Χιλιάδες χρόνια πριν, ο Σωκράτης πέθανε διακηρύσσοντας «Δεν ξέρω τίποτα εκτός από την ίδια μου την άγνοια.» Σήμερα όμως, το οικοσύστημα του διαδικτύου πάει να καταστρέψει αυτή τη διανοητική ταπεινότητα.
Δωμάτια με ηχώ
«Το διαδίκτυο αλλοιώνει την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, γιατί μας κάνει να υπερεκτιμούμε τις γνώσεις μας για το πώς δουλεύει ο κόσμος», γράφει ο φιλόσοφος Michael Patrick Lynch. Το διαδίκτυο είναι ένας μεγάλος μηχανισμός που ενισχύει συνέχεια τις ίδιες συμπεριφορές. Σου δίνει όλες τις πληροφορίες που προκατειλημμένα, είσαι έτοιμος να δεχτείς. Επίσης, σε κάνει να θεωρείς αυτούς που έχουν άλλες γνώμες παραπλανημένους. Και είμαστε σίγουροι ότι έχουμε δίκιο – αφού το λέει το ίντερνετ.
Οι αλγόριθμοι του διαδικτύου μας βάζουν σαν κοπάδια μέσα σε δωμάτια με ηχώ.
Ακούμε ξανά και ξανά τις δικές μας απόψεις να επευφημούνται και τις αντίθετες να χλευάζονται. Ρισκάρουμε να εκφραστούμε, αφού δε διακινδυνεύουμε και τίποτα σπουδαίο. Κι έτσι, χάνουμε με τον καιρό την ικανότητα να αξιολογούμε κριτικά τις πληροφορίες. Και καταλήγουμε να νομίζουμε, ότι ξέρουμε πολύ περισσότερα από όσα πραγματικά ξέρουμε.
Οι συνέπειες της δημόσιας δέσμευσης
Το πρόβλημα όταν κοινοποιείς δημόσια μια γνώμη σου, είναι ότι δε μπορείς να τη σβήσεις στο μέλλον. Το ηλεκτρονικό σου αποτύπωμα θα μείνει εκεί, ακόμη κι αν μελλοντικά αλλάξεις άποψη. Αυτό ψυχολογικά σε δεσμεύει να μείνεις πιστός στις απόψεις που κοινοποίησες. Να μην εξετάζεις κριτικά αντίθετες γνώμες – για να μη θεωρηθείς άστατος. Έτσι όμως, χάνεται η διανοητική ταπεινότητα. Δηλαδή το να παραδεχθείς ότι δεν ξέρεις τα πάντα, γι’ αυτό εξετάζεις πολλές οπτικές.
Τα social media να τα χρησιμοποιείς με ταπεινότητα
Ο κόσμος είναι περίπλοκος. Κανείς μας δεν έχει ξεκλειδώσει την απόλυτη αλήθεια. Καθένας μας βλέπει τα πράγματα από μια συγκεκριμένη οπτική γωνία. Έχει μια περιορισμένη γνώση της πραγματικότητας. Αυτό σημαίνει, πως όταν μπαίνουμε σε μια συζήτηση, είναι σοφό να έχουμε επίγνωση αυτού του περιορισμού. Με ταπεινότητα. Με διάθεση να καλύψουμε τα κενά μας. Όχι να επιβάλλουμε τις ελλιπείς γνώσεις μας.
Αν τα χρησιμοποιήσουμε έτσι, τα social media θα γίνουν ένας υπέροχος μηχανισμός εξέλιξης της ανθρώπινης νόησης. (Πηγή: bigthink.com, Μετάφραση-Απόδοση: philosophyreturns.gr)
Δείτε επίσης:
Social media: Η τυραννία του ξερόλα και η ισχύς του «δεν ξέρω»
Ναρκισσισμός: Μια σύγχρονη “επιδημία”
Ο θυμός στο Ίντερνετ: Εξαπλώνεται σαν πύρινη λαίλαπα
Η ιεραρχία των αναγκών του Maslow φανερώνει τη σύγχρονη «Λατρεία του Εγώ»
Μήπως είσαι ένας Ηθικός Επιδειξίας; Κάνοντας την ηθική, όπλο
