- Τα παιδιά ηλικίας ακόμη και πέντε ετών φαίνεται να αναγνωρίζουν την κοινωνική ιεραρχία και αντιλαμβάνονται όταν κάποιος δεν προσφέρει αυτό που οφείλει
- Τα παιδιά αυτής της ηλικίας αναγνωρίζουν κάποιον ως αρχηγό μόνο όταν θυσιάζει κάτι από τον εαυτό του προς την επίτευξη ενός κοινού στόχου
- Οι αρχηγοί που παίρνουν περισσότερα απ’ όσα δίνουν θεωρούνται μη αποδεκτοί από τα παιδιά
Μια νέα έρευνα πάνω στην παιδική ανάπτυξη έδειξε ότι τα παιδιά έχουν καθαρή εικόνα πάνω στο τι συνιστά έναν καλό αρχηγό.
Τα παιδιά πρέπει να μάθουν πώς να λειτουργούν σε κοινωνικό επίπεδο αποκτώντας μια αίσθηση του τί να περιμένουν μέσα από τις συναναστροφές τους με τους άλλους ανθρώπους. Όταν έχουν να κάνουν με έναν ενήλικα, φυσικά ο ενήλικας έχει το ρόλο του «αρχηγού». Ωστόσο, σε ομάδες παιδιών πάλι προκύπτουν αρχηγοί. Οι ερευνητές ενδιαφέρθηκαν να μάθουν πώς τα παιδιά νιώθουν για τους αρχηγούς και τί περιμένουν από αυτούς.
Οι ενήλικες γενικώς αποδέχονται δύο είδη αρχηγών:
- Αρχηγούς-αυθεντίες οι οποίοι αποδέχονται την εξουσία να δίνουν εντολές και να παίρνουν αποφάσεις για μια ομάδα, ενώ τα μέλη της ομάδας πρέπει να υπακούσουν.
- Αρχηγούς-κύρους στους οποίους απονέμονται δυσανάλογα προνόμια και δεν τους απασχολεί να διατάζουν άλλους.
Η έρευνα, λοιπόν, ερευνά κυρίως τί συνιστά έναν αρχηγό για άτομα τα οποία δεν έχουν κοινωνικοποιηθεί πλήρως και βρίσκονται σε ένα αρκετά πρώιμο στάδιο ανάπτυξης με μόνα κίνητρα «Ποιος θα με ταΐσει;», «Ποιος θα με κρατήσει ασφαλή;». Επομένως, οι απαντήσεις τους μπορούν να είναι αρκετά διαφωτιστικές εξαιτίας της ειλικρίνειάς τους.
Οι ερευνητές εξέτασαν παιδιά πέντε και έξι ετών για ορισμένους λόγους. Πρώτον, τα παιδιά αυτής της ηλικίας αντιλαμβάνονται την κοινωνική ιεραρχία και την έννοια του αρχηγού. Δεύτερον, είναι ικανά να αναγνωρίσουν το κατά πόσο κάποιος συνεισφέρει σε μια ομάδα και να αποσυρθούν από καταστάσεις που νιώθουν ότι αδικούνται.
Οι ερευνητές διεξήγαγαν τρία πειράματα όπου στα παιδιά παρουσιάζονταν μέσα από μια οθόνη σενάρια σε ένα πάρκο αναψυχής τα οποία εξερευνούσαν:
Δυάδες όπου το ένα από τα μέλη ήταν «αρχηγός-αυθεντία»
Δυάδες όπου υπήρχε ένας «αρχηγός-κύρους»
Δυάδες όπου τα παιδιά ήταν ισότιμα
Τα παιδιά έπρεπε να δώσουν κέρματα για να ξεκλειδώσουν παιχνίδια. Επίσης, έπρεπε να αποφασίσουν ποιος θα έπαιζε στα παιχνίδια καθώς και σε ποια παιχνίδια.
Μπορούσαν να επηρεάσουν την ιστορία σε μερικές περιπτώσεις, ενώ οι αντιδράσεις τους καταγράφονταν την ώρα που τους παρουσιάζονταν τα σενάρια. Για κάθε σενάριο τα παιδιά αξιολογούσαν πόσα δίκαια και αποτελεσματικά οι πρωταγωνιστές και/ή οι αρχηγοί της δυάδας συνέβαλαν στην επίτευξη του κοινού στόχου της ομάδας.
Πείραμα 1
Στο πείραμα όπου δόθηκαν ίσες σχέσεις στα παιδιά, περίμεναν ότι και τα δύο μέλη θα πρόσφεραν ίσο αριθμό κερμάτων- εάν κάποιος έβαζε λιγότερα ή περισσότερα θεωρούνταν μη αποδεκτός. Για τις δυάδες με αρχηγούς, οι αρχηγοί που συνέβαλαν περισσότερα κέρματα από τους υπόλοιπους θεωρούνταν αποδεκτοί. Στην αντίθετη περίπτωση ήταν μη αποδεκτοί. Αυτό σημαίνει ότι, για τα παιδιά, οι αρχηγοί οφείλουν να κάνουν κάποια θυσία για τον κοινό στόχο, ενώ οι «αρχηγοί-κύρους» δεν ήταν αποδεκτοί να οδηγήσουν την ομάδα.
Πείραμα 2
Το πιο σημαντικό εύρημα του δεύτερου πειράματος ήταν ότι ένα μέλος της δυάδας αναγνωριζόταν ως αρχηγός- χωρίς να διευκρινίζεται ο τύπος του αρχηγού- και τα παιδιά υπέθεταν ότι ήταν μια αυθεντία αρχηγός με τη δύναμη να παίρνει αποφάσεις και μεγαλύτερη ευθύνη για την επίτευξη του στόχου της ομάδας.
Πείραμα 3
Σε αυτό το πείραμα, δόθηκαν υποτιθέμενες ισότιμες σχέσεις στα παιδιά όπου ένα από τα δύο μέλη κράταγε περισσότερα κέρματα για τον εαυτό του. Τα παιδιά υπέθεσαν ότι το μέλος αυτό είναι αρχηγός-κύρους και δεν είχαν θετικά αισθήματα απέναντί του.
Αυτά τα πειράματα, λοιπόν, μας έδειξαν ότι τα παιδιά βλέπουν τον αρχηγό ως αυτόν που έχει τη μεγαλύτερη ευθύνη, όχι τα περισσότερα προνόμια. Η στάση των παιδιών έδειξε ότι η έννοια της αρχηγίας έχει νόημα μόνο όταν ο αρχηγός εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του απέναντι στους υπόλοιπους και τότε και μόνο τότε έχει δικαίωμα να λάβει τιμές.
Πηγή: bigthink.com
