Πόσο πραγματικός είσαι; Σκέψου την πιθανότητα, όλα όσα είσαι, όλα όσα ξέρεις, όλοι οι άνθρωποι που γνωρίζεις να μην είναι πραγματικά. Να είναι μια προσομοίωση.
Ο στοχαστής Nick Bostrom πρόσφατα δημοσιοποίησε μια εργασία με θέμα «Ζούμε μια εικονική πραγματικότητα;» Εκεί παρουσίαζε την πιθανότητα όλη μας η ύπαρξη να μην είναι αληθινή. Να είμαστε προϊόντα μιας πολύ εξελιγμένης εικονικής πραγματικότητας, που τη διαχειρίζονται ανώτερα όντα. Τη φύση αυτών των όντων ίσως ποτέ δε θα μάθουμε. Τώρα, μια νέα θεωρία πάει αυτή την υπόθεση ένα βήμα παραπέρα. Είναι πιθανό να μην υπάρχουν τέτοια ανώτερα όντα; Να είναι η «πραγματικότητα» μια εξομοίωση που παράγεται από καθαρή σκέψη;
Πρόσφατο δημοσίευμα της ερευνητικής Ομάδας Κβαντικής Βαρύτητας (Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής στο Los Angeles, https://quantumgravityresearch.org/) δημοσίευσε πρόσφατη εργασία με τίτλο «Η ερμηνεία της Υπόθεσης Εξομοίωσης στην Κβαντική Μηχανική». Ξεκινούν από την υπόθεση εξομοίωσης του Bostrom, η οποία λέει ότι η πραγματικότητα είναι ένα εξελιγμένο πρόγραμμα εξομοίωσης.
Όμως θέτουν το ερώτημα: Δε θα ήταν πιο αποτελεσματικό, αντί να δημιουργείται ο κόσμος μας από ανώτερες μορφές ζωής, να είναι το ίδιο το σύμπαν μια «νοητική προσομοίωση»; Συνδέουν αυτή την υπόθεση με τη κβαντική μηχανική, βλέποντας το σύμπαν ως ένα ανάμεσα στα πολλά πιθανά μοντέλα κβαντικής βαρύτητας.
Το πιο σημαντικό πράγμα που κάνει αυτή την άποψη να διαφέρει από την υπόθεση του Bostrom είναι ότι η τελευταία είναι στη φύση της υλιστική. Θεωρεί ότι το σύμπαν είναι εγγενώς υλικό. Για τον Bostrom, μπορεί απλά να είμαστε οι πρόγονοι μιας εξομοίωσης, την οποία κατασκεύασαν άνθρωποι γεννημένοι μετά από εμάς. Σε αυτό το πλαίσιο, ακόμη και η ίδια η εξέλιξη θεωρείται ως ένας μηχανισμός με τον οποίο τα πλάσματα του μέλλοντος κάνουν πάνω μας δοκιμές. Στόχος τους είναι να μας ωθήσουν μπροστά μέσω της βιολογικής και της τεχνολογικής ανάπτυξης. Με αυτό τον τρόπο, πλάθεται η ιστορία του κόσμου μας. Η αλήθεια είναι ότι αν κάτι τέτοιο ισχύει ή όχι, εμείς δε μπορούμε να το καταλάβουμε.
Όμως οι ερευνητές αναρωτιούνται, από πού προέρχεται αυτή η υλική πραγματικότητα που θα προκαλέσει την εξομοίωση; Αυτή η υπόθεση προσεγγίζει το θέμα λιγότερο υλιστικά. Θεωρεί ότι τα πάντα είναι πληροφορίες που εκφράζονται μέσω του νου. Έτσι, το σύμπαν «αυτό-πραγματοποιείται» ώστε να υπάρξει. Για να το πετύχει αυτό βασίζεται σε αλγορίθμους κι έναν κανόνα που λέγεται «η αρχή της αποτελεσματικής γλώσσας».
Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, ολόκληρη η εξομοίωση όλων όσων υπάρχουν είναι απλά μια «τεράστια σκέψη». Από πού κατάγεται, όμως, η ίδια η εξομοίωση; Οι ερευνητές λένε ότι ήταν πάντα εκεί, σύμφωνα με την έννοια της «αιώνιας ανάδυσης». Σύμφωνα με αυτή την ιδέα, ο χρόνος δεν είναι καθόλου πραγματικός. Αυτή η «τεράστια» ιδέα που όλα τα περικλείει, και η οποία είναι όλη μας η πραγματικότητα, περιλαμβάνει μια ολόκληρη ιεραρχία μικρότερων ιδεών. Οι ιδέες αυτές καταλήγουν μέχρι τα κατανοητά σε εμάς μαθηματικά και τα στοιχειώδη σωματίδια. Με αυτήν επίσης συνδέεται ο κανόνας της «αποτελεσματικής γλώσσας». Ο κανόνας αυτός θεωρεί τους ίδιους τους ανθρώπους ως «αναδυόμενες σκέψεις». Ως τέτοιοι, βιώνουμε και βρίσκουμε νόημα στον κόσμο μέσα από άλλες σκέψεις.
Ο υπεύθυνος της έρευνας David Chester εξηγεί: «Ενώ για πολλούς ερευνητές ο υλισμός θεωρείται πραγματικός, πιστεύομε ότι η κβαντική μηχανική ίσως δίνει ενδείξεις πως η πραγματικότητά μας είναι νοητικό κατασκεύασμα. Πρόσφατες έρευνες στην κβαντική βαρύτητα, όπως ο χωροχρόνος που αναδύεται μέσω ολογράμματος, επίσης δείχνει ότι ο χωροχρόνος δεν είναι θεμελιώδης. Αυτή η προσέγγιση ταιριάζει με την αρχαία Ινδική και Ερμητική φιλοσοφία. Κατά μία έννοια, η νοητική κατασκευή της πραγματικότητας δημιουργεί το χωροχρόνο, ώστε να κατανοήσει τον εαυτό του. Γι’ αυτό κατασκευάζει ένα δίκτυο από υποσυνείδητες οντότητες που αλληλεπιδρούν και εξερευνούν μια ολότητα πιθανοτήτων.»
Οι επιστήμονες συνδέουν τις υποθέσεις τους με τον Πανψυχισμό, ο οποίος βλέπει τα πάντα ως σκέψη ή ως συνείδηση. Οι συγγραφείς θεωρούν ότι το «πανψυχικό μοντέλο εξομοίωσης» μπορεί ακόμα να ερμηνεύσει την καταγωγή μιας πανσυνείδησης σε θεμελιώδες επίπεδο στις προσομοιώσεις. Το μοντέλο αυτό «αυτό-υλοποιείται με έναν παράξενο βρόγχο μέσω της αυτό-προσομοίωσης». Αυτή η πανσυνείδηση έχει επίσης ελεύθερη βούληση και τα πολλά εμφωλευμένα της επίπεδα έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν ποιον κώδικα να υλοποιούν, ενώ κάνουν επιλογές σύνταξης. Ο στόχος αυτής της συνείδησης; Να παραχθεί νόημα ή πληροφορίες.
Αν όλα αυτά είναι κάπως δύσκολο να γίνουν κατανοητά, οι συγγραφείς μας δίνουν μια άλλη ενδιαφέρουσα ιδέα να στοχαστούμε. Σκεφτείτε ότι τα όνειρά σας είναι οι προσωπικές σας προσομοιώσεις. Αν και είναι κάπως πρωτόγονα (σε σχέση με τα μελλοντικά επίπεδα Τεχνητής Νοημοσύνης), τα όνειρα δίνουν καλύτερη ανάλυση από τα μοντέλα των σύγχρονων υπολογιστών, και είναι σπουδαίο παράδειγμα εξέλιξης του ανθρώπινου νου. Όπως γράφουν οι επιστήμονες: «Το πιο εντυπωσιακό είναι η υψηλής ποιότητας ανάλυση αυτών των νοητικών προσομοιώσεων (δηλ. των ονείρων) και η ακρίβεια της φυσικής σε αυτά». Ιδιαίτερα στα συνειδητά όνειρα, ο άνθρωπος έχει συνείδηση του ότι βρίσκεται σε όνειρο. Αυτό το παράδειγμα δείχνει ότι ο νους είναι δυνατό να κάνει πολύ ακριβείς εξομοιώσεις, που είναι αδύνατο να διαχωριστούν από την πραγματικότητα.
Στο κάτω κάτω, καθώς διαβάζεις αυτό το άρθρο, πώς ξέρεις ότι δεν ονειρεύεσαι; Η εμπειρία φαίνεται να έχει πολύ υψηλή ανάλυση, το ίδιο συμβαίνει όμως και με πολλά όνειρα. Δεν είναι πολύ μακριά να σκεφτείς ότι κάποιος πολύ ισχυρός υπολογιστής που θα φτιάξουμε στο μέλλον θα μπορεί να αναπαράγει αυτό το επίπεδο λεπτομέρειας.
Η ίδια ομάδα επίσης λέει ότι στα επόμενα χρόνια θα μπορούμε να κατασκευάσουμε τεχνητή συνείδηση για εμάς τους ίδιους, ως εξέλιξη των γονιδίων μας. Αυτό θα μας κάνει να δημιουργούμε εξομοιώσεις του νου πολύ πιο ισχυρές. Ίσως ακόμη δούμε και την ανάδυση κάποιου νου που δε χρειάζεται καθόλου ύλη.
Αν και κάποιες από αυτές τις ιδέες είναι αμφιλεγόμενες σε πολλούς επιστημονικούς κύκλους, η ομάδα απαντά «Πρέπει να εξετάζουμε με κριτικό πνεύμα τη συνείδηση και κάποιες όψεις της φιλοσοφίας, αν και είναι άβολα θέματα για πολλούς επιστήμονες.»
Περισσότερα μπορείτε να δείτε εδώ: bigthink.com Μετάφραση-Απόδοση: philosophyreturns.gr
Δείτε επίσης:
Λέο Μπουσκάλια: Διαμορφώστε τη ζωή σας όπως το γιγάντιο μπαμπού
Πρόσεχε μην τρελαθείς και γίνεις λογικός (Μιγκέλ ντε Θερβάντες)
Είσαι εκείνο που σκέφτεσαι: Μια διδακτική ιστορία
