Από το περιοδικό “Φιλοσοφική Λίθος“, Εκδόσεις ΝΕΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ
Εισαγωγή
Η ιερή γεωγραφία είναι μια παγκόσμια έννοια. Η ιδέα του πώς μια ολόκληρη πόλη οργανώνεται βάσει της σχέσης της με το σύμπαν, όπως ακριβώς την εκφράζει ο Πλάτων στους Νόμους του, συναντάται σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς.
Για να μπορεί να διατηρήσει την αρμονία και την ισορροπία στον τόπο που ζει, ο παραδοσιακός άνθρωπος είναι πρόθυμος να μπει σε «συμπάθεια» με τους διάφορους νόμους του κόσμου και επίσης με τους τόπους απ’ όπου εκπορεύονται οι κοσμικές δυνάμεις, ώστε να συνδεθούν με «συμπαθητικό» τρόπο με τις απεικονίσεις τους και τις γήινες αντιστοιχίες τους.
Αν θέλουμε να καταλάβουμε τη σημασία της μαγείας από μια πιο υψηλή οπτική, όπως π.χ. τη θεωρεί ο G. Bruno, θα την ορίζαμε σαν τη σχέση «συμπάθειας» ανάμεσα στο μικρόκοσμο και το μακρόκοσμο. Και μέσα από την ανάπτυξη μιας Ιερής Γεωγραφίας διευκολύνεται αυτή η διαδικασία.
Αν αντιλαμβανόμαστε το μικρόκοσμο στο άτομο και το μακρόκοσμο στο σύμπαν, μπορούμε να διευκολύνουμε αυτή τη «συμπαθητική» σχέση και επίσης να την ενισχύσουμε και να τη κατευθύνουμε μέσα από τη δημιουργία ενός μεσόκοσμου, ενός ενδιάμεσου σύμπαντος ανάμεσα στο μικρόκοσμο και το μακρόκοσμο. Η ιερή γεωγραφία προτείνει μια χωροχρονική οργάνωση (προσανατολισμοί και ημερολόγιο) που διευκολύνει τη διαδικασία των «συμπαθητικών» σχέσεων ανάμεσα στο μικρόκοσμο και το μακρόκοσμο, μέσω του μεσόκοσμου που την εκφράζει.
Δεν είναι τόσο εύκολο να έρθει σ’ επαφή απευθείας ένας άνθρωπος με τους νόμους του σύμπαντος. Χρειαζόμαστε όντα-μεσολαβητές, όπως είναι ο μεσόκοσμος, ανάμεσα σε μας, ως άτομα, και στο σύμπαν, ως απάντηση. Με την κατασκευή πόλεων, ναών, ανακτόρων, σπιτιών, τάφων, ο παραδοσιακός άνθρωπος προσπαθεί να προβάλει στη γη τους νόμους του ουρανού, μέσα από τη ενεργητική φαντασία, κατεξοχήν δημιουργική λειτουργία. Μέσα από αυτή τη λειτουργία ο άνθρωπος συλλαμβάνει τα αρχετυπικά μοντέλα και αντιλαμβάνεται τις μορφές, για να τις εκφράσει αντικειμενικά στη γη.
Η ιερή γεωγραφία προσπαθεί να προβάλει αυτό που έχει ήδη συλλάβει με τη φαντασία στην αισθητή αντικειμενική πραγματικότητα και να φορτίσει αυτή τη μορφή με τις συμπληρωματικές ενέργειες της γης και του ουρανού.
Όταν αυτή η μορφή αντικειμενικοποιείται από τη μια μεριά και φορτίζεται από την άλλη με τη διπλή ενέργεια, γίνεται λειτουργική, γίνεται μαγική. Η Ιερή Γεωγραφία δεν ψάχνει μόνο μια αισθητική σχέση του χώρου, αλλά και ένα λειτουργικό αποτέλεσμα, που κάνει πιο κατοικήσιμη και αποτελεσματική την ανθρώπινη ζωή και τη σχέση της με τους θεούς.
Η φαινομενολογία του Ιερού (Ιεροφάνεια)
σε αναπαράσταση
Η ιερή γεωγραφία υπακούει σε πολύ συγκεκριμένους νόμους, για να μπορεί να είναι ο ενισχυτής που επιτρέπει τη σύνδεση και τη μετάλλαξη. Γι’ αυτό υπάρχουν αρχέτυπα, μύθοι, σύμβολα και τελετές σαν θεμέλια ή κλειδιά στην ανάπτυξη αυτής της διαδικασίας.
Το αρχέτυπο είναι το παραδειγματικό μοντέλο σε ένα πιο υψηλό επίπεδο, που ονομάζουμε επίπεδο των ιδεών. Το αρχέτυπο στην πραγματικότητα είναι δύσκολο να το συλλάβουμε, γιατί είναι ένα ον σε κίνηση.
