«Οι άνθρωποι ταράζονται όχι από αυτά που συμβαίνουν αλλά από την άποψή τους για αυτά που συμβαίνουν». Επίκτητος
Ο Επίκτητος πίστευε με πάθος πως οι σκέψεις μας εξαρτώνται απόλυτα από εμάς και οι στοχασμοί του αποτελούν ένας είδος πρακτικών συμβουλών για το πως θα πρέπει να αντιμετωπίζει κανείς την οδύνη. Ένας από τους πιο γνωστούς μάλιστα «μαθητές» του, φαίνεται πως ήταν ο παρασημοφορημένος με μετάλλιο ανδρείας, Αμερικανός πιλότος, Τζέιμς Στόκντέιλ. Όπως έχει αποκαλύψει, κατάφερε να επιβιώσει σωματικά και πνευματικά της τετραετούς αιχμαλωσίας του στο Β. Βιετνάμ εφαρμόζοντας τη διδασκαλία του Επίκτητου.
Ο Επίκτητος ταξινόμησε τα πράγματα ως αυτά που είναι υπό τον έλεγχό μας και αυτά που δεν είναι. Η άβολη αλήθεια για τη ζωή είναι ότι δεν μπορείτε να ελέγξετε κάθε γεγονός, εμπειρία ή αποτέλεσμα. Όλο αυτό το άγχος και η ανησυχία για το τι μπορεί να πάει στραβά δεν πρέπει να είναι το βάρος σας. Η βασική ιδέα είναι να εστιάσετε στις ενέργειες και τις εμπειρίες που έχετε υπό τον έλεγχό σας.
Το κλασικό του βιβλίο “Εγχειρίδιο” ξεκινά με αυτή τη βασική ιδέα του ελέγχου.
«Μερικά πράγματα είναι μέσα στις δυνάμεις μας, ενώ άλλα όχι. Μέσα στις δυνάμεις μας είναι η γνώμη, το κίνητρο, η επιθυμία, η δυσαρέσκεια και, με μια λέξη, οτιδήποτε είναι δικό μας. Δεν είναι στις δυνάμεις μας το σώμα μας, η περιουσία μας, η φήμη, το αξίωμα και, με μια λέξη, οτιδήποτε δεν είναι δικό μας έργο».
Ο φιλόσοφος προτρέπει τον άνθρωπο να κατανοήσει τη διαφορά ανάμεσα στα πράγματα που μπορεί να εξουσιάσει και σε όσα αδυνατεί. Μόλις συνειδητοποιήσει ότι μια σειρά καταστάσεων είναι πέρα από τον έλεγχό του, θα πρέπει να εκπαιδεύσει το μυαλό του να μην αναλώνεται σε αυτά, αλλά να αποδεχθεί τη φυσική τάξη πραγμάτων και να εξοικονομήσει ενέργεια και δύναμη για αυτά που μπορεί πραγματικά να αλλάξει.
Ο Μάρκος Αυρήλιος, ένας Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 161 έως το 180 μ.Χ. και Στωικός φιλόσοφος είπε κάποτε:
«Μην αφήσετε ποτέ το μέλλον να σας ενοχλήσει. Θα το συναντήσεις, αν χρειαστεί, και θα το αντιμετωπίσεις με τα ίδια όπλα λογικής που σήμερα σε οπλίζουν ενάντια στο παρόν».
Συνοπτικά, 3 συμβουλές, από τον Επίκτητο για το:
- Αλλάξτε αυτό που έχετε στον έλεγχό σας – αγνοήστε τα υπόλοιπα.
- Το να ανησυχείτε για πράγματα εκτός του ελέγχου σας δεν επιτυγχάνει τίποτα εκτός από το να ξοδεύετε πολλή ενέργεια που θα μπορούσε καλύτερα να ξοδευτεί αλλού.
- Δεν μπορείτε να ελέγξετε όλα όσα σας συμβαίνουν, αλλά μπορείτε να ελέγξετε τον τρόπο με τον οποίο αντιδράτε. Και στην απάντησή σας είναι η μεγαλύτερη δύναμή σας.
Και τέλος η σπουδαιότερη συμβουλή του Επίκτητου:
«Κανείς δεν μπορεί να είναι ελεύθερος, αν δεν είναι κύριος του εαυτού του».
- Να τσακωθώ για τον Covid; Καν’ το όπως ο Επίκτητος
- Πώς να αντιμετωπίζω το άγχος; Κάν’ το όπως οι Στωικοί
- Οι 14 συμβουλές του Επίκτητου για τη ζωή που αξίζεις
- ΕΠΙΚΤΗΤΟΣ: Το μυστικό του να μιλάς χωρίς να πληγώνεις
Πηγές:
