Ο Υπέρ-ήρωας στη φιλοσοφία του Επίκτητου

by admin
641 views

Πηγή: ΝΕΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ – nea-acropoli.grΟ Επίκτητος, επικαλείται πολλές φορές το ηρωικό μοντέλο που έχει την έννοια του παραδειγματισμού και του πρότυπου για τον μαθητή της φιλοσοφίας. Ένας αγαπημένος του ήρωας είναι ο Ηρακλής, στον οποίον αποδίδει τις αρετές του κλασικού ήρωα, οι οποίες πρέπει να είναι αρετές του αναζητητή της ευδαιμονίας. Με αυτόν τον τρόπο, εισάγει στην φιλοσοφία του, ως απαραίτητη, την έμπνευση από έναν ήρωα ή ένα δάσκαλο.

ΟΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΗΡΩΑ

«Η μύτη μου τρέχει.» Τι τα έχεις λοιπόν τα χέρια δούλε; Δεν τα έχεις και για να σκουπίζεσαι;» – « Δηλαδή είναι λογικό να υπάρχουν στον κόσμο μύτες που τρέχουν;» Πόσο καλύτερα θα ήταν να την σκούπιζες παρά να διαμαρτύρεσαι! Και τι νομίζεις θα ήταν ο Ηρακλής, αν δεν υπήρχε το λιοντάρι, η Ύδρα, το ελάφι, το αγριογούρουνο και κάποιοι άδικοι και θηριώδεις άνθρωποι που τους κυνήγησε και ξεκαθάρισε την γη; Τι θα έκανε, αν δεν συνέβαιναν αυτά; Δεν είναι βέβαιο ότι θα σκεπαζόταν για να κοιμηθεί;» Α/στ, 30-34.

Ο ΘΕΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ, Ο ΗΡΩΑΣ ΤΑΠΕΙΝΟΣ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ

«Υπακούω, ακολουθώ τον αρχηγό μου, επευφημώντας τον και υμνώντας τα έργα του. Ήρθα, άλλωστε όταν εκείνος το θέλησε και φεύγω πάλι, όταν εκείνος το θέλει. Όσο ζούσα αυτή ήταν η δουλεία μου, να υμνώ τον Θεό και μόνος μου μπροστά σε άλλον ή σε πολλούς. Δεν μου δίνει ούτε πολλά, ούτε άφθονα, για να μην ζω στην πολυτέλεια. Δεν έδινε περισσότερα στον Ηρακλή, που ήταν γιος του. Άλλος βασίλευε στο Αργός και στις Μυκήνες, εκείνος υποτασσόταν, υπάκουε κι έκανε τους άθλους του. Ενώ ο Ευρυσθέας, που ήταν βασιλιάς, δεν βασίλευε ούτε στο αργός ούτε στις Μυκήνες ούτε καν στον εαυτό του. Αντίθετα, ο Ηρακλής ήταν άρχοντας και ηγεμόνας σε όλη τη γη και σε όλη τη θάλασσα, καθαρής της αδικίας και της ανομίας, εισηγητής της δικαιοσύνης και της οσιότητας.» Γ/ιστ, 30—33

ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΔΕΛΦΟΣΥΝΗ

Ως τελευταία ενότητα επιλέξαμε μια σημαντική πρόσφορα του Στωικισμού που είναι η ιδέα του πολίτη του κόσμου μ’ ένα βαθύ φιλοσοφικό περιεχόμενο. Η κοινή μας καταγωγή από τον Θεό, δεν δικαιολογεί οιαδήποτε αλαζονεία και χωριστικότητα μιας φυλής σε σχέση με μια άλλη. Ούτε καν την αντίληψη ότι όλος ο κόσμος είναι δούλος του ανθρώπου, αλλά ότι είναι καταγόμενος από τους «σπόρους» του ίδιου του Θεού. Αυτή είναι και μια ιδέα, ένα ιδεώδες που γκρέμισε τα ψευδοδιαχωριστικά σύνορα των εθνών κι έδωσε σε όλους τους ανθρώπους το συναίσθημα της αδελφοσύνης όλων των λαών:

«Αν κάποιος έχει κατανοήσει την οργάνωση του κόσμου, αν έχει διδαχθεί ότι το μέγιστο, το σπουδαιότερο και το καθολικότερο όλων είναι το σύστημα που αποτελείται από τον Θεό και τους ανθρώπους, ότι από τον Θεό ρίχτηκαν οι σπόροι που δημιούργησαν ,όχι μόνο τον πατέρα ή τον παππού του, αλλά καθετί που γεννιέται κι αναπτύσσεται πάνω στην γη και, ιδιαίτερα, τα λογικά όντα που, μόνο αυτά από την φύση τους κοινωνούν του Θεού, συνδεδεμένα με αυτό δια της λογικής, τότε γιατί να μην ονομάζει τον εαυτό του πολίτη του κόσμου; Γιατί να μην τον ονομάζει τεκνό του Θεού;» Α/θ, 3-6

Η Φιλοσοφία Επιστρέφει