Μπορεί μια ειρηνική προσπάθεια σε κινητοποιήσεις να προκαλέσει μια ριζική αλλαγή; Η έρευνα της Erica Chenoweth, πολιτική επιστήμονας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, λέει ναι – αρκεί να συμμετέχει μόλις το 3,5% του πληθυσμού!
Οι επιτυχημένες κινητοποιήσεις
Η Chenoweth εξέτασε εκατοντάδες κινητοποιήσεων που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του τελευταίου αιώνα. Αυτό που παρατήρησε ήταν ότι οι μη βίαιες κινητοποιήσεις είχαν διπλάσιες πιθανότητες επιτυχίας σε σχέση με τις βίαιες.
Οι παράγοντες που διαμορφώνουν τις δυναμικές κάθε εγχειρήματος είναι πολλοί. Όμως υπολόγισε ότι χρειάζεται περίπου το 3,5% του πληθυσμού να συμμετέχει ενεργά στις διαμαρτυρίες για να σημειώσει μια αξιόλογη πολιτική αλλαγή.
Οι έρευνες της Chenoweth στηρίζονται στη φιλοσοφία μεγάλων ιστορικών μορφών, όπως του Mahatma Gandhi και του Martin Luther King. Στην αρχή δεν πίστευε ότι είναι δυνατό μη βίαιες κινήσεις να έχουν ισχυρότερη επίδραση από ένοπλες συγκρούσεις. Η μελέτη των παραγόντων που οδηγούν στην τρομοκρατία, ωστόσο, την οδήγησε τελικά στη σύγκριση βίαιων και μη βίαιων κινητοποιήσεων για την ανατροπή της ηγεσίας.
Η έρευνα
Η Chenoweth συνέλλεξε δείγμα από 323 κοινωνικά κινήματα που έλαβαν χώρα από το 1900 ως το 2006. Ένα κίνημα θεωρείτο επιτυχές αν κατόρθωνε να επιτύχει τους στόχους του μέσα σε ένα έτος από την κορύφωση των δράσεών του. Βίαια θεωρήθηκαν τα κινήματα που χρησιμοποίησαν βομβαρδισμούς, απαγωγές, καταστροφή υποδομών. Αυτά που προκάλεσαν οποιαδήποτε βλάβη σε ανθρώπους ή περιουσίες. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά:
Η δύναμη του πλήθους στις κινητοποιήσεις και ο μαγικός αριθμός
Οι μη βίαιες κινητοποιήσεις είχαν 53% πιθανότητες επιτυχίας, δηλαδή σχεδόν τις διπλάσιες από τις βίαιες, με πιθανότητες 26%. Μια ερμηνεία για αυτό το παράδοξο φαινόμενο είναι η δύναμη του πλήθους.
Τα μη βίαια κινήματα προσελκύουν περισσότερους υποστηρικτές, οι οποίοι μπορούν να προκαλέσουν παράλυση στη ροή της αστικής ζωής. Όταν σε ένα εγχείρημα συμμετέχει το 3,5% του συνολικού πληθυσμού, η επιτυχία γίνεται αναπόφευκτη.
Το φαινόμενο αυτό αποκαλείται «κανόνας του 3,5%». Η ερευνήτρια αναφέρει: «Καθημερινοί άνθρωποι, κάθε στιγμή, κάνουν ηρωικές πράξεις. Αυτές τελικά αλλάζουν τον κόσμο – και αξίζουν κι αυτοί λίγη προσοχή κι αναγνώριση.» Πηγή: BBC
