Η μυστική γλώσσα των συμβόλων (μέρος 1ο)

by Nikos K
911 views

Το Ιερό πάντα θεωρήθηκε σαν ένας μεσολαβητής μεταξύ του Θείου στοιχείου και του ανθρώπινου, επιτρέπει την ανθρώπινη συνείδηση να ανυψωθεί, επιτρέπει μια ουσιαστική μετάλλαξη, μια υπέρβαση προς τα πάνω. Η εκδήλωση του Ιερού γίνεται με διάφορους τρόπους και όταν αυτό φανερώνεται, τότε μιλάμε για τη λεγόμενη Ιεροφάνεια. Η Ιεροφάνεια έχει 5 βασικές όψεις: τη Θεοφάνεια, το Σύμβολο, το Μύθο, την Τελετή και τη Μύηση.

Όσον αφορά το Σύμβολο, η Ε.Π.Μπλαβάτσκυ, μας λέει ότι «Το σύμβολο είναι ένα διαμάντι πολύεδρο και καθεμία από τις έδρες του δείχνει ποικίλες ερμηνείες, αλλά αναφέρεται και σε ποικίλες επιστήμες». 

Ο Mircea Eliade, μας λέει ότι το σύμβολο δεν είναι σημαντικό μόνο γιατί παρατείνει μια ιεροφάνεια ή την υποκαθιστά, αλλά κυρίως  γιατί μπορεί να συνεχίσει τη διαδικασία ιεροφανοποίησης, διότι είναι το ίδιο μια ιεροφάνεια (φανερώνει μια ιερή ή κοσμολογική αλήθεια που καμία άλλη «εκδήλωση» δεν έχει τη δυνατότητα να αποκαλύψει). Μας λέει επίσης ότι, αποκαλύπτει πάντα, όποιο κι αν είναι το περιεχόμενό του, τη βασική ενότητα πολλών τομέων της ύπαρξης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το σύμβολο εξακολουθεί να παίζει σημαντικό ρόλο σε όλες τις κοινωνίες. Η αποστολή του παραμένει αναλλοίωτη: να μετατρέπει ένα αντικείμενο ή μια πράξη σε κάτι διαφορετικό από αυτό που φαινόταν να είναι. Είναι αυτό μέσω του οποίου γίνονται κατανοητά τα Αρχέτυπα στον άνθρωπο.
Υποστηρίζει ότι ένας συμβολισμός είναι ανεξάρτητος από το γεγονός της κατανόησης ή μη της έννοιάς του, διατηρεί τη σύστασή του παρόλους τους υποβιβασμούς και τη διατηρεί έστω και όταν λησμονηθεί. Απόδειξη είναι τα προϊστορικά αυτά σύμβολα που το νόημά τους χάθηκε για αιώνες, για να «ξανά – ανακαλυφθεί» πολύ αργότερα.

Ο Πλάτωνας μιλούσε για τα Σύμβολα, μέσα από τα Αρχέτυπα:  που βρίσκονται πολύ πιο πέρα από τον υλικό κόσμο που ζούμε σήμερα.

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ:

Η λέξη “σύμβολο” προέρχεται από το ρήμα «συμβάλλω» που σημαίνει φέρνω μαζί μου, μέσα μου, σημαίνει «αυτό που παρέχει κάτι περισσότερο». Έτσι, παίζει το ρόλο του αγγελιοφόρου, του διαμεσολαβητικού στοιχείου μεταξύ δύο επιπέδων συνείδησης, μεταξύ του βέβηλου και του ιερού. 

 

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΛΟΥ:

Τα σύμβολα είναι τα σώματα, οι κρυσταλλοποιημένες μορφές μέσω των οποίων εκδηλώνονται τα Αρχέτυπα.

Βασικά χαρακτηριστικά του συμβόλου αποτελούν τα εξής:

  • Ο συγχρονισμός των εννοιών που φανερώνει.
  • Αποκαλύπτει πάντα, τη βασική ενότητα πολλών τομέων ύπαρξης. 
  • Είναι πολυδιάσταστο, κρύβει πολλές έννοιες και μιλάει στον καθένα με τη δική του «γλώσσα» ανάλογα με το επίπεδο συνείδησης και αντίληψης των πραγμάτων. 
  • Ένα αντικείμενο που μετατρέπεται σε σύμβολο, τείνει να συμπέσει με το Όλο. 
  • Επιτρέπει το πέρασμα, την κυκλοφορία από το ένα επίπεδο στο άλλο, από έναν τρόπο ζωής σε άλλον, ενώνοντας όλα τα επίπεδα, χωρίς να τα συγχωνεύει. 
  • Τα σύμβολα ανεξάρτητα από τη φύση τους, είναι πάντοτε συναφή και συστηματικά. 
  • Δεν είναι ανθρώπινο κατασκεύασμα, αλλά «φυσικό προϊόν», αλλά ταυτόχρονα και «μεταφυσικό» γιατί υπερβαίνει το φυσικό επίπεδο.

 

ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ– ΆΜΕΣΗ / ΈΜΜΕΣΗ ΓΝΩΣΗ:

Η συμβολική λειτουργία, είναι μια γνώση και μια γλώσσα. Είναι ένας τρόπος έκφρασης και επικοινωνίας. Σκοπός της είναι να εκφράσει τα πράγματα και να τα κάνει γνωστά και είναι νοητικής φύσης. Ο τρόπος γνώσης του συμβολισμού, είναι αυτός της έμμεσης γνώσης. 

Η άμεση γνώση αφορά ό,τι μαθαίνουμε με την άμεση επαφή και πρόσβαση που μπορούμε να έχουμε σε ένα αντικείμενο, όπου ο νους μπορεί να  ζυγίσει, να μετρήσει και να προσδιορίσει τα πράγματα. Αυτή τη γνώση συνήθως τη χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε να μάθουμε τον υλικό κόσμο. 

Όταν όμως τα πράγματα απουσιάζουν, δεν τα βλέπουμε και δε μπορούμε να τα αγγίξουμε με άμεσο τρόπο, πρέπει να τα προσεγγίσουμε με έμμεσο. Όσο περισσότερο ο άνθρωπος αναπτύσσει την έμμεση γνώση, δηλαδή την αφαίρεση και τη φαντασία, τόσο περισσότερο εξανθρωπίζεται, διότι το ζωικό μας μέρος δεν μπορεί να κατανοήσει κάτι που είναι απόν.

 

Η Φιλοσοφία Επιστρέφει