Νέα έρευνα δείχνει ότι οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν την ηθική ως ένα όπλο επίδειξης, κομπασμού και κομπορρημοσύνης είναι η κύρια πηγή σύγκρουσης, σήμερα, στον κόσμο.
Μήπως είσαι ηθικά κομπορρήμονας;
Μήπως συμφωνείτε με τις παρακάτω προτάσεις;
- Όταν μοιράζομαι τις ηθικές/ πολιτικές μου απόψεις, δείχνω στους ανθρώπους που διαφωνούν μαζί μου ότι είμαι καλύτερος από εκείνους.
- Μοιράζομαι τις ηθικές/ πολιτικές μου πεποιθήσεις για να κάνω τους ανθρώπους που διαφωνούν μαζί μου να αισθανθούν άσχημα.
- Όταν μοιράζομαι τις ηθικές/ πολιτικές μου πεποιθήσεις, το κάνω με την ελπίδα ότι άνθρωποι διαφορετικοί από μένα θα αισθανθούν ντροπή για τις δικές τους απόψεις.
Αν απαντήσατε ναι, τότε ίσως να είστε εν δυνάμει ηθικοί κομπορρήμονες. Φυσικά είναι υπέροχο το να έχει κανείς μια κοινωνική αντίληψη και να την πιστεύει με ειλικρίνεια. Να θέλει να τη μοιραστεί με τον κόσμο για να τον κάνει καλύτερο. Αλλά η ηθική κομπορρημοσύνη πηγάζει από αλλού.
Τι είναι η ηθική κομπορρημοσύνη;
Η ηθική κομπορρημοσύνη αρχικά προσδιορίστηκε από την ηθική φιλοσοφία. Ορίζεται ως «η χρήση και κατάχρηση της ηθικής ομιλίας για την αναζήτηση κύρους και προώθησης του εαυτού». Επομένως, ένας ηθικός κομπορρήμονας είναι ένα άτομο που χρησιμοποιεί συχνά τον δημόσιο διάλογο της ηθικότητας και της πολιτικής για να εντυπωσιάσει άλλους με τις ηθικές του αρετές. Στην ουσία, αυτά τα άτομα κινητοποιούνται κατά βάση από την επιθυμία τους να ενισχύσουν τη θέση τους ανάμεσα στους ομοίους τους.
Ας το αποδεχθούμε: Η ηθική κομπορρημοσύνη φαίνεται να υπάρχει παντού στις μέρες μας. Όπως αναφέρει ο κλινικός ψυχολόγος Joshua Grubbs:
«Ίσως, ένας λόγος για τον οποίο τόσο πολλοί άνθρωποι φερόμαστε τόσο απαίσια ο ένας στον άλλο σχετίζεται με την επιθυμία να κάνουμε επίδειξη σε ανθρώπους που σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο με εμάς.»
Το πορτραίτο ενός κομπορρήμονα
Έχοντας ενδιαφέρον να ερευνήσει επιστημονικά αυτό το φαινόμενο, ο Grubbs, έκανε μια έρευνα με τους φιλόσοφους. Με αυτούς που πρώτοι προσδιόρισαν το φαινόμενο της ηθικής κομπορρημοσύνης. Μερικά από τα ευρήματά τους είναι τα εξής:
- Οι ηθικά κομπορρήμονες τείνουν να έχουν επίσης σε υψηλό βαθμό ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά.
- Υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στην ηθική κομπορρημοσύνη και την πολιτική πόλωση. Οι άνθρωποι που τοποθετούνται στην άκρα αριστερά και στην άκρα δεξιά είναι εξίσου πιθανό να έχουν υψηλές βαθμολογίες στην ηθική κομπορρημοσύνη. Κι αυτό σε σχέση με αυτούς που είναι πιο μετριοπαθείς.
- Οι ηθικά κομπορρήμονες είναι πιο πιθανό να αναφέρουν ότι έχουν μεγαλύτερες ηθικές και πολιτικές διαμάχες στις καθημερινές τους ζωές. Αναφέρουν ότι εμπλέκονται σε περισσότερους καβγάδες με άλλους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εξαιτίας των πολιτικών ή ηθικών τους πεποιθήσεων.
- Είναι πιο πιθανό να έχουν ανταγωνιστικές συμπεριφορές. Συμπεριφορές όπως διαδικτυακή επίθεση, ή προσπάθεια να γελοιοποιήσουν κάποιον μέσω του διαδικτύου επειδή έχει διαφορετικές ηθικές ή πολιτικές πεποιθήσεις.
Από τι προκαλείται η ηθική κομπορρημοσύνη;
Εφόσον είμαστε κοινωνικό είδος, η ανθρώπινη ανάγκη για κοινωνικό κύρος είναι πολύ έντονη. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε συχνά ασυνείδητη επιθυμία να διαφημίσουμε τις αρετές μας. Αυτή η επιθυμία όταν δε μπει υπό έλεγχο, μπορεί να εκτροχιαστεί. Να μας κάνει να είμαστε κακοί με τους άλλους για να ικανοποιήσουμε αυτή την επιθυμία. Όταν κυριαρχεί η ανάγκη για κοινωνικό κύρος, μπορεί ακόμη και να χάσουμε την επαφή με αυτό που πραγματικά πιστεύουμε. Ή ακόμη, με αυτό που είναι η πραγματική αλήθεια.
Ένα είναι σίγουρο, το ανθρώπινο κίνητρο για κοινωνικό κύρος μπορεί να γίνει μια σπουδαία ώθηση για ανάπτυξη και καλοσύνη στον κόσμο. Εξαρτάται από το εάν κάποιος διευθετεί με υγιή τρόπο αυτή τη θεμελιώδη ανθρώπινη ανάγκη. Σύμφωνα με τον Grubbs, η ηθική κομπορρημοσύνη πυροδοτείται είτε:
- Από την ανάγκη να αναζητήσει κανείς το κοινωνικό κύρος επιβάλλοντας την κυριαρχία του στους άλλους.
- Από την ανάγκη να αναζητήσει κανείς κοινωνικό κύρος με το να είναι ένα παράδειγμα γνώσης κι αρετής .
Φυσικά, το να κερδίσει κανείς κοινωνικό κύρος από το να πει αυτό που πραγματικά πιστεύει είναι ένα αξιέπαινο αποτέλεσμα. Αλλά όταν το να γίνεις σπουδαίος γίνεται η μοναδική κινητήριος δύναμη πίσω από όλες σου τις πολιτικές και ηθικές δηλώσεις, αυτό ίσως να μην είναι ο καλύτερος τρόπος να φτάσεις στην πραγματική αλήθεια. Κι εννοείται ούτε για τη δική σου ευημερία και ευτυχία. Περισσότερα μπορείτε να δείτε στο blog του scientificamerican.com
Περισσότερες συμβουλές για αυτογνωσία
Μαθήματα ζωής από 10 μεγάλους φιλοσόφους [ΒΙΝΤΕΟ]
20 σημαντικά αποφθέγματα του Carl Jung που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε σε βάθος τον εαυτό σας
Άνθρωπος και Αυτογνωσία: τα δύο Άπειρα
Να γνωρίσουμε τον εαυτό μας – ΤΑ ΕΥΚΟΛΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ
