Αυτή είναι μία ερώτηση που η απάντησή της καθορίζει τη ζωή μας.
Σίγουρα, ο καθένας μας έχει περάσει περιόδους με αναποδιές, ασθένειες και προβλήματα. Και σίγουρα κανένας μας δεν αναζητά τις δύσκολες καταστάσεις. Όμως, είναι κι αυτά μέρος της ζωής ή καλύτερα είναι μέρος της ερμηνείας μας.
Τι σημαίνει αυτό; Αυτό σημαίνει ότι κάθε γεγονός πρώτα θα το σκεφτούμε. Οι σκέψεις μας σχετίζονται άμεσα με τα συναισθήματά μας και με αυτοματοποιημένες συμπεριφορές που καθορίζουν την ερμηνεία που θα δώσουμε για το γεγονός.
Αν για παράδειγμα το αυτοκίνητό μας δεν παίρνει μπροστά, γιατί η μπαταρία του είναι αδύναμη, και εμείς πιστεύουμε ότι είμαστε άτυχοι, τότε θα νιώσουμε ότι τίποτα δεν πάει καλά στη ζωή μας, θα αναφωνήσουμε “πάλι σε εμένα”, “γιατί τώρα”, “όχι κι αυτό” και θα καταρρεύσουμε ψυχολογικά. Αυτή είναι μία αντίδραση θύματος.
Αν όμως δεν θεωρούμε τον εαυτό μας άτυχο, θα καλέσουμε την οδική βοήθεια και θα αντικαταστήσουμε την μπαταρία, ακόμα κι αν χρειαστεί να δανειστούμε τα χρήματα. Αυτή είναι μία αντίδραση ενός ανθρώπου που είναι Δημιουργός στη ζωή του. Εννοείται ότι κανείς Δημιουργός δεν χαίρεται που έμεινε από μπαταρία, αλλά δεν καταστρέφει τη διάθεσή του, την ημέρα του και δεν καταρρέει ψυχολογικά.
Η συμπεριφορά του θύματος είναι επίκτητη και εύκολα μπορούμε να την ξεχωρίσουμε από τα συμπτώματά της:
α) Το άτομο Θύμα παρουσιάζει αποτυχία ανάληψης ευθύνης. Πάντα κάποιοι άλλοι είναι υπεύθυνοι για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Το άτομο δεν μπορεί να συνδέσει το πρόβλημα που προέκυψε με τις δικές του πράξεις.
β) Το άτομο Θύμα νιώθει αβοήθητο και μόνο και συχνά θα εκφράζει αυτολύπηση. Η αυτολύπηση είναι ένα σοβαρό σημάδι ότι κινδυνεύει η ψυχοσωματική υγεία του ατόμου.
γ) Όμως το άτομο Θύμα δεν μένει στην αυτολύπηση. Συνήθως αυτοκαταδικάζεται. Είναι μια μορφή τιμωρίας που δεν οδηγεί σε κανένα συμπέρασμα και καμία βελτίωση.
δ) Παράλληλα, το άτομο Θύμα είναι και ανειλικρινές. Επιλέγει υποσυνείδητα όλες εκείνες τις καταστάσεις που θα του επαληθεύσουν ότι είναι Θύμα.
Πόσο μακριά όμως είναι ο Δημιουργός από το Θύμα; Η διαφορά ανάμεσά τους βρίσκεται στο πού εστιάζουν, πώς ερμηνεύουν το πρόβλημα και πώς το διαχειρίζονται.
Πού εστιάζει το Θύμα και πού ο Δημιουργός;
Ας πάρουμε το παράδειγμα με το αυτοκίνητο, που αναφέραμε παραπάνω.
Το θύμα εστιάζει στη διατάραξη της καθημερινής συνήθειας: να μπαίνουμε στο αυτοκίνητο και να φεύγουμε. Δεν είναι όμως ο κανόνας της ζωής. Δεν μπαίνουμε πάντα στο αυτοκίνητο και φεύγουμε, γιατί απλώς υπάρχει και η πιθανότητα κάποιας λογικής φθοράς λόγω της χρήσης του αυτοκινήτου.
Άρα, ο Δημιουργός καθυστερεί κάθε αυτόματη αντίδραση. Όπως λένε και οι Στωικοί Φιλόσοφοι: “Δεν μπορείς να ελέγξεις τι θα συμβεί, μπορείς να ελέγξεις πώς θα αντιδράσεις”. Εστιάζει στο πρόβλημα και πώς θα ταλαιπωρηθεί λιγότερο.
Πώς ερμηνεύει το Θύμα και πώς ο Δημιουργός;
Το Θύμα ερμηνεύει με βάσει τον εαυτό του. Δεν μπορεί να δει το πραγματικό πρόβλημα, ενώ ο Δημιουργός ερμηνεύει και αντιμετωπίζει το ίδιο το γεγονός.
Όταν βρέχει, είναι ένα γεγονός για όλους τους ανθρώπους στη συγκεκριμένη περιοχή. Και σίγουρα αλλάζει πολλών τα προγραμματισμένα σχέδια. Όμως η βροχή για το Θύμα είναι κάτι παραπάνω από φυσικό φαινόμενο. Είναι ένα εμπόδιο, όπως τα χιλιάδες εμπόδια που του κόβουν τον δρόμο του. Είναι αιτία ψυχικής φθοράς, ανασύρει από το υποσυνείδητο όλες τις μνήμες που σχετίζονται με τις αποτυχίες του. Είναι άλλη μία πηγή να καταρρεύσει ψυχικά.
Στον αντίποδα ο Δημιουργός θα πάρει ομπρέλα, ή θα χρειαστεί να αγοράσει μία φθηνή, θα προβεί στις ανάλογες τροποποιήσεις των σχεδίων του, ακολουθώντας τη βέλτιστη λύση, και θα απολαύσει μία βροχερή ημέρα. Η βροχή είναι γι’ αυτόν ένα φυσικό φαινόμενο και χαίρεται που θα ποτιστεί και η γη.
Δημιουργός ή Θύμα;
Μήπως ήρθε η ώρα να δείτε τον κόσμο με άλλα μάτια;
Δρ. Αθανασία Στέφου
Πηγή: esoptron.gr
