Πηγή: nea-acropoli.gr
Το θέμα του παραλληλισμού της Ανατολικής φιλοσοφίας και της Δυτικής ψυχολογίας , απασχόλησε πολλούς φιλοσόφους, στοχαστές και ερευνητές με ανοιχτό μυαλό, τον τελευταίο αιώνα Είναι φανερό γι’αυτόν που ξέρει να ερευνά συγκριτικά ότι τα δόγματα της ΒΕΔΑΝΤΑ ,του ΒΟΥΔΙΣΜΟΥ της ΓΙΟΓΚΑ και του ΤΑΟΙΣΜΟΥ, σε σχέση με τις μεθόδους που ακολουθεί η σύγχρονη ψυχολογία, έχουν κοινό παρονομαστή. Οι ομοιότητες είναι πολλές για να μην μιλήσουμε για ταύτιση σε ορισμένες περιπτώσεις.
Αυτός που πρώτος ξεκίνησε αυτό τον εμπλουτισμό της Δυτικής ψυχολογίας με την ανατολική σκέψη ήταν ο Carl Jung, όταν σχολίασε αρκετά εκτεταμένα την μετάφραση ενός κινέζικου κειμένου, την οποία έκανε ο ΒΙΧΑΡΤ ΒΙΛΧΕΜ(1929). Από εκεί και ύστερα τα πράγματα κύλησαν φυσικά. Από την μια μεριά ο Jung συνέχισε να έχει το βλέμμα του στραμμένο στη Ανατολή και να εμπνέεται εμβαθύνοντας σε αυτήν, και από την άλλη μεριά πολλοί ψυχολόγοι, φιλόσοφοι και και ερευνητές δημιούργησαν ένα ρεύμα προσέγγισης της Ανατολής μέσα από μορφές ψυχοθεραπείας και κοινωνικής φιλοσοφίας.
Συνήθιζε να λέει ο Jung και να επαναλαμβάνει στα γραπτά του , πως μόνο όταν είμαστε γερά ριζωμένοι γερά ριζωμένοι στο δικό μας έδαφος, (στην προκειμένη περίπτωση
ενοούσε το πνεύμα της Δύσης) μπορούμε να αφομοιώσουμε το πνεύμα της Ανατολής. Δεν ωφελεί λοιπόν να κολλήσουμε στην μορφή της Ανατολής όπως κάνουν οι περισσότεροι ,ωφελεί η κατανόηση του πνεύματός της. Για τον Jung η πνευματική Ανατολή συμβολίζει τα παράξενα στοιχεία που κρύβουμε μέσα μας (δηλαδή στο ασυνείδητο) και η γνωριμία των δυτικών ανθρώπων με αυτήν συμβολίζει , αυτήν την κάθοδο και την επαφή με το ασυνείδητο. Είναι σαν να συναντάει η συνείδηση το ασυνείδητο, η λογική το παράδοξο, ο νους την ψυχή.
Αυτός ο διπολισμός, που μια του έκφραση στο νοητικό επίπεδο, είναι αυτό που λέμε διαφορά Ανατολής -Δύσης, υπάρχει διάχυτος σε όλη την φύση και μέσα στον ίδιο τον άνθρωπο.
Ολοι οι φιλόσοφοι όλων των εποχών, οι ιδρυτές θρησκειών, οι καλλιτέχνες , αλλά και οι επιστήμονες και οι ψυχολόγοι μας έχουν πει πάνω κάτω τα ίδια πράγματα γι’ αυτό που ο άνθρωπος αναζητά, την ευτυχία την ηρεμία της ψυχής, την γαλήνη την πληρότητα, την ελευθερία, όλα όψεις της ίδιας ουσίας, που είναι το γέμισμα ή το άδειασμα ή η ενότητα του είναι.Οι λέξεις είναι αυτές που αλλάζουν. Η ιδέα είναι αρχέγονη και την “κατέβασε “ από τον κόσμο των αρχετύπων, τόσο ο Πλάτωνας όταν μίλησε για το Ον το πλήρες , όπου όλες οι πλευρές του είναι στρογγυλές και που μέσα του ενώνει και τα δύο φύλα, όσο και ο Λάο Τσε με τον δρόμο του Ταό που εκφράζεται με το γινγκ-γιανγκ. Τη θηλυκή και αρσενική ενέργεια μέσα στο ΕΝΑ.
Για τον Jung αλλά και για άλλους ψυχολόγους το θέμα βρίσκεται στην σύγκρουση του συνειδητού με το ασυνείδητο και ιδιαίτερα με το συλλογικό ασυνείδητο. Το ένα δεν κατανοεί την γλώσσα του άλλου και εκεί βρίσκεται το πρόβλημα. Ενα πρόβλημα που οξύνεται όλο και περισσότερο στον σημερινό άνθρωπο μια που η απόσταση μεταξύ τους συνεχώς μεγαλώνει.
“Το ασυνείδητο μπορεί να προσεγγιστεί μόνο με σύμβολα. Το σύμβολο είναι από την μια η πρωτόγονη έκφραση του ασυνείδητου ενώ από την άλλη, είναι μια ιδέα που ανταποκρίνεται στην υψηλότερη διαίσθηση, που προέρχεται από την συνείδηση.”
Αυτά είναι λόγια του Jung ο οποίος κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα , ανακαλύπτοντας μέσα στον συμβολικό τρόπο έκφρασης , όλο και περισσότερα πράγματα κοινά στους ανθρώπους όλων των πολιτισμών και όλων των φυλών, πράγματα που είχαν τις ρίζες τους βαθιά στην ανθρώπινη ιστορία, βαθιά στα καλυμμένα στρώματα του ασυνείδητου. Και οι οδηγίες είναι σαφείς. Πρέπει να κατανοήσουμε το ασυνείδητο, για να ελευθερωθούμε από την κυριαρχία του. Στην Ανατολή το είπαν με μια λέξη: απελευθέρωση από κάθε εξωτερικό και εσωτερικό δεσμό.
Αυτό είπε ο Κρίσνα στον Αρτζούνα (Μπαγκαβάτ Γκίτα) πριν από την μάχη, να μην στοχεύει στους καρπούς των πράξεών του. Να δρας σύμφωνα με τον νόμο χωρίς αυτό να σου ασκεί πίεση. Το ίδιο ζητάει και ο δάσκαλος του Ταό ή του Ζεν από τον μαθητή του, την μη προσκόλληση στον κόσμο της Μάγια της αυταπάτης. Ζητά να ακολουθήσει ο μαθητής τον δρόμο του νερού, που ακολουθεί πάντα την πορεία που το εμποδίζει λιγότερο. Ο μαθητής πρέπει να βρει τον εαυτό του να καταρρίψει τις αυταπάτες του σιγά σιγά χωρίς να κλονιστούν απότομα τα θεμέλια της ασφάλειάς του.
Η δυαδικότητα του κόσμου πρέπει να ξεπεραστεί και αυτός ο αναβατικός δρόμος για τον καθένα είτε λέγεται βουδιστής, χριστιανός, φιλόσοφος, ψυχολόγος …. στοχεύει στο ίδιο πράγμα, με διαφορετικές τεχνικές κάθε φορά . Ο βουδισμός τονίζει το ανύπαρκτο του Εγώ, η βεδάντα τονίζει την ενότητα του πεδίου, ο Ταοισμός την συμπόρευση με το Ταό, τη φύση, η ψυχανάλυση την κάθοδο στο ασυνείδητο. Τι προσπαθούν όμως όλες αυτές οι τεχνικές, αυτά τα ρεύματα να καταφέρουν, καταφεύγοντας πολλές φορές σε συνειδητά κόλπα;
Προσπαθούν να απαλλαγεί η συνείδηση από τους περιορισμούς της, όποιοι κι αν είναι αυτοί, αφού πρώτα καταφέρει να τους αναγνωρίσει και τότε αρχίζει το παιχνίδι των αντιθέτων και όχι η αναμέτρησή τους γιατί πλέον το πεδίο έχει πολωθεί. Ο απελευθερωμένος άνθρωπος είναι ελεύθερος να συμμετέχει στο κοσμικό και κοινωνικό παιχνίδι, αρμονικά γιατί έχει πάψει να συγχέει την ταυτότητά του με τον κοινωνικό του ρόλο. Απελευθέρωση δεν σημαίνει εγκατάλειψη του κοινωνικού παιχνιδιού.
Ο Δυτικός άνθρωπος πάσχει από νευρώσεις και διαφόρων τύπων ψυχολογικές ασθένειες, γιατί εκπαιδεύτηκε πολύ καλά στο να απωθεί βίαια το ένστικτο, στο να μην αναγνωρίζει το ασυνείδητο σαν μία “πραγματικότητα” που περιέχει το εγώ -και όχι αντίστροφα.
Το αποτέλεσμα είναι η μη αρμονική συνύπαρξη του συνειδητού και του ασυνείδητου. Οταν το συνειδητό αποκόβεται από τις ρίζες του αποκτά μεγαλύτερο πεδίο δράσης και απολαμβάνει ένα είδος ηγεμονικής ελευθερίας που φτάνοντας κάποια στιγμή στο κορύφωμα της γεννιέται η σκοτεινή δύναμη του ασυνείδητου.
“Οταν το γιανγκ φτάνει στο κορύφωμα του γεννιέται στα σπλάχνα του η σκοτεινή δύναμη του νου. Η νύχτα αρχίζει το μεσημέρι, όταν το γιανγκ λυγίζει και αρχίζει να μετατρέπεται σε γιν”.
Αυτά θα έλεγε ένας Κινέζος σοφός για τους ανθρώπους που πασχίζουν σε όλη την ζωή τους να γίνουν κάποιοι κοινωνικά αποδεκτοί μέσα από τον υλικό πλούτο και όταν το καταφέρνουν και αποσύρονται γίνονται νευρωτικοί και ανικανοποίητοι από την ζωή τους γιατί στην πορεία έχασαν τους στόχους.
Πηγή: nea-acropoli.gr
Μη χάσετε:
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.