Πώς να αναγνωρίσεις έναν ψεύτη
Είναι δύσκολο να λες πειστικά ψέματα, όταν το κάνεις σωστά. Κάποιοι άνθρωποι λένε ψέματα από συνήθεια, χωρίς να τους νοιάζει αν το ψέμα τους ανακαλυφθεί. Αλλά στην πραγματικότητα θέλει πολύ κόπο να σκεφτείς ένα πειστικό ψέμα, να το προωθήσεις, και να το διατηρήσεις χωρίς να πέσεις σε παγίδες. Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι ένα ψέμα απαιτεί από τον ψεύτη τόση πολλή προσπάθεια, που το σώμα κινδυνεύει να φανερώσει την αλήθεια ασυνείδητα.
Η έρευνα διεξήχθη από Ολλανδούς και Βρετανούς ερευνητές, και δημοσιοποιήθηκε στο περιοδικό Royal Society Open Science.
Τα σημάδια
Όταν κάποιος σου λέει ψέματα κατάματα, ασυνείδητα αντιγράφει τις κινήσεις σου. Όσο μεγαλύτερο το ψέμα, τόσο πιο έντονα σε αντιγράφει.
Γιατί γίνεται αυτό; Μια υπόθεση είναι, πως όταν κάποιος λέει ψέματα, ο νους του είναι απασχολημένος με το ίδιο το ψέμα, και δε δίνει σημασία στις σωματικές κινήσεις. Ως αποτέλεσμα, το ασυνείδητο κομμάτι του ψεύτη, το μέρος του νου του που ελέγχει τις κινήσεις, ακολουθεί την πιο εύκολη πορεία δράσης που έχει διαθέσιμη: απλά αντιγράφει τις κινήσεις του ατόμου που βλέπει μπροστά του.
Η δεύτερη υπόθεση είναι ότι το γνωστικό φορτίο του ψεύτη, την ώρα που ψεύδεται, δεν έχει επαρκή ενέργεια για να σκεφτεί έξυπνες κινήσεις για το σώμα του. Έτσι, επειδή η προσοχή του είναι εστιασμένη στο θύμα του, ασυνείδητα αντιγράφει τις κινήσεις του.
Μη λεκτικός Συντονισμός
Αυτό το φαινόμενο λέγεται Μη Λεκτικός Συντονισμός, και παρατηρείται σε άτομα που έχουν αυξημένος γνωστικό φορτίο. Αυτό το φαινόμενο ισχύει για συγκεκριμένα μέρη του σώματος, και όχι για ακριβή καθρεπτική μίμηση σε ολόκληρο το σώμα.
Ο Μη Λεκτικός Συντονισμός είναι πολύ ενδιαφέρον εύρημα, επειδή είναι μια αυτόματη διαδικασία. Έτσι, είναι πολύ δύσκολο να το ελέγξει κανείς.
Το Πείραμα
Για το πείραμα εξετάστηκαν συμμετέχοντες σε ζευγάρια. Στον κορμό και τους καρπούς τους φορούσαν ειδικά Velcro με μηχανές ανίχνευσης κίνησης. Ο ένας καθόταν απέναντι από τον άλλο σε ένα χαμηλό τραπέζι.
Στο πρώτο πείραμα, ο ένας από τους δύο ξεκίνησε να λέει μια αληθινή ιστορία, και στην πορεία έλεγε ολοένα και πιο δύσκολα ψέματα στον άλλο. Στο δεύτερο πείραμα έγινε το ίδιο, αλλά οι «ακροατές» λάμβαναν οδηγίες που τους εμπόδιζαν να δώσουν προσοχή στις κινήσεις του ψεύτη.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι ο Μη Λεκτικός Συντονισμός αυξανόταν ανάλογα με τη δυσκολία του ψέματος.
Καθρεφτισμός
Ίσως υπάρχει μια τρίτη πιθανή εξήγηση που ο ψεύτης αντιγράφει τη συμπεριφορά του θύματός του: Ίσως με αυτό τον τρόπο θέλει να αυξήσει την εγκυρότητά του. Το να αντιγράφεις τις κινήσεις κάποιου λέγεται «καθρεφτισμός» και είναι ένας τρόπος να κάνεις τον άλλο να σε συμπαθήσει. Το νευρικό μας σύστημα είναι έτσι φτιαγμένο που να αντιδρά θετικά όταν κάποιος αντιγράφει τις κινήσεις μας. Μάλιστα, είναι τεχνική στην προώθηση πωλήσεων το να μιμείται σκόπιμα ο πωλητής τις κινήσεις του υποψήφιου πελάτη.
Οπότε, την επόμενη φορά που θα δεις κάποιον να μιμείται τις κινήσεις σου, έχε τα μάτια σου ανοιχτά. Διεκδικεί την προσοχή σου! Μπορεί να σου λέει ψέματα, ή να θέλει κάτι να σου πουλήσει. Όπως και να έχει, είναι καλό να έχεις λίγο πιο ανοιχτά τα μάτια σου για τα «ύποπτα» σημάδια.
Περισσότερα μπορείτε να δείτε εδώ: bigthink.com
