Πηγή: ΝΕΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ – nea-acropoli.gr: Σε αυτήν την σειρά άρθρων παραθέτουμε, κατά μεγάλο μέρος, τα ίδια τα λόγια του Επίκτητου που δεν μπορούν, ούτε πρέπει να μεταποιηθούν ή να αναπροσαρμοστούν. Για λόγους ευκολίας και μελέτης διακρίναμε και ταξινομήσαμε σε 8 βασικές ενότητες την διδασκαλία του, η οποία είναι διάσπαρτη στα έργα του. Η συγκέντρωση και η ταξινόμηση αυτή κάνει το λόγο του Επίκτητου πιο βαθύ, οξύ και ολοκληρωμένο κι έτσι αποφεύγεται η διασπορά της δύναμης του, που γίνεται με μια απλή ανάγνωση, κατά σειρά, των έργων του.
Η ΖΩΗ
Οι συμβουλές του Επίκτητου για το θέμα της ζωής και του θανάτου είναι πολλές στα έργα του. Μια από τις βασικές φροντίδες του είναι να εξοικειώσει τον άνθρωπο με τις δυσκολίες τις ζωής, την ματαιότητα των υλικών αγαθών, το εφήμερο τον σχέσεων. Έτσι τον εξοικειώνει με την ιδέα του θανάτου, έτσι ώστε να μην φαντάζει τρομερή και άδικη αλλά απαραίτητη και λυτρωτική. Λέει ο Επίκτητος: «Δεν είμαι αιώνιος. Άνθρωπος είμαι. Μέρος του όλου, όπως η ώρα της ημέρας. Πρέπει να έρχομαι, όπως η ώρα και να φεύγω, όπως η ώρα.» Β/ε, 13.
ΟΧΙ ΑΧΑΡΙΣΤΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΖΩΗ
Ο Επίκτητος, στο παρακάτω απόσπασμα έχει ένα φανταστικό διάλογο με έναν απλό άνθρωπο, ο οποίος εκφράζει τους καθημερινούς φόβους του, τις ελπίδες και τα παράπονα του. Ο Επίκτητος, εύστοχα και καυστικά, τον επαναφέρει στην ιδέα της πραγματικής σημασίας και αξίας της ζωής και προσπαθεί να επανακατευθύνει το νου και το συναίσθημα του συνομιλητή του, προς τους πραγματικούς στόχους της ζωής αλλά και του θανάτου:
«Ποιος είσαι εσύ και για ποιο σκοπό ήρθες στον κόσμο; Δεν είσαι εκείνος που σ’ έφερε; Δεν είσαι εκείνος που σου έδειξε το φως; Δεν σου έδωσε συντρόφους και αισθήσεις και λογική; Ως τι σε έφερε εδώ; Δεν σε έφερε ως θνητό; Για να ζήσεις μ’ ένα ταπεινό σαρκίο πάνω στη γη, να βλέπεις την διοίκηση σου, να ακολουθείς την πομπή του, να συνεορτάζεις με εκείνον για λίγο; Δεν θέλεις λοιπόν για όσο σου επιτρέπεται και αφού θα έχεις κοιτάξει την πομπή και την πανήγυρη, όταν σε βγάλει, να πας να τον προσκυνήσεις και Αυτόν ευχαριστήσεις για όσα άκουσες και είδες; -« Όχι, ήθελα να μείνω ακόμα στην γιορτή.» Ναι, και οι μύστες θέλουν να συνεχίζουν τις τελετές και οι θεατές, στην Ολυμπία θέλουν να βλέπουν τους άλλους θεατές, αλλά η πανήγυρη έχει τέλος. Ήγες, φύγε, με ευγνωμοσύνη και διακριτικότητα. Δώσε τόπο σε άλλους, πρέπει να έρθουν και άλλοι, όπως ήρθες και εσύ, κι όταν έρθουν πρέπει να έχουν χώρο, σπίτια, όλα τα χρειαζούμενα. Αν δεν φύγουν οι πρώτοι, τι θα απομείνει; Γιατί είσαι άπληστος; Γιατί είσαι ανικανοποίητος; Γιατί καταλαμβάνεις τον χώρο του κόσμου.» Δ/α, 45-48
ΘΑΝΑΤΟΣ
Ο θάνατος είναι ένα απλό φόβητρο. Δεν είναι η αρχή, ούτε το τέλος. Το πνεύμα έχει χωριστεί από το σώμα αρκετές φορές και η ώρα του χωρισμού έρχεται για να συμπληρωθεί ο κύκλος του κόσμου:
« O Θάνατος, τι είναι; Μορμολύκειο( προσωπείο, φόβητρο). Στρέψε το και θα δεις. Κοιτά δεν δαγκώνει. Το φτωχό σαρκίο σου πρέπει να χωριστεί από το φτωχό πνεύμα σου, τώρα ή αργότερα, όπως είχε χωριστεί πρωτύτερα. Γιατί αγανακτείς, αν είναι τώρα; Αφού, αν δεν είναι τώρα, θα είναι αργότερα. Γιατί; Για να συμπληρωθεί ο κύκλος του κόσμου.» Β/α, 17-18
