Φιλοσοφία και Ανθρώπινη Εξέλιξη

by admin
944 views

– Πες μου πώς πέθανε;
– Θα σου πω πώς έζησε.
(Διάλογος που αναφέρεται στο Σαμουράι αρχηγό Κατσουμότο,
στην κινηματογραφική ταινία «Ο Τελευταίος Σαμουράι»)

Πηγή: ΝΕΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ – nea-acropoli.grΦιλοσοφία (από τη λέξη φιλο-σοφία, αγάπη στη σοφία) είναι η αναζήτηση που κατανοεί τη βαθύτερη έννοια των πραγμάτων, όπως: τα μυστήρια της Φύσης και του Σύμπαντος, την ιστορία και τα ανθρώπινα κίνητρα που υπογραμμίζουν κάθε γεγονός του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. Και, ίσως το πιο σημαντικό, τον εαυτό μας, την αληθινή μας ταυτότητα και δύναμη.
Η φιλοσοφία συνεπάγεται εσωτερική ανάπτυξη. Όταν μέσω της αναζήτησης καταλαβαίνουμε κάτι καλύτερα, αυτό μας επιτρέπει να δράσουμε με περισσότερη ευφυΐα. Επίσης αυτό διευρύνει το πεδίο των γνώσεών μας, επιτρέποντάς μας να προχωρήσουμε ακόμα πιο πέρα την αναζήτησή μας. Θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος ότι είναι η πιο σημαντική δραστηριότητα που έχουμε να κάνουμε. 

Με μια ευρύτερη έννοια, αυτή η αναζήτηση κατανόησης είναι αυτή που έχει ωθήσει τα μεγάλα κατορθώματα της ανθρωπότητας, επιστημονικά, καλλιτεχνικά, θρησκευτικά ή οργανωτικά. Είναι αυτή που ωθεί εμάς τους ανθρώπους να φιλοδοξούμε να βελτιωθούμε. Πολλά παραδείγματα ζωντανεύουν τις σελίδες της ιστορίας. Τι ώθησε το Χέντελ και το Βιβάλντι να γράψουν τις μελοποιήσεις του Dixit Dominus; Τι ώθησε το Ζοζέρ και τον Ιμχοτέπ να χτίσουν το θαυμάσιο και πολύπλοκο λατρευτικό Ναό της Σακκάρα; Τι ώθησε τον Τζορντάνο Μπρούνο και άλλους να διακινδυνεύσουν το διωγμό και το θάνατο, για να διδάξουν επιστήμες σε μια ιστορική στιγμή που ήταν εχθρική στην έρευνα και στον ελεύθερο λόγο; Τι ώθησε την Έλενα Π. Μπλαβάτσκυ να ταξιδεύει ακούραστα σε μακρινά μέρη του κόσμου για να κάνει την έρευνά της, όταν κάτι τέτοιο φαινόταν «αρρωστημένη συμπεριφορά» για μια γυναίκα μόνη της και τι την ώθησε στη συνέχεια να προωθήσει μια διεθνή και πολυπολιτισμική φιλοσοφία ακόμα και όταν της επιτέθηκε ένα αντιδραστικό «status quo»; Και τι θα λέγατε για την ανδρεία του Ιουλιανού, της Υπατίας, του Σωκράτη, για όλους εκείνους που προώθησαν τη σοφία κι εργάστηκαν για να φέρουν τους ανθρώπους κοντά και για ν’ αποκαταστήσουν την κατανόηση και την αρμονία;

Τι θα λέγατε γι’ αυτούς που ήρθαν, σχεδίασαν κι έχτισαν δομές, οι οποίες θα ενέπνεαν αμέτρητες ψυχές για αιώνες και χιλιετίες, όπως είναι το αρχαίο Περού, η Ελλάδα, η Κίνα, η Ρώμη, η Μεσοποταμία, η Αίγυπτος, η Ιαπωνία και άλλοι πολιτισμοί, μερικοί από τους οποίους είναι γνωστοί και άλλοι άγνωστοι; Αυτές οι δομές έγιναν από λίθο, πολύτιμα ξύλα και μέταλλα. Τι θα λέγατε για εκείνα τα αριστουργήματα της υψηλής λογοτεχνίας του κόσμου, τα οποία έγιναν από ιδέες και αφηρημένες έννοιες;

Αυτά τα φωτεινά αστέρια που έλαμψαν τέλεια σ’ αυτόν τον αστερισμό που ονομάζουμε ανθρωπότητα, τι αντιπροσωπεύουν; Ήταν ατυχήματα, συμπτώσεις, χτυπήματα της τύχης, παρεκκλίσεις; Ή αποτέλεσαν σκαλοπάτια για την εξελικτική ανάβαση προς την πολιτιστική, διανοητική και πνευματική ανάπτυξη; Πολλά περισσότερα επιτεύγματα και κατορθώματα θα μπορούσαν να αναφερθούν. Πολλοί τόμοι έχουν γραφτεί προκειμένου να τα εξηγήσουν και να τα ερμηνεύσουν. Με λίγα λόγια, αυτά τα επιτεύγματα ήταν σημαντικές πρόοδοι, που έγιναν από άνδρες και γυναίκες, οι οποίοι είναι οι ήρωες και αρχηγοί μας.

Αυτά τα υψηλά σημεία αντιπροσωπεύουν και δείχνουν την εξέλιξη. Η εξέλιξη είναι κάτι περισσότερο από ανάπτυξη περίπλοκων οργανισμών από απλά κύτταρα. Δεν είναι γραμμική αλλά μάλλον κυκλική και σπειροειδής, που φαινομενικά παλινδρομεί κατά καιρούς αλλά από μια πιο ευρεία οπτική γωνία και πάντοτε ανεβαίνει. Μπορεί να λάβει μέρος σε αόρατα πεδία (όπως η ανθρώπινη ψυχή) όπως ακριβώς γίνεται και με την κοινώς ονομαζόμενη φυσική εξέλιξη.

Για τους κλασικούς πολιτισμούς όλα είχαν σχέση μεταξύ τους, από το μικρότερο έντομο μέχρι το φωτεινότερο αστέρι. Η σχέση βασίζεται στην κοινή ατραπό της ανάβασης. Κι εμείς οι άνθρωποι βρισκόμαστε στην ίδια ατραπό. Στην Ανατολή αυτή η ατραπός ονομάζεται Δάρμα. Στη σύγχρονη αντίληψη για την εξέλιξη πολύ λίγα πράγματα μπορούμε να διακρίνουμε γι’ αυτήν την ατραπό. 

Η  Έλενα Μπλαβάτσκυ ισχυριζόταν ότι …..
…η ανθρώπινη καρδιά δεν έχει ακόμα διερευνηθεί πλήρως και γι αυτό το λόγο ποτέ μέχρι τώρα δεν κατορθώσαμε να αντιληφθούμε, ούτε καν να κατανοήσουμε, το εύρος των δυνάμεών της. Είναι υπερβολικό να πιστεύει κανείς ότι ο άνθρωπος θα έπρεπε να αναπτύσσει νέου τύπου διαισθήσεις και στενότερες σχέσεις με τη φύση; Η λογική της εξέλιξης θα πρέπει να μας διδάσκει τόσα πολλά, εάν η λογική αυτή βασίζεται στα θεμιτά συμπεράσματά της. Αν κάπου στην εξελικτική πορεία από το φυτό μέχρι τον πλέον εξελιγμένο άνθρωπο έχει εμπλακεί κάποια ψυχή, προικισμένη με πνευματικά προσόντα, δεν είναι παράλογο να συμπεράνουμε και να πιστέψουμε ότι μια αντιληπτική ικανότητα εξελίσσεται παράλληλα με τον άνθρωπο αλλά και μέσα σ’ αυτόν, δίνοντάς του την ικανότητα διάκρισης όσον αφορά γεγονότα και αλήθειες, ακόμα κι εκείνες που υπερβαίνουν το συνήθη βαθμό αντίληψής μας.

Τους Σαμουράι, τους Ρωμαίους και τους Σπαρτιάτες στρατιώτες, τους Προ-κολομβιανούς και τους Νορβηγούς τους τιμούσαν και η απόδοση αυτής της τιμής ήταν γι’ αυτούς πιο σημαντική από τον ίδιο τους τον εαυτό. Ο Βούδας και ο Ιησούς εξέφρασαν ιδανικά συμπάθειας και κατανόησης, τα οποία παραμένουν δυνατά μελλοντικά κατορθώματα για όλους μας.

Η λέξη εξελίσσομαι σημαίνει «ξεδιπλώνω, ανοίγω». Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι έχουμε μέσα μας ένα σπόρο που εμπεριέχει δώρα πέρα από κάθε φαντασία. Να είναι άραγε το πυρ, το οποίο ο Έλληνας Τιτάνας Προμηθέας κληροδότησε σε μας στο φημισμένο μύθο.
Όταν μας συναρπάζει κάποιος αγώνας της παλαίστρας ή το άρωμα κάποιου πευκοδάσους ή όταν κάποιος αστερισμός πολύ παλιός φθάνει στα μάτια μας και μας κάνει να ξεχάσουμε τα ασήμαντα προβλήματά μας, μπαίνουμε στον πειρασμό να ασκηθούμε στη φιλοσοφία, μπαίνουμε στον πειρασμό να «ερωτευτούμε» τη σοφία και ψάχνουμε να γνωρίσουμε το άγνωστο, μπαίνουμε στον πειρασμό να ερευνήσουμε, να μάθουμε, να εξερευνήσουμε, να γράψουμε, να τραγουδήσουμε, να μοιράσουμε, να αναπτυχθούμε πέρα από τον εαυτό μας. Αυτό είναι το κάλεσμα της φιλοσοφίας. Πηγή: ΝΕΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ – nea-acropoli.gr

Η Φιλοσοφία Επιστρέφει