Είτε προσπαθείτε να βρείτε τη σωστή απάντηση σε ένα διαγώνισμα, είτε να διαλέξετε τον κατάλληλο υποψήφιο για μια δουλειά, κάποιες φορές υπάρχει ένα αίσθημα, μια διαίσθηση ότι η απάντηση είναι ήδη γνωστή. Είναι σοφό να ακολουθούμε αυτό το ένστικτο;
Είναι η διαίσθηση παράλογη;
Η διαίσθηση συχνά απορρίπτεται, με τη δικαιολογία ότι δε βασίζεται σε αποδείξεις. Μια προσεκτική ανάλυση της κατάστασης δε θα ήταν πιο πιθανό να δώσει τη σωστή απάντηση; Όχι απαραίτητα. Η διαίσθηση δεν είναι πάντα τόσο τυχαία όσο μοιάζει. Μπορεί να βασίζεται σε μια αστραπιαία εκτίμηση της περίστασης. Αν και δεν το συνειδητοποιούμε, ο εγκέφαλός μας διαρκώς συγκρίνει την παροντική κατάσταση με αναμνήσεις προηγούμενων καταστάσεων. Οπότε, όταν μια απόφαση μοιάζει διαισθητική, μπορεί στην πραγματικότητα να βασίζεται σε χρόνια εμπειρίας.
Το πρόβλημα εντοπίζεται στις πάμπολλες προκαταλήψεις που μπορεί να έχουμε, οι οποίες μας οδηγούν στο λάθος: Είμαστε υπέρ-αισιόδοξοι; Προτιμούμε τις απλές λύσεις; Εντοπίζουμε μόνο τις πληροφορίες που αφορούν αυτά που ήδη γνωρίζουμε;
Κάποιοι άνθρωποι είναι καλύτεροι στο να βγάζουν διαισθητικά συμπεράσματα από άλλους. Ωστόσο, οι άνθρωποι δύσκολα ελέγχουν την ορθότητα αυτών των συμπερασμάτων. Αυτό συμβαίνει γιατί τείνουμε να επιβεβαιώνουμε αυτό που νομίζουμε σωστό.
Πώς να ξέρω αν είναι σωστό το ένστικτό μου;
Οπότε, κάθε φορά που η διαίσθηση στέλνει μηνύματα προς μια κατεύθυνση, αξίζει να εξετάσουμε την κατάσταση λίγο πιο ψυχρά. Μήπως κάποια από τις προκαταλήψεις μας παρεμβαίνουν στην κρίση μας; Έχουμε οποιαδήποτε γνώση πάνω στον τομέα; Μήπως προσπαθούμε να βιαστούμε να πάρουμε μια απόφαση για να ξεμπερδεύουμε; Έχουμε την υπομονή να δούμε τι θα συμβεί στη συνέχεια;
Σε ένα ενδιαφέρον πείραμα, ζητήθηκε από μαθητές να απαντήσουν στις ερωτήσεις ενός διαγωνίσματος. Έπειτα, κλήθηκαν να σημειώσουν ποιες είναι οι ερωτήσεις που τους δυσκόλεψαν, στις οποίες αφιέρωσαν τον περισσότερο χρόνο. Οι απαντήσεις του σε αυτές ήταν κατά κανόνα λάθος. Έπειτα, τους ζητήθηκε να αλλάξουν μόνο αυτές τις απαντήσεις για τις οποίες δεν είχαν αυτοπεποίθηση, και οι βαθμολογίες τους αυξήθηκαν πολύ.
Φαίνεται, λοιπόν, ότι αξίζει να εμπιστευτεί κανείς τη διαίσθησή του για να πάρει μια απόφαση – αρκεί το ένστικτο να σου λέει ότι πρέπει να νιώθεις αυτοπεποίθηση για την απόφαση αυτή. Περισσότερα μπορείτε να δείτε στα αγγλικά εδώ
Δείτε επίσης:
Μια ολιστική εκπαίδευση με ενσυναίσθηση και συμπόνια
Ναρκισσισμός: Μια σύγχρονη “επιδημία”
Το ονειροπόλημα του Carazan …ο Ιμμανουελ Καντ μας το θυμίζει
Ποτέ μην ξεχάσεις το καλό που σου έκαναν – Χόρχε Μπουκάι
