Matrix Reloaded

by Panagiotis G
673 views

Σκηνοθεσία: The Wachowski Brothers
Σενάριο: The Wachowski Brothers
Πρωταγωνιστούν: Keanu Reeves, Laurence Fishburne, Carrie-Anne Moss

Όπως έχουν επισημάνει και οι δημιουργοί της, αυτή η ταινία έχει πολλούς συμβολισμούς και σε διαφορετικά επίπεδα. Είναι θέμα ικανότητας του θεατή πόσα μπορεί να αντιληφθεί. Γι’ αυτό, σ’ αυτό το άρθρο θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε κάποια από αυτά τα σύμβολα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πολύ περισσότερα.

Σε αυτήν τη δεύτερη ταινία εμφανίζονται αρκετά καινούρια πρόσωπα και μερικά μάλιστα πρόσωπα-κλειδιά (π.χ. ο Αρχιτέκτονας). Παρ’ όλα αυτά δεν μας ξεκαθαρίζονται πολύ τα πράγματα και στο τέλος της ταινίας οι ερωτήσεις είναι περισσότερες από τις απαντήσεις. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κάτι αρνητικό. Άλλωστε κάθε φιλοσοφική σκέψη αρχίζει με ένα «γιατί».

Μεγάλο μέρος της πλοκής ασχολείται με την προσπάθεια του Νίο να σώσει την Τρίνιτι. Ο Νίο, σαν ένας άλλος Ορφέας, κατεβαίνει στον Άδη να σώσει την Ευρυδίκη του. Σε όλες τις μυθολογίες βρίσκουμε ότι η κάθοδος στον Άδη είναι η τελική δοκιμασία του ήρωα. Είτε είναι η κάθοδος στο ασυνείδητο, όπου θα βρει το σκοτεινό του εαυτό και θα παλέψει μαζί του, είτε είναι πραγματικά η νίκη του θανάτου (όπως στα μεγάλα Μυστήρια της Αιγύπτου), ο συμβολισμός  υπάρχει πάντα. Η Ευρυδίκη, και κάθε Ντάμα σ’ αυτήν την περίπτωση, είναι η έμπνευση, είναι το κίνητρο για να βρει ο ήρωας τον εαυτό του και το δρόμο του.

Σ’ αυτήν την προσπάθεια συναντά το Μεροβίγγειο, που μαζί με τους δύο Διδύμους τού δυσκολεύουν την αναζήτηση. Ο συμβολισμός με τον τρικέφαλο Κέρβερο, το φύλακα του Άδη είναι ξεκάθαρος. Επίσης, ξεκάθαρη είναι η μορφή της Θεάς του Κάτω Κόσμου, της Περσεφόνης.

Από αυτούς λοιπόν μαθαίνει ο Νίο ότι είναι ο έκτος «εκλεκτός» και ότι υπήρξαν 5 προσπάθειες πριν από αυτόν. Στη Μυστική Διδασκαλία, η Ε.Π. Μπλαβάτσκυ, σημαντική εσωτερίστρια του περασμένου αιώνα, μας αποκαλύπτει ότι, σύμφωνα με την Ανατολική παράδοση, υπάρχουν 7 ανθρωπότητες. Εμείς βρισκόμαστε στην πέμπτη και σιγά σιγά γεννιέται η έκτη ανθρωπότητα που θα κατακτήσει τη Διαίσθηση – Αγάπη.

Δεν είναι λοιπόν τυχαίο το ότι η δοκιμασία που η Περσεφόνη βάζει στο Νίο είναι ένα παθιασμένο φιλί, όπως αυτά που δίνει στην Τρίνιτι. Ζητάει να δει αν μπορεί ο Νίο να νοιώσει πραγματική αγάπη και όχι ψεύτικη μηχανιστική ηδονή, όπως ο Μεροβίγγειος. Μέσα από αυτήν τη δοκιμασία προσπαθεί η Περσεφόνη να ανακαλύψει αν είναι ικανός ως εκλεκτός της έκτης ανθρωπότητας.

Ο Μεροβίγγειος, από την άλλη, εκπροσωπεί τον εκφυλισμό της πέμπτης ανθρωπότητας. Βλέπουμε ότι ο χώρος του είναι γεμάτος αγάλματα της Αναγέννησης, όμως η αισθητική του καταναλώνεται χωρίς να μπορεί να ανυψώσει το πνεύμα. Επικρατεί ορθολογισμός και ηδονισμός.

Όταν ο Νίο είναι να συναντήσει τον Αρχιτέκτονα, περιμένει 314 δευτερόλεπτα. Είναι φυσικά μια παραπομπή στον αριθμό π (3,14). Επίσης, ο αριθμός 3, που θεωρείται από όλους τους πολιτισμούς ιερός, αναφέρεται πολύ μέσα στην ταινία, ιδιαίτερα στα λόγια του Μορφέα πριν τη συνάντηση του Νίο με τον Αρχιτέκτονα του Matrix.

Ο Αρχιτέκτονας φαίνεται ότι ναι μεν είναι ο δημιουργός, όμως δημιουργός του φυσικού σύμπαντος και όχι του πνευματικού. Γι’ αυτό υπάρχει και μια σύγχυση όσον αφορά την Προφήτη. Τι είναι τελικά η προφήτης, ένα πρόγραμμα-εργαλείο στα χέρια του Αρχιτέκτονα ή μήπως μια δύναμη πνευματικής συνείδησης, που σπρώχνει το Νίο να υπερβεί και να ξεπεράσει τα δεσμά που βάζει ο φυσικός δημιουργός, δηλαδή ο Αρχιτέκτονας; 

Άλλη μια ερώτηση που δημιουργεί η δεύτερη ταινία αφορά τις μηχανές. Είναι μια ερώτηση που γεννιέται στη συζήτηση μεταξύ του Νίο και του συμβούλου, όταν βλέπουν από μακριά τις μηχανές που συντηρούν τη Σιών. Είναι τελικά υπηρέτες του ανθρώπου ή αφέντες του οι Μηχανές;

Η πιο σημαντική ίσως σκηνή είναι άλλη μια δοκιμασία του Νίο, που του την θέτει ο Αρχιτέκτονας. Του δείχνει δύο πόρτες. Αν πάει από τη μια θα σώσει τον κόσμο και θα χάσει την Τρίνιτι, ενώ αν πάει από την άλλη θα σώσει την Τρίνιτι, αλλά δεν είναι σίγουρο αν θα καταφέρει να σώσει τον κόσμο. Ο Νίο επιλέγει τη δεύτερη. Επιλέγει την ελπίδα. Την ελπίδα ότι θα καταφέρει και τα δύο. Η ελπίδα είναι ένα καθαρά ανθρώπινο χαρακτηριστικό και, σύμφωνα με τον μύθο της Πανδώρας, είναι το μόνο καλό που έμεινε για τον άνθρωπο.

Ο Νίο επιλέγει την ελπίδα, ακόμη κι κείνη τη στιγμή που η λογική και η στατιστική είναι εναντίον του.

Έτσι λοιπόν, ενώ φαίνεται ότι οι Μηχανές και οι κύριοι των στατιστικών νικάνε σε αυτόν τον κόσμο, η ΕΛΠΙΔΑ παραμένει. Και αυτή οδηγεί πάντα στην προσπάθεια για κάτι καλύτερο.

Η Φιλοσοφία Επιστρέφει