Εισαγωγή
Οι λέξεις “Ράτζα Γιόγκα” είναι διαδεδομένες στους εσωτερικούς αναζητητές και σε όσους διδάσκονται τα συστήματα της γιόγκα. Η ράτζα έχει σημαντικό ρόλο μεταξύ των συστημάτων της γιόγκα. Ειδικότερα θα δούμε α) τι είναι η ράτζα γιόγκα β) η προέλευση της ράτζα γ) ο σκοπός της ράτζα γιόγκα δ) η εφαρμογή της γιόγκα σήμερα ε) η θέση της ράτζα στο ινδικό φιλοσοφικό σύστημα στ) η αντίληψη της ράτζα για την ύλη η) οι δύο πτυχές της ράτζα θ) οι επιδράσεις της ράτζα επί του ανθρώπου ι) η ράτζα ως αναπόσπαστο τμήμα των άλλων συστημάτων της γιόγκα θ) οι επιστημονικές έρευνες πάνω στις επιδράσεις τεχνικών της ράτζα. Η ανάπτυξη των ενοτήτων αυτών θα μας δώσουν μια σαφή εικόνα για το ζήτημα και όσους πραγματικά ενδιαφέρονται για το ζήτημα της εσωτερικής εξέλιξης.
Ράτζα Γιόγκα: Ενότητες
α) Ο όρος “Ράτζα” είναι σανσκριτικός και σημαίνει “βασιλιάς”. Ο όρος “γιόγκα” σημαίνει ένωση-γάμος-ζέυξη. Η σύνθεση των όρων μας δίδει την έννοια της βασιλικής ένωσης ή αλλιώς την ένωση του εξωτερικού με το εσωτερικό “είναι” του ανθρώπου . Στην ουσία είναι η συνειδητοποίηση του άγνωστου μέρους του εαυτού μας που δεν μπορεί να γίνει αντιληπτό από τη συνείδηση ή τις πέντε αισθήσεις του ανθρώπου. Άλλα ονόματα που ονομάζουν τη Ράτζα είναι “Μάχα”, “Αστάνγκα”, “Ασταβάκρα”,“Ράγια” κλπ (Μαργιωρής 1983 : 24-25, 29-36 ; Μαργιωρής 1985 : 144-151)
β) Η προέλευση της Ράτζα βρίσκεται σε ένα πολιτισμό, που ζούσε προ των μεγάλων κατακλυσμών, τους Δραβίδες. Ο πολιτισμός αυτός ανέπτυξε ένα μεγάλο εξελεγκτικά πολιτισμό. Απόγονοι των Δραβίδων που κληροδότησαν τμήματα του πολιτισμού αυτού είναι οι Έλληνες, Αιγύπτιοι, και οι Ινδοί. Το 18.000 π.Χ ένα τμήμα των Δραβίδων με τη μετανάστευσή του μετέφερε και τον πολιτισμό του στη σημερινή Ινδία και ιδίως στη Νότια. Οι Δραβίδες προσέθεσαν στις Βέδες τη Βεδάντα ή αλλιώς τις “το Τέλος των Βεδών” , όπου εμπεριέχονται οι πηγές της Ράτζα και Κουνταλίνη γιόγκα. (Μαργιωρής 1996 : 57-63, 65-73, 75-80, 81-91)
Ράτζα Γιόγκα του Πατάντζαλι
Ο Πατάντζαλι το 250 π.χ περίπου συγκέντρωσε όλα τα σκόρπια κείμενα που αφορούσαν τη λύτρωση του ανθρώπου και τα συνέραψε σε ένα βιβλίο που ονομάστηκε “Γιόγκα Σούτρας” ή “οι αφορισμοί της γιόγκα”. Τα αναφερόμενα “σκόρπια κείμενα” αφορούν τις παραδόσεις, που προέρχονται από παλαιότατες εποχές και χωρίζονται σε τέσσερα μέρη που ασχολούνται α) τη φύση και το σκοπό του Σαμάντχι β) τα μέσα προς την επίτευξή του γ) την περιγραφή των δυνατοτήτων που αποκτά ο γιόγκι δ) τον ορισμό της λυτρώσεως. (Τζαμαλούκας 1978 : 46-56 ; Μαργιωρής 1985 : 145-146 ; Μαργιωρής 1983 : 58- 61)
Η άλλη πλευρά της Ράτζα που είναι η Κουνταλίνη ή Τάντρα στηρίζεται στις λεγόμενες “Ουπανισάντ” που εκτιμάται ότι συντάχθηκαν ανάμεσα στο 1000 π.Χ και το 300 π.Χ . Αλλιώς οι Ουπανισάντ ονομάζονται “Βεδάντα” ή το “Τέλος των Βεδών”.(Ζωγραφάκης 1978 : 17-23) Είναι κείμενα που συμπληρώνουν και αποτελούν το τέλος καθεμίας από τις τέσσερις Βέδες. Σήμερα σώζονται 108 Ουπανισάντ από τις οποίες ο μονιστής Σανκάρα θεωρεί ότι τουλάχιστον 16 είναι αναμφισβήτητα αληθινές. (Τζαμαλούκας 1978 : 21-24, 40-46 ; Μαργιωρής 1985 : 340-342 ; 1983: 100-115 : ; Κατσιαμπας 1995 : )
Σκοπός της Ράτζα Γιόγκα
γ) Σκοπός της ράτζα γιόγκα είναι να προσανατολίσει τον άνθρωπο κατάλληλα, ώστε να πετύχει τη λεγόμενη “Εσωτερική Πραγμάτωση” που είναι παράγωγο ή συνέπεια της εσωτερικής εξέλιξης του ανθρώπου. Η έννοια της εσωτερικής πραγμάτωσης σημαίνει την ανάπτυξη της αυτοκυριαρχίας, αυτάρκειας, εσωτερικής πληρότητας, ανάβλεψης, της σταδιακής εκλέπτυνσης της ανθρώπινης αντίληψης που οδηγεί στη συνειδητοποίηση του εσωτερικού “είναι” του ανθρώπου. Αυτό ονομάζεται στη μεταφυσική ορολογία “εσωτερική μύηση”. (Μαργιωρής 1983 : 29-32 , 37-41). Απόρροια της εσωτερικής εξέλιξης, είναι η εσωτερική μύηση και η θεραπευτική πλευρά. Μόνο όταν ο άνθρωπος αποκτήσει και ελέγξει τον εαυτό του καθίσταται ικανός να δρομολογήσει μια καλύτερη πορεία στη ζωή του. (Μαργιωρής 1983 : 20-23)
Ράτζα Γιόγκα και μεταφυσικά κινήματα
δ) Τα μεταφυσικά κινήματα είναι εκείνα που διασώζουν, διατηρούν και εφαρμόζουν την εσωτερική γνώση, και έχουν ως ουσιαστικό στόχο την “Εσωτερική Πραγμάτωση” του ανθρώπου.
Στην ανατολή τα μεταφυσικά κινήματα και οι θρησκείες της ανατολής έχουν υιοθετήσει συστήματα της γιόγκα μεταξύ των οποίων και τη Ράτζα γιόγκα. Στη Δύση έχει υιοθετηθεί η εφαρμογή των τεχνικών της γιόγκα από φορείς όπως τις σχολές της γιόγκα, τις σχολές της εσωτερικής φιλοσοφίας και από μερικά μεταφυσικά κινήματα. Μια ελαφρά μορφή γιόγκα εφαρμόζεται στα γυμναστήρια, σε κάποια κέντρα αποκατάστασης, και σε ορισμένα πανεπιστήμια.(Μαργιωρής 1983 : 20-23, 26-28, 60)
Κύριο σημείο είναι ότι μέσα από τα συστήματα της γιόγκα η ράτζα γιόγκα είναι η πλέον ενδεδειγμένη από όλα τα άλλα συστήματα της γιόγκα που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ανθρώπου σήμερα. Την αλήθεια αυτή επεσήμαναν και όσοι έφεραν τη γιόγκα στη Δύση, όπως ο σουάμι Βιβεκανάντα, ο Γιογκανάντα, ο Μαχαρίσι Μαχές, ο Σατυανάντα και ο Ν. Α. Μαργιωρής. (Μαργιωρής 1983 : 38 ; Μπέϊλη 1950 : 107-113)
Σάμκυα
ε) Η Ράτζα γιόγκα, όπως και όλης της γιόγκα λαμβάνει όρους και στοιχεία από το φιλοσοφικό σύστημα της “Σάμκυα”, που διακρίνει τα συστατικά που αποτελούν τον κόσμο και τον άνθρωπο και κάνει τις συσχετίσεις των δύο. Η σύνδεση της γιόγκα με το τρίτο ινδικό φιλοσοφικό σύστημα, τη Σάμκυα μας παρέχει την Καϊβαλάγια ή αλλιώς την απολύτρωση που σημαίνει τη σταδιακή αποδέσμευση του ανθρώπου από τα καρμικά δεσμά. (Μαργιωρής 1985 : 145-146 )
στ) Η Ράτζα γιόγκα αντιμετωπίζει την ύλη, ως ένα ενεργειακό πεδίο στο οποίο εξελίσσονται τα όντα που ζουν σε αυτή. Η δομή της ύλης για τη ράτζα στηρίζεται πάνω στην παλμικότητα των ατόμων και τη μαγνητική ροή, που είναι παράγωγο της Πράνα ή της Πρωτογενής μορφή της ενέργειας, που διέπει το σύμπαν. (Μαργιωρής 1983 : 90-95)
Έχοντας γνώση των προαναφερθέντων η Ράτζα έρχεται να μας δώσει τις κατάλληλες τεχνικές ώστε ο εκπαιδευόμενος να καταστεί ικανός να δημιουργεί τους κατάλληλους μετασχηματισμούς που συνδέονται με τη μυητική ή εξελεγκτική πλευρά αλλά και με τη θεραπευτική κατεπέκταση. (Μαργιωρής 1983 : 33- 36 : 90-95)
η) Η Ράτζα Γιόγκα έχει δύο πλευρές . Η πρώτη ακολουθεί το δρόμο του διαλογισμού και η δεύτερη το δρόμο της θέλησης ή της πίστης σε συνδυασμό με τη χρήση τεχνικών.
Ειδικότερα η Ράτζα διαθέτει οχτώ βαθμίδες εκπαίδευσης ή τεχνικές μέσω των οποίων ο ασκούμενος καταφέρνει να φτάσει στο ποθούμενο.
Ράτζα Γιόγκα: 5 πρώτες βαθμίδες
Πρώτη βαθμίδα της ράτζα είναι η Γιάμα. Είναι υποδείξεις που ο άνθρωπος χρειάζεται να προσδιορίσει τις σχέσεις του ιδίου με τους συνανθρώπους. (Τζαμαλούκας 1978 : 47-48 ; Μαργιωρής 1983 : 33, 161) . Δεύτερη βαθμίδα η «Νι Γιάμα» που προσδιορίζει τη σχέση του ανθρώπου με τον εαυτό του.(Τζαμαλούκας 1978 : 47-48 ;Μαργιωρής 1983 : 33, 161 ; Μπέιλη 1950 : 165-167 )
Τρίτη βαθμίδα είναι η Αζάνα ή αλλιώς στάση, που προσδιορίζει τον τρόπο και τις προϋποθέσεις, που χρειάζεται ο άνθρωπος για να λάβει τις κατάλληλες στάσεις με τις οποίες πρέπει να δουλέψει ώστε να πετύχει το στόχο του. Τέτοιες στάσεις είναι η στάση του λωτού, του διαμαντιού κλπ (Τζαμαλούκας 1978 : 48-49 ; Μαργιωρής 1983 : 34, 161). Τέταρτη βαθμίδα είναι η “Πραναγιάμα” και σημαίνει τον έλεγχο του ενεργειακού δυναμισμού ή της Πράνα που πραγματοποιείται με ειδικές τεχνικές αναπνοών. Μέσω των τεχνικών αναπνοής δημιουργούμε δονήσεις και εντάσεις, αναβιβάζουμε τις ενεργειακές συχνότητες του σώματος, στο απώτατο σημείο ελέγχου και κυριαρχίας της φυσικής ύλης του σώματος. (Τζαμαλούκας 1978 : 49-50 ;Μαργιωρής 1983 : 62-68 ,135-140)
Πέμπτη βαθμίδα είναι η Πρατιακάρα που είναι ο τρόπος ελέγχου και μετασχηματισμού των υψηλών δονήσεων ή συχνοτήτων σε χαμηλές συχνότητες, που επιτρέπει στο σώμα να απελευθερώσει κάθε είδους εντάσεις. (Τζαμαλούκας 1978 : 50-51 ;Μαργιωρής 1983 : 69-71 ,141-145).
Ράτζα Γιόγκα: 5 επόμενες βαθμίδες
Έκτη βαθμίδα είναι η Νταράνα ή συγκέντρωση, που είναι η εστίαση του νου σε ένα στόχο. Στόχος εδώ είναι η δημιουργία ενός δυναμισμού στο νου του ανθρώπου, που συμβολίζεται με ένα δισκοπότηρο, για να σχηματισθεί ένας ενεργειακός δίαυλος μεταξύ νου και στόχου. (Τζαμαλούκας 1978 : 51-52 ;Μαργιωρής 1983 : 72-74, 146-150)
Στην έβδομη Βαθμίδα ανήκει η Ντυανά ή αλλιώς ο Διαλογισμός, που είναι το επόμενο στάδιο της συγκέντρωσης. Το στάδιο αυτό είναι ένα είδος κενότητας στη οποία περιέρχεται ο νους. (Τζαμαλούκας 1978 : 52-53 ;Μαργιωρής 1983 : 75-78, 151-155). Η όγδοη Βαθμίδα είναι η ένωση του στόχου-αντικειμένου με το νου, που οδηγεί στην ένωση ή στη “θεία κοινωνία”, που πλέον ο άνθρωπος κοινωνεί με την αόρατη περιοχή ή την περιοχή των Πρώτων Αιτιών όπου τα άρρητα και τα κρύφια της Δημιουργίας. Το στάδιο αυτό ονομάζεται Σαμάντχι στη σανσκριτική γλώσσα. (Τζαμαλούκας 1978 : 53-55 ; Μαργιωρής 1983 : 79-84, 156-160). Η ένατη Βαθμίδα είναι εκείνο το στάδιο στο οποίο περιέρχεται ο άνθρωπος όταν υπερβεί τους φραγμούς, περιορισμούς ή νόμους της ύλης. Ονομάζεται Καϊβαλάγια. (Τζαμαλούκας 1978 : 55-56 ;Μαργιωρής 1983 : 59)
Κουνταλίνη Γιόγκα
Η άλλη πτυχή της Ράτζα είναι η Κουνταλίνη γιόγκα. Στόχος είναι η ενεργοποίηση της υπερσυνείδησης με μέσο την ανάφλεξη της συσπειρωμένης δύναμης της ζωής, που βρίσκεται στο ύψος του κόκκυγα και η άνοδό της προς τα άνω στον αιθερικό σωλήνα, που ονομάζεται “σουσούμνα”. (Μαργιωρής 1983 : 100-115). Οι τεχνικές, που χρησιμοποιούνται είναι α) ειδικές αναπνοές (κουμπάκα) β) τεχνικές σωματικές (μούντρες και μπάντες) γ) συγκέντρωση δ) η πίστη-θέληση του ανθρώπου. Η χρήση των τεχνικών αναθερμαίνει το ανθρώπινο σώμα και διεγείρει την Κουνταλίνη ,διανοίγει τους αιθερικούς αυλούς και επιτρέπει την άνοδο της συσπειρωμένης δύναμης της ζωής. (Κατσιάμπας 1995 : 179 : Lidell 1983 : 70-77)
θ) Η Ράτζα χωρίζει το νου και εγκέφαλο του ανθρώπου σε τρία μέρη , το συνειδητό , υποσυνείδητο και το υπερσυνειδητό. Το μέρος της συνείδησης αφορά το πεδίο αντίληψης των πέντε αισθήσεων. Το υποσυνείδητο είναι ένα βαθύτερο τμήμα της συνείδησης, που είναι υπεύθυνο για τις ακούσιες λειτουργίες κυρίως του ανθρώπινου οργανισμού και κατέχει υψηλής αξίας και σημασίας γνώση. (Μαργιωρής 1983 : 17 ; Γουώλτερς 1996 : 29-46,47- 62)
Υπερσυνείδηση
Η υπερσυνείδηση είναι το τμήμα εκείνο του εγκεφάλου, που όταν δραστηριοποιηθεί καθιστά τον άνθρωπο ικανό να αντιληφθεί τη συνέχεια του ορατού πεδίου όπου υπάρχουν τα πραγματικά αίτια του κόσμου. (Μαργιωρής 1983 : 17-18 ; Γουώλτερς 1996 :17-28)
Η ενεργοποίηση της υπερσυνείδησης είναι ο ουσιαστικός στόχος της ράτζα και παρέχει τις πρακτικές για την επίτευξη αυτού. Η ανεπάρκεια του ανθρώπου να συλλάβει το ευρύτερο τμήμα του κόσμου ή της δημιουργίας του στερεί τη γνώση των Πρώτων Αρχών ή τις Πρώτες Αιτίες από όπου προέρχονται τα πραγματικά αίτια της ύλης. (Μαργιωρής 1983 : 17-19 ; Γουωλτερ 1996 : 17-28 )
ι) Οι επιδράσεις στη Ράτζα Γιόγκα είναι αποτέλεσμα της εκπαίδευσης πάνω στην κυριαρχία των δονήσεων του σώματος που συντελείται μέσα από το μετασχηματισμό της παλμικότητας ή των συχνοτήτων των ατόμων της ύλης του σώματός μας. Η δυνατότητα μεταλλαγής των συχνοτήτων του σώματος συνεχώς ανέρχεται με συνέπεια τη δυνατότητα του ανθρώπου να επαναφέρει συνειδητά την αποκατάσταση των διασαλεύσεων του σώματος. (Βιβεκανάντα 1991 : 45-60)
Αυτοκυριαρχία
Ειδικότερα οι επιδράσεις της ράτζα είναι η ανάπτυξη της αυτοκυριαρχίας, η επιτάχυνση της εξελεγκτικής πορείας του ανθρώπου και της ψυχής του προς το βαθύτερο πυρήνα-εαυτό, την αποτοξίνωση, ενδυνάμωση και ενίσχυση του ανθρωπίνου οργανισμού, την έκκριση κατάλληλων για την αποκατάσταση του οργανισμού , την παράταση της ζωής, καλύτερη ποιότητα υγείας σε όλα τα επίπεδα, σωματικό, νοητικό, ψυχικό, πνευματικό. (Μαργιωρής 1983 : 19)
Ράτζα Γιόγκα: Συμμετοχή και των άλλων συστημάτων
κ) Η ράτζα γιόγκα δεν επαρκεί από μονή της για να φτάσει ο ασκούμενος στην εσωτερική πραγμάτωση αλλά απαιτεί την συμμετοχή του και σε άλλα συστήματα της γιόγκα . Η κρίγια γιόγκα είναι η προετοιμασία του μαθητή για τη ράτζα. (Μαργιωρής 1988 : 30-35) Η γκνάνι είναι η ανάπτυξη του νου μέσα από τη σύνθεση και ανασύνθεση της γνώσης.(Βιβεκανάντα 1998 : 219- 243) Η κάρμα διδάσκει τον τρόπο της συμπεριφοράς του ανθρώπου με βάση της σχέση της αιτίας και του αποτελέσματος στην ύλη. (Μαργιωρής 1989: 25-48 ; Βιβεκανάντα 1993 : 11-21) Η Μπάκτι γιόγκα είναι η ανάπτυξη της πίστης του ανθρώπου. (Βιβεκανάντα 1993 : 17-23) Η Μάντραμ Γιόγκα είναι η ανάπτυξη του εσωτερικού δυναμισμού με βάση την προφορά λέξεων που συγκινούν τον ασκούμενο.(Μαργιωρής 1983: 44- 45) Η Σάμπτ είναι ο συντονισμός του μαθητή με τον αιώνιο ήχο το σύμπαντος. (Μαργιωρής 1983: 50-51) Η χάθα δεν στρέφεται προς την ένωση με το έσω είναι αλλά στρέφεται προς την ένωση με το έξω άνθρωπο. (Μαργιωρής 1983: 43-44)
λ) Η επιστημονική άποψη και έρευνα έχει διαπιστώσει πολλά οφέλη από την άσκηση των τεχνικών της γιόγκα. Οι έρευνες του καρδιολόγου Hebert Benson στη δεκαετία του 1970 προτάθηκε ότι ο διαλογισμός ήταν μια ξεχωριστή κατάσταση συνειδητότητας στην οποία είχαν καταγραφεί τα παρακάτω αποτελέσματα (Peters, Γεωργακούδης & άλλοι 2000: 28-29)
Αποτελέσματα του διαλογισμού
1. Μείωση του μεταβολικού επιπέδου και του ρυθμού της αναπνοής. Το άτομο νοιώθει υπερβολικά ήρεμο και χαλαρό.
2. Μείωση του καρδιακού παλμού και της αρτηριακής πίεσης . Η καρδιά δουλεύει λιγότερο καθώς το οξυγόνο που προμηθεύεται ο οργανισμός είναι τώρα περισσότερο.
3. Μια υποκειμενική αίσθηση “απόσυρσης” από την καθημερινότητα και εμβάθυνσης στον ίδιο τον εαυτό.
4. Σε βαθύ επίπεδο ,τα ερεθίσματα στο περιβάλλον λαμβάνονται σαν “παθητικά” και δεν τους δίνεται καμία σημασία. Το άτομο παραμένει ήρεμο για αρκετά λεπτά της ώρας, μέχρι να αποφασίσει να “βγει” από την κατάσταση.
5. Το άτομο νοιώθει ευεξία κατά τη διάρκεια της άσκησης και μετά.
Διαλογισμός
Παράλληλα με τις παραπάνω μελέτες του Benson υπήρχε διάδοση του “Υπερβατικού Διαλογισμού” (Transcentedal Medidation) του Μαχαρίσι Μαχές. Η καθημερινή πρακτική είχε συνδεθεί με πλήθος από θεραπευτικά οφέλη και αυτό οδήγησε σε μια έξαρση μελέτης του στα πανεπιστήμια. Στις έρευνες χωρίστηκαν άτομα σε τρία γκρουπ. Στο πρώτο ακολουθήθηκε η κλασική αγωγή για τους υπερτασικούς, στο δεύτερο μια άσκηση μυϊκής χαλάρωσης και στο τρίτο ο διαλογισμός. Τα αποτελέσματα μετά από τρεις μήνες έδειξαν ότι ο διαλογισμός κατόρθωσε να ρίξει την αρτηριακή πίεση, χωρίς την ανάγκη άλλης θεραπείας. (Peters, Γεωργακούδης & άλλοι 2000: 30-33)
Σε μια άλλη έρευνα ο διαλογισμός εφαρμόστηκε στους υπαλλήλους μιας εταιρίας και τα αποτελέσματά του συγκρίθηκαν με τους υπαλλήλους μιας άλλης εταιρίας, που δεν εφάρμοσαν την τεχνική. Η σύγκριση στόχευε να δείξει κατά πόσο οι υπάλληλοι που εφάρμοζαν το διαλογισμό είχαν καλύτερη υγεία από τα άλλα άτομα. Ακόμη συνέκριναν τα δύο γκρουπ ως προς την κατανάλωση ποτού ,τσιγάρων στην αρχή και στο τέλος της έρευνας και τα σωματικά προβλήματα για κάθε άτομο ξεχωριστά. Τα αποτελέσματα έδειξαν μειωμένη κατανάλωση τσιγάρων, καπνού και μειωμένα σωματικά προβλήματα σε όσους ακολουθούσαν τη διαδικασία του διαλογισμού. Ανάλογα αποτελέσματα δεν παρατηρήθηκαν στο άλλο γκρουπ των μη διαλογιζομένων. (Peters, Γεωργακούδης & άλλοι 2000: 30-33)
Itzhak Bentov
Ο Itzhak Bentov άρχισε να πειραματίζεται με βαλλιστοκαρδιογράφους ή αλλιώς BCG και ένα μηχάνημα πυκνωτών, που δεν αγγίζουν το σώμα και όπου μετράται κάθε μεταβολή που το ζωντανό βιολογικό σύστημα προκαλεί το το πεδίο του μηχανήματος. Όλες οι λειτουργίες του σώματος καταγράφονται και συγκρίνονται σε ασκούμενους στην κουνταλίνη και το διαλογισμό. (Νοτόπουλος 166-171)
Χώρισε ο Bentov το διαλογισμό σε στάδια ανάλογα με τις αντιδράσεις. Στο 1ο στάδιο παρατηρήθηκε ότι οι καρδιακές ταλαντώσεις επηρεάζουν όλη την αλυσίδα των ρυθμικών λειτουργιών, που συμβαίνουν με ορισμένη σειρά. Στο 2ο στάδιο η ταλάντωση στο εσωτερικό του κρανίου, μια σειρά δονήσεων που αφορούν όχι μόνο τα σκληρά μόρια αλλά τον ίδιο τον εγκέφαλο. Στο 3ο στάδιο δημιουργούνται στάσιμα κύματα, που δονούν τις κοιλίες του εγκεφάλου και επεκτείνονται από τις κοιλίες σε όλο το εγκεφαλονωτιαίο υγρό και στο νωτιαίο μυελό που διατρέχει τη σπονδυλική στήλη. Στο 4ο στάδιο ερχόμαστε στο μηχανισμό της αφύπνισης όπου από τις κοιλίες του εγκεφάλου τα στάσιμα κύματα περνούν στο φλοιό του εγκεφάλου αρχίζοντας να τον διεγείρουν.
Η δημιουργία του στάσιμου κύματος στον εγκεφαλικό φλοιό ανιχνεύεται μόνο στην κατάσταση του διαλογισμού, ούτε στον ύπνο , ούτε στην χαλάρωση δημιουργώντας αίσθημα απόλαυσης και ευφορίας, εμπειρίας της έκστασης. Στο 5ο στάδιο δημιουργείται ένα μαγνητικό πεδίο εντός του εγκεφάλου που τον μετατρέπει τον εγκέφαλο ένα είδος πομποδέκτη, συντονισμένου με τα εξωτερικά πεδία του περιβάλλοντος. Η εμπειρία της αφύπνισης της κουνταλίνη αποδίδεται από τον Itzhak Bentov σε συντονισμό των παλμών του εγκεφάλου (7,5 Hz τιμή που αντιστοιχεί στα κύματα α και θ ), με το μαγνητικό πεδίο της γης (αντήχηση Schuman περίπου στα 7,5 Hz). (Νοτόπουλος 166-171)
Διαλογισμός και εγκέφαλος
Σύμφωνα με μια επιστημονική πρόσφατη έρευνα του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας -Λος Άντζελες (UCLA) έγινε μια μελέτη πάνω στο διαλογισμό. Η Αϊλιν Λούντερς κάνοντας μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Neurolmage” χρησιμοποίησε υψηλής ανάλυσης τρισδιάστατες μαγνητικές τομογραφίες για να παρακολουθήσει τους εγκεφάλους εθελοντών που διαλογίζονταν πολλά χρόνια (κατά μέσο όρο 24 έτη). Διαπιστώθηκε ότι περιοχές του εγκεφάλου είναι σημαντικά μεγαλύτερες σε σχέση με τους υπόλοιπους ανθρώπους. (Νέος Αγών Καρδίτσης 2009 : 9)
Οι περιοχές που είναι μεγαλύτερες είναι κυρίως ο δεξιός ιππόκαμπος , ο δεξιός θάλαμος, και η αριστερή κάτω κροταφική έλικα, περιοχές που σχετίζονται με τη ρύθμιση των συναισθημάτων. Καμία περιοχή του εγκεφάλου των μη διαλογιζομένων δεν είναι αισθητά μεγαλύτερη από εκείνη των διαλογιζομένων. Η έρευνα εστιάστηκε σε μορφές διαλογισμού όπως βουδιστικού διαλογισμού, Ζαζέν, βιπασάνα, και σάματα και διαπίστωσε το αυξημένο μέγεθος του εγκεφάλου των διαλογιζομένων. Μένει να διαπιστωθεί με πιο αναλυτικές έρευνες στο μικροσκοπικό επίπεδο αν η αύξηση του μεγέθους οφείλεται στη δημιουργία νέων νευρώνων (εγκεφαλικών κυττάρων) ,στην αύξηση μεγέθους των υφιστάμενων νευρώνων ή σε κάποια ξεχωριστή “καλωδίωση” των νευρώνων μεταξύ τους. (Νέος Αγών Καρδίτσης 2009 : 9)
μ) Στην Ελλάδα ο Νικόλαος Ανδρέου Μαργιωρής(Η.Λ.Κατσιάμπας 2009 : 150-155) Έλληνας μεταφυσικός φιλόσοφος ίδρυσε το Ομακοείο Αθηνών το 1976 και δίδαξε τα συστήματα της γιόγκα, μεταξύ των οποίων τη επιστημονική μέθοδο της Ράτζα Γιόγκα. Κατόπιν ίδρυσε το Ομακοείο Λαμίας το 1990 και το Ομακοείο Τρικάλων το 1991. Με το πέρας των ετών άρχισαν να δημιουργούνται νέα Ομακοεία σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας μεταξύ των οποίων το Ομακοείο Καρδίτσας το 1999, που διδάσκει τη ράτζα γιόγκα από την αρχή της λειτουργίας του.
Βασιλική ένωση
Φτάνοντας στα συμπεράσματα οι λέξεις ράτζα γιόγκα σημαίνει βασιλική ένωση και αφορά τη σύνδεση της συνειδητής αντίληψης με το εσωτερικό είναι. Η προέλευση της ράτζα βρίσκεται σε ένα προκατακλυσμιαίο πολιτισμό που ονομάζεται “Δραβίδες”. Ο Πατάντζαλι και οι Ουπανισάντ αναβίωσαν τις τεχνικές της ράτζα . Σκοπός της ράτζα είναι η Εσωτερική Πραγμάτωση. Στην ανατολή τα μεταφυσικά κινήματα και οι θρησκείες έχουν υιοθετήσει τεχνικές της γιόγκα . Στην Δύση έχουν υιοθετηθεί από μερικά μεταφυσικά κινήματα και διάφορους φορείς.
Η Ράτζα συνδέεται με το τρίτο φιλοσοφικό σύστημα τη Σάμκυα και δημιουργεί την Καϊβαλάγια. Η ράτζα αναγνωρίζει την ύλη ως ένα ενεργειακό χώρο όπου η παλμικότητα των ατόμων και η μαγνητική ροή είναι τα κύρια συστατικά της ύλης. Η ράτζα έχει δύο πλευρές . Η πρώτη ακολουθεί το διαλογισμό και η δεύτερη τη θέληση -πίστη. Η ράτζα χωρίζει τον εγκέφαλο σε τρία μέρη , τη συνείδηση , υποσυνείδηση και την υπερσυνείδηση. Οι επιδράσεις της ράτζα συντελούνται σε σωματικό, νοητικό, ψυχικό και πνευματικό επίπεδο.
Επίλογος
Η εφαρμογή της ράτζα δεν επαρκεί από μονή της αλλά χρειάζεται και η σύνδεση με τα άλλα συστήματα της γιόγκα για να φτάσουμε στην εσωτερική πραγμάτωση. Η επιστημονική έρευνα έχει δείξει τα οφέλη του διαλογισμού επί της καρδιακής λειτουργίας , της μείωσης των σωματικών προβλημάτων, της μείωσης του καπνού και του ποτού. Επίσης έχει ωφελήσει στη μείωση του ρυθμού της γήρανσης. O Itzhak Bentov χώρισε σε πέντε στάδια την εφαρμογή του διαλογισμού και της κουνταλίνη σύμφωνα με την ερευνά του. Η έρευνα του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια -Λος Άντζελες με επικεφαλής την Αϊλιν Λούντερς έδειξε ότι όσοι διαλογίζονται έχουν αισθητά μεγαλύτερες περιοχές του εγκεφάλου από εκείνους, που δεν διαλογίζονται. Στην Ελλάδα ο Ν. Α. Μαργιωρής δίδαξε την επιστημονική μέθοδο της Ράτζα γιόγκα και συνεχίζει να διδάσκεται στα Ομακοεία που λειτουργούν ανά περιοχές της Ελλάδας (Πηγή: omakoion.gr)