Ο αυτοτραυματισμός είναι ένα περίπλοκο ζήτημα. Ωθείται από μεγάλη σύγχυση και ξεκινάμε αυτό το άρθρο αναγνωρίζοντας την εμπειρία όσων έχουν προβεί σε αυτοτραυματισμό και αυτούς που νοιάζονται για ανθρώπους που έχουν προβεί σε αυτοτραυματισμό. Ξέρουμε ότι είναι επικρατές κυρίως σε νέους ανθρώπους. Χρησιμοποιούμε τον ορισμό του «αυτοτραυματισμού» περικλείοντας και τον τραυματισμό στον εαυτό, αλλά και τη δηλητηρίαση, άσχετα με την πρόθεση και το βαθμό αυτοκτονικής πρόθεσης, καθώς και την αυτοκτονική συμπεριφορά.
Παγκοσμίως, περίπου 18.0% των νέων ανθρώπων ηλικίας 11-18 έχουν προβεί σε αυτοτραυματισμό, ενώ το 16% έχει επιχειρήσει να αυτοκτονήσει. Καθώς γνωρίζουμε ότι ο αυτοτραυματισμός και η επιχείρηση ενός ατόμου να αυτοκτονήσει είναι σημαντικοί και εύπλαστοι παράγοντες κινδύνου για αυτοκτονία, θα εξετάσουμε τη συνεχόμενη επένδυση σε ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες που στοχεύουν αυτούς τους παράγοντες κινδύνου στους νέους ανθρώπους.
Υπάρχουν παρεμβάσεις που απευθύνονται αποκλειστικά σε νέους;
Αρκετές παρεμβάσεις έχουν αναπτυχθεί και εξεταστεί για την αποτελεσματικότητά τους στην πρόληψη επαναλαμβανόμενου αυτοτραυματισμού στους νέους ανθρώπους. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα αυτών των παρεμβάσεων συχνά είναι απογοητευτική· κυρίως όταν συγκρίνεται με παρόμοιες θεραπευτικές παρεμβάσεις σε ενήλικες. Μία πιθανότητα γι’ αυτή την ανομοιότητα η οποία απαιτεί περισσότερη προσοχή είναι ότι πολλές παρεμβάσεις που έχουν ελεγχθεί σε νέους ανθρώπους αρχικά είχαν σχεδιαστεί για ενήλικες, με ελάχιστη έως μηδαμινή διαφοροποίηση ώστε να ανταποκριθεί στις αναπτυξιακές ανάγκες και προκλήσεις των νέων ανθρώπων που υπάρχει ρίσκο αυτοκτονίας.
Ο αυτοτραυματισμός προκύπτει από μία μυριάδα γενετικών, βιολογικών, ψυχολογικών, κοινωνικών, πολιτισμικών και άλλων παραγόντων. Ωστόσο, για τους νέους ανθρώπους, μπορεί να υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες που σχετίζονται με το ξεχωριστό αναπτυξιακό τους στάδιο που πρέπει να ληφθούν υπόψιν. Παράγοντες όπως η έκθεση σε αυτοτραυματισμό τρίτων (οικογένειας ή συνομηλίκων), καθώς και αναπαραστάσεις στα μέσα ψυχαγωγίας (όπως ταινίες και τηλεόραση) και στα κοινωνικά δίκτυα, μπορεί να παίζουν κάποιο ρόλο.
Όσον αφορά τα κοινωνικά δίκτυα συγκεκριμένα, το διαδικτυακό bullying είναι σημαντικό (επιπρόσθετα του συμβατικού bullying που πάντα υπήρξε παράγοντας σ’ αυτό το ηλικιακό γκρουπ), όπως είναι και η συνεχής υπενθύμιση να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους, η πίεση να μένουμε στο διαδίκτυο μέχρι αργά για να έχουμε επαφή με τους άλλους, πράγμα που οδηγεί σε κακό ύπνο (έναν ακόμη παράγοντα που οδηγεί σε αυτοκτονική ενατένιση, αυτοτραυματισμό και αυτοκτονική συμπεριφορά). Διαταραχές στις ήδη υπάρχουσες σχέσεις και στις κοινωνικές δομές, επίσης φαίνεται να παίζουν ρόλο.
Τι λένε οι νέοι άνθρωποι;
Μία ψυχολόγος δουλεύει με παιδιά που έχουν προβεί σε αυτοτραυματισμό ώστε να ανακαλύψει κάποιους σημαντικούς παράγοντες που πυροδοτούν αυτή τη συμπεριφορά. Οι νέοι άνθρωποι συχνά μιλούν για την πίεση που δέχονται να τα πάνε καλά στο σχολείο, και σε άλλες ασχολίες όπως τα αθλήματα, και πώς το στρες της καλής απόδοσης ή της αποτυχίας μπορεί να οδηγήσει στον αυτοτραυματισμό.
Αυτές οι ανησυχίες μπορεί να συνδέονται με αυξανόμενη ανασφάλεια για το αν θα μπορούν να βρουν δουλειά και οικονομική σταθερότητα μέσα στο σημερινό πολιτικο-οικονομικό σκηνικό. Οι νέοι άνθρωποι επίσης συζητούν για τις δυσκολίες στις σχέσεις, καθώς και για την αίσθηση αποσύνδεσης και μοναξιάς που μπορεί να βιώνουν. Κάποιοι νέοι βιώνουν διακρίσεις και ο αντίκτυπος αυτού για τους ιθαγενείς πληθυσμούς, ο αντίκτυπος δηλαδή της αποικιοκρατίας και το τραύμα που έχει προκαλέσει, είναι ζωτικής σημασίας.
Οι παραδοσιακές ψυχολογικές παρεμβάσεις, ωστόσο, συχνά εστιάζουν σε γενικούς παράγοντες, όπως διαχείριση συναισθημάτων και λειτουργικότητα των σχέσεων με την οικογένεια (αλλά όχι με συνομήλικους ή για τις σχέσεις στην εποχή των social media), με ελάχιστο περιεχόμενο που να αφορά τους νέους. Συνεπώς, χάνουμε σημαντικές ευκαιρίες να καταλάβουμε πραγματικά και να συνδεθούμε με τους λόγους που νέοι άνθρωποι προβαίνουν σε πράξεις αυτοτραυματισμού και αυτοκτονική συμπεριφορά.
Επίσης, μπορεί να χάνουμε ευκαιρίες να προσφέρουμε θεραπεία με έναν τρόπο που να είναι πιο επιθυμητός από τους νέους ανθρώπους, όπως μέσω ψηφιακών πλατφορμών και των κοινωνικών δικτύων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στο να χρησιμοποιούμε διαφορετικά μέσα για να παρέμβουμε όπως μέσω εφαρμογών στο κινητό τηλέφωνο και πλατφόρμες κοινωνικών δικτύων όπως το YouTube.
Δουλεύοντας με νέους ανθρώπους για καλύτερες παρεμβάσεις
Κάτι που έχει παρατηρηθεί είναι ότι οι νέοι άνθρωποι είναι εξαιρετικά δημιουργικοί όταν πρόκειται για παρεμβάσεις που μπορεί να είναι αποτελεσματικές για αυτούς. Πρέπει να στραφούμε στους νέους ανθρώπους και να τους εντάξουμε στη σχεδίαση των παρεμβάσεων στην αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών.
Ένας ψυχολόγος αποκαλύπτει: «Κάτι που συνεχίζει να με εντυπωσιάζει σ’ αυτή τη δουλειά είναι το πόσες φορές οι νέοι άνθρωποι λένε ότι απλώς χρειάζονται κάποιον που να καταλαβαίνει από που προέρχονται, που να είναι ευγενικός, και να τους ακούσει. Προφανώς, υπάρχουν περισσότερα πράγματα που χρειάζονται, ειδικά όταν πρόκειται για περίπλοκα ζητήματα, αλλά αυτό είναι μια καλή αρχή.
Όπως παρατηρείται μεταξύ παιδιών και νέων ανθρώπων, υπάρχουν πολύ λιγότερες μελέτες που να αφορούν την παρέμβαση και πρόληψη αυτοτραυματισμού. Υπάρχει πολύ μεγάλο εύρος για καινοτομία και ανάπτυξη, αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι χρειάζεται συνεργασία με νέους ανθρώπους στο σχεδιασμό των παρεμβατικών μεθόδων, από την εισαγωγή, στο σχεδιασμό, στην εφαρμογή και στην αξιολόγηση μελλοντικών παρεμβατικών μεθόδων. (Πηγή: evidentlycochrane.net, Μετάφραση-Απόδοση: philosophyreturns.gr)
Δείτε επίσης:
Αντιμετώπισε τους φόβους σου…και άλλοι 4 τρόποι να σταματήσεις να αναβάλλεις
Πώς μπορείς να βοηθήσεις τους φίλους σου που πάσχουν από κατάθλιψη
Το Ασυνείδητο: Ο κρυφός κινητήρας της ζωής μας
Οι ευεργετικές ιδιότητες της μουσικής: Θεραπεύει την κατάθλιψη και τις εξαρτήσεις
Αυτογνωσία: Άκουσε το σώμα σου
