Πηγή: ΝΕΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ – nea-acropoli.gr: Θα έχουμε πάντα τις ίδιες αισθήσεις; Ήταν στο παρελθόν οι αισθήσεις ίδιες με τις σημερινές;
Η απάντηση βρίσκεται στην εξέλιξη. Σήμερα ο άνθρωπος κατέχει βασικά πέντε αισθήσεις, αλλά η ανάπτυξη κάθε μίας από αυτές δεν βρίσκεται στην ίδια εξελικτική διαβάθμιση. Ούτε ο πρωτόγονος άνθρωπος είχε και τις πέντε, ούτε και ο άνθρωπος του μέλλοντος θα έχει μόνο αυτές. Με την πάροδο του χρόνου, μέσω της εξέλιξης, αναπτύσσονται νέες αισθήσεις που τελειοποιούνται και συμπληρώνουν τις ήδη αποκτημένες, σε μια προοδευτική επταπλή κλιμάκωση αισθητικών αντιλήψεων, με επτά υποαισθήσεις. Αυτά περιέχονταν στις εσωτερικές γνώσεις των αρχαίων μυητικών πολιτισμών, που φυλάγονταν στην Ανατολή και η σύγχρονη ψυχολογία βρίσκεται στο δρόμο της ανακάλυψής τους.
Οι αισθήσεις είναι οι οδοί που επιτρέπουν την είσοδο στην αισθητή πραγματικότητα.
Τα αντικείμενα ερεθίζουν ορισμένα όργανα, μέσω ενεργειακών δονήσεων και αυτά τα όργανα ονομάζουμε αισθητήρια. Είναι ένα είδος εργαλείων που μας επιτρέπουν να συλλάβουμε τη φυσική πραγματικότητα. Τα πράγματα, τα αντικείμενα του φυσικού μας κόσμου εκπέμπουν και αντανακλούν πολλά είδη δονήσεων, που όμως δεν μπορούμε να τα συλλάβουμε όλα, ούτε και όταν τα συλλαμβάνουμε το κάνουμε με την ίδια τελειότητα. Συλλαμβάνουμε τόσο περισσότερα, όσο περισσότερα και τελειότερα αισθητήρια όργανα έχουμε.
Η Ανατολική μυστική, εσωτερική γνώση στο βιβλίο “Οι Στροφές του Ντζυάν” μας λέει ότι η ανθρωπότητα, εκατομμύρια χρόνια πριν, ανέπτυξε βαθμιαία τις αισθήσεις της. Κατά τη διάρκεια αυτής της εξέλιξης των αισθήσεων εμφανίστηκαν διαδοχικά η αφή (αφετηριακή αίσθηση), η ακοή, η όραση, η γεύση και τέλος η όσφρηση, που είναι η πιο πρόσφατη και ατελέστερη από όλες. Πρέπει να έχει υπόψιν ο αναγνώστης όσα αφορούν την εξέλιξη των αισθήσεων, για να ξεκινήσει την έρευνά του πάνω στο θέμα. Ούτε είχε ούτε θα έχει ο άνθρωπος τις ίδιες αισθήσεις πάντα.
Οι αισθήσεις κατά τον Πλάτωνα
Ο Πλάτωνας με διάφορους τρόπους εκθέτει και αναπτύσσει το θέμα των αισθήσεων. Τόσο στον Τίμαιο, όπου παρουσιάζει την απόκρυφη ανθρωπογονία και φυσιολογία του, όσο και στους υπόλοιπους διαλόγους του, όπου μάλιστα αντιπαραθέτει τις αισθήσεις -ως μέρος του κατώτερου σαρκικού ανθρώπου- με τις ανώτερες ψυχικές και νοητικές “αισθήσεις”, οι οποίες είναι ικανότητες των λεπτότερων, υψηλότερων μερών του ανθρώπου, όπως είδαμε όταν αναφερθήκαμε στο Εγώ και στην Τετράδα της Προσωπικότητας.
Έτσι γράφει στο “Φαίδωνα”:
“Παρόμοια και εγώ εσκέφθην και εφοβήθην μήπως ήθελον εντελώς τυφλωθεί εις την ψυχήν μου, εξετάζων τα πράγματα δια των οφθαλμών και επιχειρών να τα γνωρίσω με κάθε μίαν από τις αισθήσεις. Ενόμισα λοιπόν ότι πρέπει καταφεύγων εις τους συλλογισμούς να εξετάζω δι’ εκείνων την αλήθειαν.”
—–
Οι υποαισθήσεις
Οι αισθήσεις έχουν ακολουθήσει μια πορεία στην εξέλιξή τους και σιγά-σιγά χωρίστηκαν σε υποαισθήσεις με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως τα βλέπουμε στον παραπάνω πίνακα. Ο Πλάτωνας κάνει αυτή την παρουσίαση. Έτσι σημειώνει: Για τη γεύση το στυφό, τσουχτερό (πικάντικο) πικρό, αλμυρό, δριμύ, οξύ, γλυκύ, και καλή, κακή, χαρακτηρίζοντας επίσης όλες τις προηγούμενες αισθήσεις. Για την ακοή αναφέρει τους ήχους οξείς, βαρείς, ομαλούς, λείους, τραχείς, ισχυρούς, ασθενείς.
Στην αρμονία, τη σημασία, τα χαρακτηριστικά και τα είδη της δεν παύει να αναφέρεται συνεχώς, με διάφορους τρόπους, όπως και να κατηγορεί τη δυσαρμονία και το θόρυβο. Για την αφή αναφέρει τη θερμότητα, τι είναι ψυχρό, σκληρό, μαλακό, βαρύ, ελαφρό, λείο, τραχύ. Κάνει αναφορά και στον προσανατολισμό, σημειώνοντας τόσο τη μετακίνηση του ανθρώπου μέσα στο χώρο, όσο και στο ότι το πάνω και το κάτω είναι σχετικά (δεν υπάρχει πάνω-κάτω). Για την όραση σημειώνει τα χρώματα: λευκό, μαύρο, κόκκινο, φαιό, ωχρό, κυανούν, γλαυκό και πράσινο.
Έχει λοιπόν υπόψιν του ο μεγάλος φιλόσοφος την εξέλιξη και τα χαρακτηριστικά των αισθήσεων. Γι’ αυτό ακριβώς είναι σημαντικό να δούμε όλα τα παραπάνω, δηλαδή ότι δεν εκθέτει τις αισθήσεις απλώς με τα ονόματά τους, αλλά αναφέρει τα αίτια της δημιουργίας και της λειτουργίας τους, καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε υποαισθήσεις. (Από το βιβλίο: “Η Μυστική Διδασκαλία του Πλάτωνα”, Σάββας Παττακός, Εκδόσεις Νέα Ακρόπολη).
