Σκηνοθεσία: Ang Lee
Σενάριο: Du Lu Wang, Hui-Ling Wang
Πρωταγωνιστούν: Yun-Fat Chow, Michelle Yeoh, Ziyi Zhang
Αυτή η ταινία μας δίνει, μέσα σε ένα δίωρο, μια γεύση από το μυστηριακό βάθος του Κινέζικου πολιτισμού. Δεν έχει καμία σχέση με τις ταινίες των «πολεμικών τεχνών» που έχουμε συνηθίσει μέχρι τώρα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ένας μικρός μύθος, αφού κλείνει μέσα του αρχετυπικά σύμβολα.
Ας ξεκινήσουμε από τον τίτλο της ταινίας.
Ο τίγρης και ο δράκος είναι σημαντικά σύμβολα της Κίνας. Όταν συναντώνται έχουν έναν πολύ συγκεκριμένο συμβολισμό. Ο δράκος είναι το πιο ιερό σύμβολο. Είναι ένα είδος φτερωτού φιδιού, που βγάζει φωτιά από το στόμα. Μ’ αυτήν την παράσταση οι Κινέζοι συμβόλιζαν το πνευματικό στοιχείο. Είναι ένα ηλιακό σύμβολο, μια ευεργετική δύναμη. Επίσης συμβολίζει την κρυμμένη γνώση, δηλαδή τη σοφία. Αυτή είναι η πραγματική του δύναμη. Ο τίγρης βρίσκεται ακριβώς στην αντίθετη πλευρά από το δράκο. Συμβολίζει τη δύναμη της ύλης, είναι χθόνιος, σεληνιακό σύμβολο, Είναι αυτός που μπορεί και βλέπει στο σκοτάδι.
Αυτά τα δύο σύμβολα παρουσιάζονται και σαν έκφραση του αρχέγονου συμβόλου της Κίνας, που είναι το Γιν-Γιάνγκ. Ο κύκλος με τη μαύρη και την άσπρη πλευρά, μέσα σε κάθε μια από τις οποίες υπάρχει και λίγο από το αντίθετό της. Μέσα από αυτήν τη σύγκρουση συνεχίζει ο αέναος κύκλος της δημιουργίας. Η αρσενική και θηλυκή αρχή. Η γέννηση και η καταστροφή. Ο πόλεμος και η ειρήνη.
Οι Κινέζοι πίστευαν ότι αυτή η σύγκρουση υπάρχει και μέσα σε κάθε άνθρωπο. Κάθε άνθρωπος καλείται να εναρμονίσει αυτά τα δύο στοιχεία του, ακολουθώντας τη δική του εσωτερική μάχη. Οι πολεμικές τους τέχνες ήταν μια μέθοδος γι’ αυτήν την προσπάθεια. Από αυτήν τη μέθοδο οι δυτικοί κατάλαβαν μόνο την εξωτερική μορφή (με λίγες εξαιρέσεις). Όμως για τους Κινέζους ισχύει η διδασκαλία του Βουδισμού, που λέει ότι αν κάποιος σκοτώσει χίλιους εχθρούς στη μάχη, αλλά δεν έχει νικήσει τον εαυτό του, τότε δεν αξίζει τίποτα. Αυτό το βλέπουμε και στην ταινία. Η προσπάθεια τελειοποίησης της εσωτερικής υπόστασης δεν έχει να κάνει με τις κινήσεις, οι οποίες μπορεί να φαίνονται τέλειες. Βλέπουμε ότι το κακό μπορεί να χρησιμοποιεί και αυτό την τεχνική, ποτέ όμως δεν θα καταφέρει να φτάσει στην ουσία. Και ο λόγος που δεν θα τα καταφέρει είναι γιατί ο δρόμος για την ουσία περνά μέσα από την Αρετή. Αυτός ο δρόμος δεν είναι εύκολος. Όποιος τον βαδίζει, αφήνει πίσω του τις «μικρές απολαύσεις» του «μικρού Ανθρώπου». Είναι ένας δρόμος μοναχικός. Ηρωικός αλλά δύσκολος. Αυτόν το δρόμο διάλεξαν, πριν πολλά χρόνια, οι δύο πρωταγωνιστές της ταινίας. Γι’ αυτό τους αξίζει να έχουν ένα δάσκαλο και να φέρουν ένα σπαθί. Το σπαθί συμβόλιζε πάντα το πνευματικό στοιχείο. Μάλιστα βλέπουμε τον πρωταγωνιστή στην αρχή της ταινίας, να θέλει να παραδώσει το σπαθί του. Νοιώθει κουρασμένος από την αναζήτηση και νομίζει ότι έτσι θα βρει λίγη γαλήνη. Τότε όμως ξεκινούν όλα τα προβλήματα. Η κίνηση αυτή φέρνει μια αλυσιδωτή αντίδραση, μια και όπως ακούγεται στην ταινία “… χωρίς το σπαθί «Πράσινο Πεπρωμένο», ο Μουμπάι δεν είναι τίποτα…”. Δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί το Δάρμα του, δηλαδή δεν μπορεί να βγει από το Δρόμο αφού τον έχει πάρει, ακόμη κι αν τον αφιερώσει (όπως έκανε ο Μουμπάι) στο δάσκαλό του. Αν το κάνει, θα πληρώσει ένα πολύ μεγάλο τίμημα.
Είναι πολλές οι διδασκαλίες που δίνονται σε αυτή την ταινία. Κάποια στιγμή ακούγονται τα εξής λόγια. «… Τα πράγματα που αγγίζουμε δεν έχουν διάρκεια, τίποτα δεν μπορούμε να κρατήσουμε σ’ αυτόν τον κόσμο. Μόνο όταν τα απαρνηθούμε, αποκτούμε ό,τι είναι αληθινό». Αυτή είναι η διδασκαλία της μη προσκόλλησης. Είναι μια βασική διδασκαλία της Ανατολικής φιλοσοφίας και θρησκείας. Ό,τι αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας είναι ψευδαίσθηση. Εμείς πονάμε επειδή πιστεύουμε για αληθινό και αιώνιο αυτό που είναι προσωρινό, αφού ό,τι γεννήθηκε κάποια στιγμή, θα πεθάνει. Ο Μαθητής πρέπει να αναζητήσει αυτό που βρίσκεται πέρα από τις μορφές. Για να το καταφέρει αυτό, πρέπει να έχει σ’ αυτήν την αναζήτηση ένα Δάσκαλο.
Άλλωστε, για την ανατολική φιλοσοφία οι Αρετές που φτιάχνουν το δρόμο της Μαθητείας είναι τρεις:
α) Η Αφοσίωση (στον δάσκαλο και στην αναζήτηση)
β) Η έρευνα (εσωτερική και εξωτερική της αλήθειας) και
γ) Η υπηρεσία (δηλαδή η προσφορά όλων αυτών που έκανε κτήμα του).
Επίσης, σημαντικό είναι να δούμε ότι η Ψυχή δεν έχει φύλο, και οι πολεμιστές -τόσο οι κακοί όσο και οι καλοί- ανήκουν και στα δύο φύλα. Η Ψυχή είναι αυτή που έχει σημασία.
Καλό είναι να κρατήσουμε από την ταινία μια από τις τελευταίες φράσεις της: «Η Πιστή καρδιά κάνει τις ευχές να βγουν αληθινές». Η προσήλωση στο σκοπό είναι αυτή που κάνει τον πολεμιστή Ήρωα.
Κι ας μην ξεχνάμε ότι ένας μακρύς δρόμος ξεκινά κάτω από τα πόδια μας, αρκεί να θέλουμε να τον βαδίσουμε. Η θέληση αυτή βρίσκεται κρυμμένη μες στην καρδιά, όπως συνέβαινε με την καρδιά της μικρής πρωταγωνίστριας, που δεν ήθελε τη μοίρα που της προετοίμαζαν, αλλά ονειρευόταν κάτι πιο σημαντικό από την απλή ζωή της προσωπικότητας. Θέλησε να ζήσει τη μαγεία της αναζήτησης, μόνο που κάποια στιγμή η δύναμη που απέκτησε την έκανε εγωίστρια. Έτσι όμως η ισορροπία ανατράπηκε. Ο Μύθος υπαγόρευε λοιπόν ότι αν δεν πρόσφερε θυσία τον εαυτό της, θα κατέληγε με την πλευρά του κακού.
Προτίμησε το πρώτο κι αυτό… της έδωσε φτερά.
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.