν δε γίνουν μικρές .
Ο Σοφός δεν επιχειρεί ποτέ κάτι μεγάλο,
γι’ αυτό και πετυχαίνει το μεγαλείο.
Μια υπόσχεση επιπόλαιη
δεν εμπνέει εμπιστοσύνη
και φέρνει απογοήτευση .
Έτσι ο Σοφός που εργάζεται σκληρά,
ποτέ στη ζωή του δε συναντά σκληρότητα.
67
Τρία είναι αυτά που εκτιμώ
και ξεχωρίζουν το Σοφό απ’ τον κόσμο
το πρώτο είναι η ευγένεια,
δεύτερο έρχεται η εγκράτεια
και τρίτο η ταπεινότητα.
Να είσαι ευγενής και θα γίνεις γενναίος
να είσαι εγκρατής και θα γίνεις ελεύθερος
να είσαι ταπεινός και θα έχεις την ηγεσία
στους ανθρώπους.
Μερικοί απορρίπτουν την ευγένεια
και θέλουν να είναι γενναίοι,
απορρίπτουν την εγκράτεια
και θέλουν να είναι ελεύθεροι
απορρίπτουν την ταπεινότητα
και θέλουν να είναι πρώτοι
Δε νομίζετε πως θ’ αποτύχουν ;
Η ευγένεια στη μάχη κερδίζει τη νίκη
κι ακόμα σώζει τους ηττημένους.
Έτσι το Τάο προτιμά αυτούς
που περιβάλλονται από ευγένεια.
68
Ο καλός αμαξάς δεν ορμά ξέφρενα εμπρός
ο καλός πολεμιστής δεν εξοργίζεται,
ο καλός στρατηγός νικά χωρίς μάχη
ο καλός κυβερνήτης εργάζεται ταπεινά,
Αυτό ονομάζεται ειρηνική δύναμη ,
και μόνο αυτή μπορεί να φτιάξει τον κόσμο
Αυτή είναι η δύναμη του Τάο.
73
Αυτός που έχει θράσος , θα σκοτώσει
Αυτός που έχει θάρρος, θα σεβαστεί τη ζωή
Παντού το καλό και το κακό συνυπάρχουν.
78
Τίποτα δεν είναι τόσο υποχωρητικό, όσο
το νερό
κι όμως κανένα εμπόδιο όσο σκληρό και να είναι
δεν μπορεί να το σταματήσει,
ούτε να αλλάξει το δρόμο του.
Έτσι η αδυναμία υπερνικά τη δύναμη
και η ευγένεια τον σκληρό άνθρωπο
Αυτό ο καθένας το ξέρει,
αλλά δεν το εφαρμόζει κανείς.
79
Όταν δέχεσαι μια μεγάλη στενοχώρια
μην ξεχνάς ότι θα έχει επακόλουθα.
Σε μια συμφωνία
ο Σοφός είναι πιστός στις υποχρεώσεις του,
αλλά δεν αξιώνει το ίδιο κι απ’ την άλλη πλευρά.
Έτσι ο ενάρετος προάγει τη συμφωνία
ενώ ο κακοήθης απευθύνει κατηγορίες.
76
Όταν ο άνθρωπος γεννιέται, είναι ευλύγιστος και απαλός
ενώ στο θάνατο είναι σκληρός και άκαμπτος
Η χλόη και τα μικρά δένδρα είναι τρυφερά,
στο θάνατο όμως είναι ξερά και μαραμένα
Έτσι η λεπτότητα και η τρυφεράδα σημαίνουν ζωή,
ενώ η δυσκαμψία και η σκληρότητα σημαίνουν θάνατο.
Οι δυσκίνητοι στη μάχη Δε νικούν,
το σκληρό δένδρο στον άνεμο εύκολα σπάει.
Ο ισχυρός και δυνατός μπορεί να πέσει,
ενώ ο ταπεινός κι αδύναμος τον ξεπερνά
