Όταν η καριέρα του άρχισε να απογειώνεται, ο Steve Jobs, οραματιστής πολλών τεχνολογικών επιτευγμάτων που απολαμβάνουμε σήμερα και αναδιαρθρωτής της Apple, δίνει μια συνέντευξη στο περιοδικό “Newsweek”. Κι εκεί λέει:
«Θα έδινα όλη μου την τεχνολογία για ένα απόγευμα με τον Σωκράτη.»
Και είναι ενδιαφέρον να στοχαστεί κανείς ποιος είναι ο ένας και ποιος είναι ο άλλος. Και τι αντιπροσωπεύει ο καθένας. Τότε αντιλαμβάνεται πιο καθαρά κάποιος τη βαρύτητα αυτής της κουβέντας του Jobs.
Ίσως να τον αντέχαμε τον Σωκράτη για ένα απόγευμα. Ίσως να του συγχωρούσαμε την ειλικρίνεια και την αμεσότητά του. Το ότι ήταν ατημέλητος, πολλές φορές άπλυτος και κυνικός. Το ότι δεν άφηνε σε χλωρό κλαρί κανέναν, ειδικά αυτούς που νόμιζαν ότι ξέρουν.
Αυτός ο τύπος έκανε τους ανθρώπους να μαζεύονται γύρω του σε κάθε ευκαιρία, για να τον ακούσουν, ενώ ο ίδιος έλεγε με ταπεινοφροσύνη πως “ένα πράγμα γνωρίζω, ότι δεν γνωρίζω τίποτα”. Οι πλούσιοι και καλλιεργημένοι της Αθήνας, τον καλούσαν σε συμπόσια για να τους “ανακατέψει” και να αναδυθεί -μέσα από τους ίδιους- η πηγαία σοφία του.
Αυτός ο δάσκαλος δεν χρειαζόταν καμία έδρα, κανένα πλαίσιο για να διδάξει. Δεν χρηματιζόταν, γιατί πίστευε ότι η παιδεία είναι δημόσιο αγαθό. Και ούτε οι μαθητές του τον ακολουθούσαν υποχρεωτικά. Τον ακολουθούσαν ελεύθερα και με μεγάλη αφοσίωση, γιατί σ’ εκείνον έβλεπαν τον τέλειο επαναστάτη. Εκείνον που ήξερε ότι οι κόσμοι αλλάζουν μόνο όταν αλλάξει ο άνθρωπος, γινόμενος πιο ενάρετος, πιο καλός. Κι σ’ αυτό αφιέρωσε όλη του τη ζωή. Πειράζοντας τους ανθρώπους, βοηθώντας τους να σκέφτονται, γεννώντας και εκμαιεύοντάς τους την Αλήθεια.
Το 399 πΧ, και αφού καταδικάστηκε σε θάνατο, υπάκουσε το δαιμόνιό του και πάντα πιστός στο Νόμο, μπροστά στους μαθητές του, παραδίδει το τελευταίο του μάθημα -χωρίς λόγια αυτήν τη φορά, πίνοντας το κώνειο.
Έως τα σήμερα, κάνουμε εικονικές δίκες κάθε χρόνο, όπου ο Σωκράτης ξαναδικάζεται και τώρα πια αθωώνεται…
Πόσο Σωκράτη θα αντέχαμε σήμερα, στις κοινωνίες μας, στον τρόπο ζωής μας, στις αξίες και τα ιδανικά μας, στην άνεση και τις απόψεις μας;
Είμαστε σίγουροι ότι θα αθωωνόταν; Γιατί, σίγουρα, αν ζούσε δεύτερη φορά -και αφού έζησε στην πρώτη όλα όσα έζησε- πάλι δεν θα καθόταν στ’ αυγά του. Σίγουρα, δεν θα καθόταν ήσυχος. Οπότε θα μας ανάγκαζε να τον ξαναδικάσουμε…
Η ζωή συνεχίζεται. Αλλά σίγουρα δεν θα ήταν η ίδια για κανέναν μας, αν δεν είχε σφραγίσει την ιστορία της Ανθρωπότητας με το πέρασμά του ο Σωκράτης.
*Μάλλον κάτι είχε καταλάβει ο Jobs…
«Ο καλός άνθρωπος δεν παθαίνει τίποτα κακό, ούτε ζωντανός ούτε και νεκρός.»
Σωκράτης κατά την Απολογία του
