Ο συμβολισμός των 4 στοιχείων: Το Νερό

by admin
2,K views

Από το βιβλίο Παιχνίδια στον Καθρέφτη (Φιλοσοφικά Δοκίμια) της διεθνούς διευθύντριας της Νέας Ακρόπολης,

Δέλια Στέινμπεργκ Γκουθμάν, εκδόσεις Νέα Ακρόπολη

Πηγή: nea-acropoli.gr

Είναι ένα στοιχείο τόσο βασικό για τον πλανήτη μας όσο και το στερεό μέρος που το ονομάζουμε γη. Αναλογικά, το υγρό στοιχείο υπερτερεί της στερεής ύλης στη γη και δεν υπάρχει στεριά που να μην έχει διαποτιστεί από το υγρό στοιχείο και γενικά που να μην έχει ανάγκη από αυτό.

Το πρωτότυπο του υδάτινου είναι για μας η θάλασσα. Η θάλασσα αντιστοιχεί με το αίμα του πλανήτη. Είναι ζωτική, αλατώδης, γεμάτη ενέργεια μέσα και συγχρόνως δότρια ζωής. Στη θάλασσα συγκροτούνται όλες οι μορφές ζωής: το αλάτι που είναι συστατικό της, το γλυκό νερό των ποταμών που εκβάλλουν σ’ αυτήν και οι κατακόρυφες βροχές που γεννιούνται από την άνοδο των ατμών και την κάθοδο των υγρών σταγόνων. Γι’ αυτό οι αρχαίοι μιλούσαν για τη θάλασσα με τον ίδιο τρόπο όπως για το αίμα και γνώριζαν ότι τα πολλά της άλατα δεν την καθιστούν ένα αδρανές, βαρύ και σχεδόν πυκνό ον στο βάθος της κοίτης του. Εκείνοι γνώριζαν γι’ αυτό το ζωντανό αίμα, που μέσα του μετέφερε διάφορα ρεύματα, ψυχρά και θερμά, με αποτέλεσμα αυτή η τεράστια υγρή μάζα να μην βρίσκεται ποτέ σε ηρεμία και να διανέμει πάντα το πλούσιο δυναμικό της με τον ίδιο τρόπο που το αίμα κυκλοφορεί στο σώμα, μέσα από κανάλια, ενώ η κίνησή του εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα ρεύματα θερμότητας.

Σ’ αυτήν την τεράστια πηγή υδάτινης ζωής που είναι η θάλασσα, εκβάλλουν οι φλέβες των ποταμών. Παίρνουν το υλικό τους ρέοντας στην ξηρά, μεταξύ λιμνών και άλλων ποταμών, μεταξύ δασών και ερήμων, και πάντα, μα πάντα, το ρεύμα τους καταλήγει στη θάλασσα. Ποιο είναι το παράξενο παιχνίδι της Μάγια που κάνει τα ποτάμια να τερματίζουν πάντα τη ροή τους στη θάλασσα; Ποια είναι η δύναμη, η διάνοια που τους δίνει τη δυνατότητα να μη χάνουν ποτέ τη ροή τους;

Εδώ η Μάγια έχει διαμορφώσει έτσι τη δράση της, ώστε να μην υπάρχει υδάτινο αυλάκι σε καμία γωνιά του πλανήτη, που να μη φροντίζει να φτάνει πάντα σε μια μεγαλύτερη πηγή, που με τη σειρά της θα καταλήξει σε άλλη και σε άλλη, μέχρι να φτάσει τελικά στην απέραντη θάλασσα. Είναι που τα νερά αναζητούν τα νερά από συνάφεια. Μέχρι εδώ είναι το παιχνίδι της Μάγια. Όμως τα νερά έχουν επίσης το επίπεδο εξέλιξής τους και γνωρίζουν ότι και η πιο μικροσκοπική σταγόνα έχει την ίδια ουσία με το μεγαλύτερο ωκεανό. Έτσι, η πιο μικρή σταγόνα αναζητεί το θεό της, το στόχο της τελειοποίησής της, και επιθυμεί ολόψυχα να φτάσει στον ωκεανό της. Η γλυκιά σταγόνα, που είναι κόρη της γης, έχει την ανάγκη να μετατραπεί επιτέλους στην αλατώδη σταγόνα, που είναι η κόρη του ουρανού. Όταν αυτή είναι μικρή και ξέχωρη, αξίζει λίγο.

Όταν αναμειγνύεται με τη θάλασσα, χωρίς να χάσει την προσωπικότητά της ως μικρή σταγόνα, παίρνει επίσης τη μεγαλοσύνη του ωκεανού. Γι’ αυτό τα ποτάμια, οι πηγές, οι μικρές κλωστές του νερού, πάντα καταλήγουν να πεθάνουν -ή να ζήσουν;- στη θάλασσα. Τη Μάγια την ευχαριστεί να παίζει με τα νερά. Η Μάγια -κι αυτό είναι ένα μυστικό που η ίδια το λέει πολύ σπάνια- είναι επίσης η υδάτινη φύση. Η Μάγια παίζει με τα νερά, προσομοιώνοντάς τα με μπράτσα γεμάτα από ζωή. Διαμορφώνει με μαεστρία τις όχθες τους ή τις αφήνει στερεμένες και ισοπεδωμένες μέσα σε κάποια έρημο. Μερικές φορές οι όχθες συγχέονται ομαλά με τη γη, άλλες φορές ένα φαράγγι σηματοδοτεί τη διαφορά μεταξύ του ενός και του άλλου στοιχείου. Η Μάγια παίζει με τις βροχές.

Έχετε δει πώς ο άνεμος κάνει τις σταγόνες ν’ αποκλίνουν από την πτώση τους; Έχετε προσέξει ότι μερικές φορές, αντίθετα, η κλωστή της βροχής είναι εντελώς ίσια και κατακόρυφη; Έχετε δει πώς αλλάζουν οι σταγόνες, μεγάλες και γεμάτες σε ορισμένες περιπτώσεις, λεπτές και απαλές σε άλλες; Όταν ο αέρας και ο άνεμος αλλάζουν την όψη της βροχής είναι γιατί η Μάγια ανακατεύεται με τον αέρα και τον άνεμο.

Η Μάγια παίζει με τη θάλασσα. Όταν η Μάγια είναι άνεμος, κυματίζει την αλατώδη επιφάνεια και ζωγραφίζει σ’ αυτήν παράξενες μορφές από λευκό αφρό. Από τον λευκό αφρό έκανε η Μάγια να γεννηθεί η Αφροδίτη… Όταν η Μάγια είναι Φεγγάρι, προσελκύει τα νερά προς αυτήν και η θάλασσα ανυψώνεται, αναζητώντας αυτόν τον καθρέφτη στον ουρανό, που τόσο της μοιάζει. Όταν η Μάγια είναι ουρανός, παίζει με τη θάλασσα και ζωγραφίζει σ’ αυτή με τα καλύτερά της χρώματα. Η θάλασσα είναι μερικές φορές γαλάζια, άλλοτε πράσινη, μερικά βράδια είναι γκρίζα, βιολετιά πριν από τις καταιγίδες, μαύρη τη νύχτα…

Τα νερά είναι η ίδια η εικόνα της κίνησης. Τα σύννεφα δεν παύουν να σχηματίζονται ούτε να διαλύονται, όταν έχουν πια σχηματιστεί. Τα ποτάμια έχουν ένα σταθερό προορισμό και κανείς δεν τα αποτρέπει απ’ αυτόν το σκοπό. Η θάλασσα είναι μια μάζα που δεν βρίσκεται ποτέ σε ηρεμία, με ή χωρίς κύματα, όμως πάντα κατευθύνοντας τις ωθήσεις της προς το αντίθετό της, που είναι η ξηρά. Η θάλασσα έμαθε να παίζει με τη Μάγια και παίζει με τη γη για να φάει τις άκρες της. Βουλώνει και ξεβουλώνει τα περάσματα του νερού, καλύπτει κι αφήνει ξανά μόνες τις ακτές, ανεβαίνει και κατεβαίνει, έρχεται και πηγαίνει.

Αυτή η θάλασσα κι αυτή η ξηρά είναι σαν παιδιά που, αν και διαφέρουν στις όψεις τους, συμμετέχουν στην ίδια ουσία κι έχουν μάθει το ίδιο παιχνίδι, που είναι βασισμένο στην ίδια ψευδαίσθηση: “Πώς θα γίνω ένα μαζί σου;” αυτό λέει η θάλασσα στη γη κι αυτό λέει η άμμος στη θάλασσα. Φυσικά η στερεή γη φιλοξενεί άπειρες μορφές ζωής. Όμως, πόσες μορφές δεν ζουν στη γη; Οι πέτρες, τα φυτά και τα ζώα έχουν βρει τον τρόπο να προσαρμόζονται στο υγρό στοιχείο κι εκεί αναπτύσσουν διάφορες όψεις, ωραίες κι αρμονικές, όπως τα δάχτυλα της Μάγια που έχουν βάλει πάνω τους το χρώμα τους. Φύκια και κοράλλια, πέτρες και γιγάντιες φτέρες μοιράζουν την ύπαρξή τους με μια γκάμα ψαριών τόσο πλούσια και τόσο ιδιαίτερη, που μοιάζουν όλες αυτές οι μορφές ζωής να είναι έργο ενός πολύ συγκεκριμένου δάχτυλου από το χέρι του Θεού.

Το ίδιο στοιχείο της εξωτερικής φύσης υπάρχει και στον εσωτερικό κόσμο των νερών. Υπάρχει μια κάποια σκληρότητα -για το ανθρώπινο κριτήριο- που δεν είναι τίποτα άλλο από το νόμο της υλικής ζωής για το κριτήριο της Φύσης.  Όλα αυτά μεταφρασμένα υποδηλώνουν την παροιμία που τόσες φορές επαναλαμβάνεται και που τόσο λίγο γίνεται κατανοητή: “το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό”. Η μικρή σταγόνα επιθυμεί έντονα να έχει το μέγεθος της θάλασσας. Το μικρό ψαράκι είναι τροφή για το μεγάλο ψάρι. Το έντομο που πετάει το καταπίνει ένα πουλί… Όλα τα μικρότερα κατευθύνονται, με ένα νόμο που μοιάζει μ’ αυτόν της βαρύτητας, προς τα μεγαλύτερα. Το μεγαλύτερο έλκει το μικρότερο, για να το φάει, για να το φροντίσει, για να το μεγαλώσει, για να το βάλει στο θρόνο δίπλα του…

Η θάλασσα, αυτό το παιδί που πριν είδαμε να παίζει με τη στεριά, μπορεί κάποιες στιγμές να πάρει μια τρομακτική όψη, να πάψει να είναι το αθώο νήπιο και να μετατραπεί σ’ ένα τέρας που τα καταπίνει και τα καταστρέφει όλα. Η ανταριασμένη θάλασσα είναι η αχαλίνωτη δύναμη της Ζωής, μπροστά στην οποία κανένας δεν μπορεί ν’ αντιταχτεί.

Σε περισσότερες από μια περιπτώσεις, η θάλασσα έριξε τα νύχια της πάνω στη γη, φιλώντας και φλερτάροντας φιλάρεσκα με τις ακτές και τις αμμουδιές, αλλά ταυτόχρονα καταπίνοντας ολόκληρες πόλεις με τους ανθρώπους και τις ελπίδες τους, με τις βεβαιότητές τους και τα σφάλματά τους. Και τώρα η θάλασσα φυλάει στο βυθό της κρυφά μυστήρια, που εμείς οι σημερινοί άνθρωποι δεν μπορούμε -και μερικές φορές δε θέλουμε- να θυμόμαστε.

Ερείπια από περασμένους κόσμους, ήπειροι που δεν υπάρχουν πια, δημοσιές απ’ όπου κανείς πια δεν κυκλοφορεί, βάρκες που δεν θα ξαναπλεύσουν ποτέ, σώματα που έχουν γίνει ένα με το αλάτι της θάλασσας… Είναι η ζωή αυτή που πάντα ενεργοποιεί τα νερά, που καταστρέφει τη ζωή που υπόκειται στους κύκλους της γης. Είναι η ζωή που τρώει τη ζωή, όπως το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό. Αν η στερεή γη είναι σύμβολο της σταθερής βάσης, το νερό -η θάλασσα- είναι σύμβολο της ζωτικότητας. Είναι η ζωή του σώματος και είναι επίσης το πρωτότυπο της πνευματικής γης. Όταν τα νερά τρέχουν οριζόντια, πάνω στη γη, παράλληλα με τη γη, είναι σωματική ζωή.

Όταν τα νερά πέφτουν κατακόρυφα όπως η βροχή, είναι το πνεύμα που κατεβαίνει και ζωογονεί το σωματικό κέλυφος. Γι’ αυτό η θάλασσα είναι Μάνα και είναι Πατέρας. Είναι η Μεγάλη Μητέρα που φυλάει μέσα της το σπέρμα όλων των γενεών, είναι η αρχή των πραγμάτων και ίσως το τέλος. Κι έχει από τον Πνευματικό Πατέρα τη δυνατότητα να εξυψωθεί ως απαλός ατμός, για ν’ αναζητήσει στον ουρανό την απαραίτητη ουσία που χρειάζεται η ζωή για να μετατραπεί σε Ζωή.
Ενεργητικό ρεύμα… Αίμα… Θάλασσα… Ζωή…

Πηγή: nea-acropoli.gr

Η Φιλοσοφία Επιστρέφει