Αυτή η ιδιότητα είναι μια από τις πιο ποθητές από τον άνθρωπο και συγχρόνως μια από τις πιο απούσες.
Είναι συνώνυμη της εμπιστοσύνης στον εαυτό μας, της επιβεβαίωσης του εαυτού μας. Αυτή η εσωτερική σιγουριά είναι που μας επιτρέπει να είμαστε και επομένως να πραγματώνουμε όσα επιχειρούμε.
Η αυτοπεποίθηση προέρχεται καταρχάς από την αυτογνωσία. Η αρχαία διδασκαλία που ποτέ δεν έπαψε να ισχύει, το «Γνώθι σαυτόν», εξακολουθεί να είναι το βασικό κλειδί για να ξεκινήσουμε αυτόν τον δρόμο. Δεν μπορούμε να επιβεβαιωθούμε σε κάτι το οποίο δεν γνωρίζουμε.
Δεν πρόκειται για μια επιφανειακή γνώση, γιατί όλοι οι άνθρωποι, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, είναι πεπεισμένοι ότι γνωρίζουν τον εαυτό τους. Αλλά ξέρουν μονάχα τις καθημερινές τους συμπεριφορές και στάσεις, τις συνηθισμένες τους αντιδράσεις, τη φυσική τους εμφάνιση και αυτά που οι άλλοι λένε γι’ αυτούς. Λείπει όμως εκείνη η άλλη βαθιά γνώση που προχωράει πέρα από τα φαινόμενα και τις περιστάσεις. Αυτή η οποία μας επιτρέπει να αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας πάνω και πέρα από όλες τις αλλαγές, αυτή που εμβαθύνει στα ελαττώματα και που βρίσκει το φως των κρυμμένων αρετών.
Για να γνωρίσουμε εις βάθος τον εαυτό μας, χρειάζεται πολύ θάρρος.
Πώς να διατηρούμε αυτήν τη σιγουριά, χωρίς να λυγίζουμε στις δύσκολες στιγμές;
Η πλειοψηφία των δύσκολων στιγμών -για να μην πούμε η ολότητα- προέρχεται από τη συναισθηματική μας σφαίρα. Είναι οι συγκινήσεις και τα ανεξέλεγκτα πάθη αυτά που μπορούν να γκρεμίσουν το οικοδόμημα της προσωπικής μας σιγουριάς που τόσο υπομονετικά είχαμε κτίσει.
Επομένως δεν πρέπει να εμπιστευόμαστε αυτήν την αυτοπεποίθηση αποκλειστικά σε συναισθηματικά στοιχεία. Δεν αρκεί να νοιώθουμε. Χρειάζεται να στοχαζόμαστε και να στοχαζόμαστε με αγάπη, γιατί δεν ισχύει η λανθασμένη εικόνα ότι δήθεν οι ιδέες είναι «ψυχρές». Είναι οι καθαρές, ακριβείς, σταθερές ιδέες, αυτές που θα συνεισφέρουν στο μεγαλύτερο βαθμό στη διατήρηση της αυτοπεποίθησης. Η αυτοπεποίθηση είναι καρπός μιας έξυπνης προσπάθειας.
Η πλήρης σιγουριά είναι επίσης μια κατάσταση της ψυχής. Δεν έχει καμία σχέση με την αλαζονεία, την υπεροψία ή την υπερηφάνεια εκείνων που αισθάνονται μεγάλοι, χωρίς να έχουν αποκτήσει άλλη αξία από το να βλέπουν τον εαυτό τους με καλό μάτι. Αυτό δεν είναι αυτοπεποίθηση, αλλά τραχιά αυταρέσκεια.
Η πλήρης σιγουριά για τον εαυτό μας ή αυτοπεποίθηση είναι το αποτέλεσμα πολλών δοκιμών, λαθών και διορθώσεων, πολλής υπομονής, πόνων και του να ξανασηκωνόμαστε μετά από κάθε πτώση. Είναι η έκφραση μιας μακράς εργασίας μέσα στον χρόνο.
Η αυτοπεποίθηση είναι, εν συντομία, το αποτέλεσμα μιας έξυπνης προσπάθειας. Είναι να έχουμε μπροστά έναν ξεκάθαρο στόχο και να ακολουθούμε τον δρόμο ίσια, χωρίς να παρεκτρεπόμαστε ούτε να σταματάμε. Δεν είναι ένα δώρο. Είναι μια κατάκτηση, είναι ένα δείγμα πνευματικής ωριμότητας.
Δεν έχεις αισθανθεί ποτέ ένα δείγμα αυτής της ιδιαίτερης όψης της νίκης;
Ασφαλώς ναι.
Όταν είχες διαβάσει καλά για ένα διαγωνισμό, είχες αντιληφθεί ότι οι ερωτήσεις δεν σε τάρασσαν. Αντίθετα ήσουν ευχαριστημένος που έδινες τις σωστές απαντήσεις και μιλούσες με πλήρη αυτοπεποίθηση.
Όταν είχες κάνει ευσυνείδητα μια εργασία, προσέχοντας κάθε λεπτομέρεια, είχες αισθανθεί εντελώς σίγουρος για το έργο σου και ευτυχισμένος που το κατόρθωσες.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Πρακτικές συμβουλές για Αυτογνωσία» Delia S. Guzman, εκδόσεις Νέα Ακρόπολη