Συνηθίζουμε να μιλάμε για δύσκολες εργασίες, για δύσκολα μαθήματα, για δύσκολες ψυχολογικές καταστάσεις, για δύσκολες περιστάσεις ή ενέργειες, για δύσκολους ανθρώπους, για δύσκολες εποχές…
Ο κατάλογος θα ήταν ατέλειωτος και δεν επιχειρούμε να τον συμπληρώσουμε ούτε να δώσουμε κάποια λύση για κάθε μία περίπτωση σε αυτές τις λίγες σελίδες.
Θέλουμε όμως να επιστήσουμε την προσοχή στην εσωτερική στάση εκείνου που οφείλει να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες.
Σχεδόν όλοι αναγνωρίζουν ότι υπάρχουν πράγματα εύκολα. Συνήθως είναι αυτά που κάνουν οι άλλοι, ενώ λιγότερο εύκολα είναι αυτά που κάνουν οι ίδιοι.
Δεν ξέρω γιατί ο περισσότερος κόσμος νομίζει ότι «οι άλλοι», «οι μη γερανοί» του πλατωνικού μύθου, έχουν να κάνουν εύκολα πράγματα και ότι η ζωή στέλνει δυσκολίες μόνο σε μας. Αυτό οφείλεται μάλλον στο γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ξέρουν να μπαίνουν πραγματικά στη θέση των άλλων.
Από την άλλη μεριά ο καθένας ξέρει ότι μπροστά σε κάποιες καταστάσεις μπορεί να τα βγάλει πέρα με επιτυχία. Ο καθένας ξέρει ότι έχει την ικανότητα να κάνει καλά, έως πολύ καλά, μερικά πράγματα. Δίπλα σε αυτά μαζεύονται και πολλά άλλα, τα οποία θεωρούνται άλυτα, ανέφικτοι στόχοι.
Ας σκεφτούμε λίγο. Το εύκολο καθαυτό δεν υπάρχει. Αν ρωτούσαμε έναν έναν τους ανθρώπους τι θεωρούν εύκολο, ο καθένας θα απαντούσε με διαφορετικό τρόπο.
Υπάρχουν αυτά που ξέρουμε και μπορούμε να κάνουμε κι αυτά που ούτε τα ξέρουμε, ούτε μπορούμε να τα κάνουμε. Τα εύκολα είναι αυτά που μάθαμε πια και πραγματώνουμε με άνεση. Πώς, πότε και πού τα μάθαμε; Το βέβαιο είναι ότι όσα έχουμε μάθει και αφομοιώσει, καθρεφτίζονται σε κάποια σχετική ευκολία, με την οποία ενεργούμε στη ζωή.
Με τον ίδιο τρόπο τα δύσκολα καθαυτά δεν υπάρχουν. Εξαρτώνται από τον άνθρωπο και τη συσσωρευμένη πείρα του. Αυτά που δεν γνωρίζουμε, που παρουσιάζονται σαν καινούρια, φορούν τη μάσκα των δύσκολων. Είναι πιθανόν, επειδή δεν γνωρίζουμε πως να λύνουμε κάποιο πρόβλημα, να εξακολουθούμε να θεωρούμε «δύσκολο» για πολλά χρόνια το ίδιο πράγμα, το οποίο δεν είναι πλέον τόσο καινούριο ούτε τόσο άγνωστο, αλλά επαναλαμβανόμενο και φοβερό. Η εμπειρία του φόβου στο καινούριο δεν βοηθάει να ξεπεράσουμε τα δύσκολα. Αλλά, αντίθετα, για να ξεπεράσουμε τα δύσκολα, χρειάζεται να αποφεύγουμε κάθε ίχνος φόβου.
Είναι φυσικό η ζωή να είναι γεμάτη με δύσκολα πράγματα. Όλοι ήρθαμε στον κόσμο για να μάθουμε, για να προσθέσουμε νέες γνώσεις. Αν όλα παρουσιάζονταν πάντα εύκολα, θα έπρεπε να προβληματιστούμε: ή έχουμε λιμνάσει σε αυτά που ήδη ξέραμε ή έχουμε γίνει επιπόλαιοι, ώστε δεν αναγνωρίζουμε τα νέα σκαλιά της ζωής.
Τα δύσκολα είναι οι καταστάσεις που μας οδηγούν μπροστά σε αυτά που μας αρμόζει να κατακτήσουμε εκείνη την στιγμή, σε αυτά που -ενώ φαίνονται σαν σκληρή δοκιμασία- αποτελούν την απαραίτητη άσκηση, ώστε οι εμπειρίες να εδραιωθούν στη συνείδηση.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Πρακτικές συμβουλές για Αυτογνωσία» Delia S. Guzman, εκδόσεις Νέα Ακρόπολη