Η αυτοαξία βρίσκεται στον πυρήνα του εαυτού μας – οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές μας συνδέονται στενά με το πώς βλέπουμε την αξία μας ως ανθρώπινα όντα.
Η αυτοαξία έχει κοντινή συγγένεια με την αυτοεκτίμηση, χωρίς όμως να ταυτίζονται μεταξύ τους. Η αυτοεκτίμηση είναι αυτό που σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε και πιστεύουμε για τον εαυτό μας, ενώ η αυτοαξία είναι η συνολική αξιολόγηση και αναγνώριση της ανθρώπινης δημιουργίας ως μοναδικής και αδιαμφισβήτητα πολύτιμης σε αυτή τη ζωή.
Αυτοπεποίθηση και αυτοαξία
Στο ίδιο πνεύμα κυμαίνονται λεπτές, αλλά σημαντικές διαφορές μεταξύ της αυτοαξίας και της αυτοπεποίθησης. Η αυτοπεποίθηση δεν αποτελεί μια συνολική αξιολόγηση του εαυτού, αλλά ένα αίσθημα εμπιστοσύνης και ικανότητας σε συγκεκριμένους τομείς.
Δεν είναι απαραίτητο να έχει κανείς υψηλή αίσθηση αυτοπεποίθησης σε κάθε περιοχή της ζωής του.
Για παράδειγμα, θα μπορούσε κανείς να έχει υψηλό βαθμό αυτοπεποίθησης, αλλά χαμηλή αυτοπεποίθηση όταν πρόκειται για κάποια ακραία αθλήματα, για ορισμένα ζητήματα στο σχολείο, στην εργασία ή ακόμα και στην ικανότητα εκμάθησης μίας νέας γλώσσας.
Συχνά οι άνθρωποι χρησιμοποιούν συγκεκριμένα κριτήρια για να υπολογίσουν την αυτοαξία τους. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι τα επικρατέστερα κριτήρια είναι τα εξής:
- Η εμφάνιση
- Οι οικονομικές απολαβές
- Τα κοινωνικά δίκτυα
- Η καριέρα
- Τα επιτεύγματα (επαγγελματική δραστηριότητα, αθλητικές επιδόσεις, βαθμοί)
Παράγοντες που δεν καθορίζουν την αυτοαξία μας
Σύμφωνα με τη συγγραφέα Stephanie Jade Wong, για να κατανοήσουμε την έννοια της αυτοαξίας θα ήταν προτιμότερο να περιγράψουμε αυτό που δεν καθορίζει την αυτοαξία μας.
Η λίστα επιτυχιών μας:
Η επίτευξη στόχων είναι κάτι σπουδαίο και είναι υπέροχο να «διαγράφουμε» πράγματα από τον κατάλογο των υποχρεώσεών μας, αλλά αυτό δεν έχει άμεση σχέση με την αξία μας ως άνθρωποι.
Η δουλειά μας:
Δεν έχει σημασία η επαγγελματική μας δραστηριότητα. Αυτό που έχει σημασία είναι τί κάνουμε καλά και τί μας εκπληρώνει.
Τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης:
Δεν έχει σημασία πόσοι άνθρωποι πιστεύουν ότι είμαστε άξιοι για να μας “ακολουθούν” στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Όσο λιγότερο ή περισσότερο αγαπητοί και να είμαστε, οι απόψεις ή οι επιδοκιμασίες «των ακολούθων μας» δεν έχουν αντίκτυπο στην έμφυτη αξία μας.
Η ηλικία μας:
Δεν είμαστε πολύ νέοι ή πολύ ηλικιωμένοι για τίποτα. Η ηλικία μας είναι απλώς ένας αριθμός και δεν επηρεάζει την αξία μας ως άνθρωποι.
Οι άλλοι άνθρωποι:
Όπως σημειώνεται παραπάνω, δεν έχει σημασία τί σκέφτονται οι άλλοι άνθρωποι ή τί έχουν κάνει στη ζωή τους ή τί έχουν ολοκληρώσει. Η προσωπική μας ικανοποίηση και εκπλήρωση είναι πολύ πιο σημαντική από ό, τι οι άλλοι σκέφτονται, λένε ή κάνουν.
Πόσο μακριά μπορούμε να τρέξουμε:
Ο χρόνος εκτέλεσης μιλίων είναι ένας από τους λιγότερο σημαντικούς παράγοντες για την αξία μας. Εάν μας αρέσει να τρέχουμε και να αισθανόμαστε ικανοποιημένοι με τη βελτίωση του χρόνου μας, καλό για εμάς! Αν όχι, καλό για εμάς! Η ικανότητά μας να τρέχουμε δεν καθορίζει την αυτοαξία μας.
Οι βαθμοί μας:
Όλοι οι άνθρωποι έχουμε διαφορετικές δυνάμεις και αδυναμίες. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με την αξία μας ως άνθρωποι. Ένας μαθητής του 10 είναι εξίσου πολύτιμος και αντάξιος με έναν μαθητή του 5 ή με κάποιον που έχει κοπεί στα μαθήματά του.
Ο αριθμός των φίλων που έχουμε:
Η αξία μας ως άνθρωποι δεν έχει απολύτως καμία σχέση με το πόσους φίλους ή γνωριμίες έχουμε. Η ποιότητα των σχέσεων μας καθορίζει αυτό που είναι πραγματικά σημαντικό.
Η κατάσταση της σχέσης μας:
Είτε είμαστε μόνοι, είτε κάνουμε περιστασιακές γνωριμίες, είτε είμαστε σε μια σταθερή σχέση, η αξία μας είναι ακριβώς η ίδια – η σχέση μας δεν αλλάζει την αξία μας.
Τα χρήματα (ή η έλλειψή τους) στην τράπεζα:
Εάν έχετε αρκετά χρήματα για να επιβιώσετε (πράγμα που μπορεί στην πραγματικότητα να είναι 0€), τότε έχετε ήδη επιτύχει το μέγιστο ποσό “αξίας” που μπορείτε να πάρετε από τα χρήματα (υπαινιγμός: είναι 0!).
Οτιδήποτε ή οποιοσδήποτε, εκτός από τον εαυτό σας:
Εν κατακλείδι, είστε ο μόνος που καθορίζει την αξία σας. Εάν πιστεύετε ότι είστε άξιος και πολύτιμος, είστε άξιος και πολύτιμος. Ακόμα κι αν δεν πιστεύετε ότι είστε άξιος και πολύτιμος, μαντέψτε τί – εξακολουθείτε να είστε άξιος και πολύτιμος!
3 τρόποι για να αυξήσετε την αυτοαξία σας
Καλλιεργείστε την αυτογνωσία. Μία σημαντική δραστηριότητα στο δρόμο προς την αυτοαξία είναι να οικοδομήσετε την αυτογνωσία σας. Μάθετε ποιος είστε και τί θέλετε πριν αποφασίσετε ότι είστε άξιος άνθρωπος.
Ανάγνωση της λίστας με τις δηλώσεις που δεν καθορίζουν την αυτοαξία σας.
Υπενθύμιση στον εαυτό ότι τα χρήματα, ο τίτλος θέσης εργασίας, η ελκυστικότητα και τα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης δεν έχουν καμία σχέση με το πόσο πολύτιμο ή άξιο άτομο είστε. Είναι εύκολο να παρασυρθεί κανείς από το ατέρμονο κυνήγι των χρημάτων, της κοινωνικής ανέλιξης και της δημοτικότητας – ειδικά όταν οι συνθήκες αυτές εκτιμώνται ιδιαίτερα από τους γύρω μας και από την κοινωνία εν γένει – αλλά προσπαθήστε να κάνετε ένα βήμα πίσω και να σκεφτείτε αυτό που πραγματικά έχει σημασία όταν θέλουμε να καθορίσουμε την αξία ενός ανθρώπου, όπως είναι: η καλοσύνη, η συμπόνια, η ενσυναίσθηση, ο σεβασμός προς τον εαυτό και τους άλλους και η καλή συμπεριφορά στους γύρω.
Εργαστείτε στο να αναγνωρίσετε και να εξωτερικεύσετε τη φωνή του εσωτερικού σας κριτή. Όλοι οι άνθρωποι έχουμε έναν εσωτερικό κριτή ο οποίος αρέσκεται στο να επισημάνει τα λάθη και τις αδυναμίες μας. Είναι φυσικό να επιτρέπουμε σε αυτόν τον εσωτερικό κριτή να επικρατεί μερικές φορές και να αποζητά το καλύτερο από εμάς, όμως χρειάζεται να βρούμε μία ισορροπία και ένα μέτρο ως προς τις επικρίσεις και να μη διστάσουμε να αμφισβητήσουμε πράγματα με τα οποία δεν συμφωνούμε.
Συμπερασματικά, η καλλιέργεια της αυτοαξίας αποτελεί τον βασικό πυλώνα πάνω στον οποίο μπορεί κανείς να χτίσει μία υγιή σχέση με τον εαυτό και τους γύρω του, είτε μέσα από προσωπική προσπάθεια είτε με τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας, με φυσικό επακόλουθο την ανάπτυξη θετικής αυτοεικόνας και υψηλής αυτοπεποίθησης. (Πηγή: psychology.gr, συγγραφή Άρθρου Τσώλη Σοφία – Σύμβουλος Ψ.Υγείας)
Διαβάστε περισσότερα:
Η ενοχή ως εσωτερικός μας δαίμονας
Είναι και η γέννηση τόσο μυστηριώδης όσο ο θάνατος;
Η παθητικό–επιθετική συμπεριφορά ως καλυμμένη εχθρικότητα
Οι άνδρες και οι γυναίκες τελικά μιλούν διαφορετικές γλώσσες
Ακούστε: Ο καλύτερος τρόπος να “δείτε” τα συναισθήματα των άλλων
